Çiftçi Defteri
    TÜRKİYENİN EN GÜVENİLİR
                GIDA, TARIM ve HAYVANCILIK PORTALI

E-Posta
Şifre
Beni Hatırla    
Ş. Unuttum | Üye Ol
Bugün: 28 Mart 2024 Perşembe
Haberler Yazarlarımız Basından Makaleler Günlük Teknik Bilgiler Etkinlikler Foto Galeri Video Galeri
 Şuan Buradasınız: Ana Sayfa »  Tarla Bitkileri »  BASINDAN MAKALELER » 
facebook
Twitter
  ANA SAYFA   
 Buğday, Arpa
 Çavdar, Yulaf
 Mısır, Darı
 Pirinç
 Pamuk
 Soya
 Ayçiçeği
 Kanola
 Şeker Pancarı
 Yerfıstığı
 Nohut, Mercimek
 Fasulye, Bezelye
 Çay
 Tütün
 Aspir
 Fig, Yonca
 Diğer Tarla Bitkileri

 
 
ALİ EKBER YILDIRIM / TARIM DÜNYASINDAN
Tütün ve alkol piyasasında yeni dönem ve endişeler...
[email protected]



Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu'nun kapatılması ile yeni bir dönem başlıyor. Kurum'un 10 yıldır sürdürdüğü görevler, farklı bakanlıklar arasında paylaştırılacak. Buna ilişkin yasal düzenleme çalışmaları sürüyor.
Bu yeni döneme ilişkin Kurum'un çalışanları, tütün eksperleri ve özellikle de sigara ile alkolün zararlarına karşı mücadele verenlerin ciddi endişeleri var. Bu endişelerinde de haksız değiller.

Onları endişelendiren Tütün ve Alkol Piyasası Kurumu'nun kapatılması değil. Kurum'un kapatılması ile doğacak yasal boşluk nedeniyle piyasanın başıboş kalması ve halk sağlığının bundan olumsuz etkilenmesi.
Tütün ve alkol piyasasında bundan sonra ne olacak?
Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu ve o kurumu yöneten 7 kişilik Kurul'un verilen görev ve yetkileri yeterince değerlendiremediği konusunda sektördeki hemen herkes hemfikir. Özellikle ikinci 5 yıllık dönemde görev yapan kurul üyeleri arasındaki çekişmeler nedeniyle ciddi sorunlar yaşandı.
Görevi piyasayı düzenlemek ve denetlemek olan Kurum, bu görevi için en gerekli araçlardan biri olan analiz laboratuarın kurulmasını bile gerçekleştiremedi. Tütünde ve alkolde kayıt sistemini sağlıklı tutamadı. Kaçak içki üretimi engellenemedi. Kayıt dışı olarak yılda ortalama 15 bin ton sarmalık, kıyımlık tütün üretimine seyirci kalındı. Tütüne alternatif ürün projesi uygulanamadı. Tütünde sağlık boyutu hep ihmal edildi.
Buna karşın, Tütün Yasası'nın yürürlüğe girdiği 9 Ocak 2002'den sonra tütün ve alkol piyasası aşamalı olarak tamamen liberalleştirildi. Yapılan özelleştirmelerle tütün ve sigara sektörü çok uluslu sigara şirketlerine teslim edildi. Türkiye İstatistik Kurumu'nun Yabancı Kontrollü Girişim İstatistikleri'ne göre, tütün ürünleri imalatının yüzde 90.4'ü yabancıların kontrolünde.
Alkol piyasasındaki özelleştirmenin de bir yağmaya dönüştüğü biliniyor.
Devletin tamamen çekildiği ve dünya çapında güçlü lobi faaliyetleri olan, çok uluslu sigara şirketlerinin kontrolündeki tütün piyasasının düzenlenmesinin, denetlenmesinin kolay bir iş olmadığı da biliniyor.
Çok uluslu şirketlerin etkisindeki kimi bürokratların hatta bakanların tütün ve alkol sektörüne sadece ekonomi gözlüğü ile bakmaları, halk sağlığı açısından büyük bir tehdit olarak görülüyor. Endişelerin kaynağında da bu bakış açısının doğuracağı sakıncalar var.

Tütün ve alkol piyasasının ciddi olarak düzenlenmesi ve denetlenmesi, halk sağlığının korunması açısından büyük önem taşıyor.
Sigara ve Sağlık Ulusal Komitesi Eski Başkanı ve Sağlık Enstitüsü Başkanı Prof. Dr. Elif Dağlı, Uluslararası Para Fonu (IMF) ile Dünya Bankası'nın ortak çocuğu olarak nitelendirdiği Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu'nun kurulmasına o dönemde karşı çıktıklarını belirterek görüşlerini ve endişelerini şu sözlerle anlattı. "Tütün Yasası ile kurulan bu Kurum, IMF ve Dünya Bankası'nın ortak çocuğu olarak doğdu. Amaç, Türkiye tütün piyasasını ve sigara piyasasını çok uluslu şirketlere açmaktı. Türkiye'de sigara tüketim alışkanlığını yaygınlaştırmaktı. Bunların hepsi geçen 10 yıllık süreçte gerçekleşti. Öyle bir Tütün Yasası çıkarıldı ki, tütün sektörünü geliştiren, büyüten kurumla, tütün kontrolünü yapan kurum aynı oldu. Böyle bir yapıda halk sağlığı nasıl korunacak? Kaldı ki, Kurum'u yöneten 7 kişilik kurula Sağlık Bakanlığı sadece 1 üye verebiliyor. O bir üyenin de bakanlıktan olması şart değil, bakanlığın önerdiği kişi olması yeterli sayılıyor. Dolayısıyla halk sağlığı için çok önemli olan tütün kontrolünde Sağlık Bakanlığı'nın etkisi çok sınırlı kaldı. Bizim baştan beri karşı olduğumuz Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu yapısal olarak işlevini tamamladı. Şimdi kapatılıyor. Gelen gideni aratmasın diye bir söz var. Biliyorsunuz, Tütün Yasası ve daha sonra 2008'de yapılan değişiklikle Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu'na çok büyük görev ve yetkiler verildi. Kurum'un kapatılması ile bu görev ve yetkiler bakanlıklara devredilecek. Görev devri yapılırken birkaç görev unutulsa veya eksik kalsa bu çok uluslu sigara tekellerinin lehine olacaktır. Halk sağlığı bundan ciddi olarak olumsuz etkilenir. Bundan endişe duyuyoruz. Bir başka endişemiz de tütün tarımının diğer tarım ürünleri ile eşdeğer görülmesi.

Küçümsenmesi. Ekonomi ve Maliye Bakanlığı tütüne, piyasaya sadece ticari gözle bakması bizi endişelendiriyor. Tütün, insan sağlığını tehdit eden, insanları öldüren bir ürün. Tütün kontrolü bu nedenle çok büyük önem taşıyor. Dağıtılan görevler, işler doğru yere gitmesi gerekir. Tütün üretimini geliştiren kurum ile tütün kontrolünü yapacak kurum aynı olmamalı. Bugüne kadar çok ihmal edildi. Ama yeni dönemde tütün kontrolü konusunda kesin olarak taviz verilmemesi gerekir."

Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu'nun kapatılması kurum çalışanlarını ve tütün eksperlerini de endişelendirdi. Çalışanların mağdur edilmeyeceği söylense de, nasıl bir görevlendirme olacağı konusunda belirsizlikler var. Personel bakanlıklar arasında dağıtılacak. Burada önemli olan niceliklerine göre yani sayısal olarak değil, niteliklerine ve uzmanlıklarına göre yeni görevlendirmelerin yapılması.
Tütün Eksperleri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Yaşar Turan Gülümser, geçmişteki tüm yasalarda tütün eksperliğini koruyucu maddelerin olduğunu belirterek bu yeni dönemde de eksperliği koruyucu ve eksperlerin özlük haklarını koruyan düzenlemelerin olması gerektiğini söylüyor. Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu'nun tütün tarımı ve ticareti ile ilgili görev ve yetkilerinin Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'na bırakılacağı yönünde duyumlar olduğunu anlatan Gülümser, eğer böyle bir düzenleme olacaksa bakanlık bünyesinde genel müdürlük düzeyinde bir yapılanmanın geçiş döneminin sorunsuz atlatılmasını sağlayacağını dile getirdi.
Kurum çalışanlarının genel beklentisi ise, çalışanların Sağlık Bakanlığı ile Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nda uzmanlıklarına göre görevlendirilmesi yönünde.
Özetle, Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu kapatılırken tütünde ve alkol piyasası için yeni bir dönem başlıyor. Bu yeni dönemde çok uluslu şirketleri değil, halk sağlığını koruyacak önlemler alınmalı.
 
 
 
 
 
 
 
 
http://www.dunya.com/ 
 
alt
alt

Ekleme Tarihi
31.10.2012
Ekleyen Kişi
gidatarim2

Etiketler: Tütün ve Alkol Piyasası,Ali Ekber Yıldırım
Paylaş | |

>> Arşiv İçin Tıklayınız