KATILIM ÖNCESİ YARDIM ARACI KIRSAL KALKINMA
BİLEŞENİ İÇİN HAZIRLANAN KIRSAL KALKINMA PROGRAMI
Avrupa Birliği (AB) aday ve potansiyel aday ülkelerin katılıma yönelik hazırlıklarına destek sağlamak amacıyla, 1085/2006 sayılı Konsey Tüzüğü çerçevesinde Katılım Öncesi Yardım Aracı’nı (Instrument for Pre-Accession Assistance- IPA) oluşturmuştur.
IPA desteği beş bileşeni içermektedir. Türkiye IPA tüzüğünün EK 1’inde yer alan aday ülke statüsünde olup, bütün bileşenlerden yararlanabilmektedir. IPA’nın beşinci bileşeni olan Kırsal Kalkınma (IPA Rural Development- IPARD); Avrupa Birliği’nin Ortak Tarım Politikası, Kırsal Kalkınma Politikası ve ilgili politikalarının uygulanması ve yönetimi için uyum hazırlıklarını ve bu kapsamda politika geliştirilmesini desteklemektedir. Ayrıca, tarım sektörünün ve kırsal alanların sürdürülebilir adaptasyonuna katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. IPARD desteğinin 2007-2013 yıllarını kapsayan “Kırsal Kalkınma Programı- IPARD Programı” kapsamında uygulanması gerekmektedir.
Türkiye için IPA Kırsal Kalkınma Programı (IPARD Program) ülkenin kırsal kalkınma bağlamında katılım öncesi dönemdeki öncelikleri ve ihtiyaçları göz önünde bulundurularak tasarlanmıştır. Bu çerçevede, 2007-2013 yıllarını içeren 9 uncu Kalkınma Planı, 2006-2010 yıllarını içeren Tarım Stratejisi ve Ulusal Kırsal Kalkınma Stratejisi öncelikleri yanında Avrupa Birliği’nin Çok Yıllı Gösterge Planlama Belgesi’nin stratejik öncelikleri de dikkate alınmıştır. AB’nin 1085/2006 IPA Konsey Tüzüğü ve tüzüğün uygulanması esaslarını içeren 718/2007 sayılı IPA Uygulama tüzüğü Programın dayanağını oluşturmaktadır.
IPARD Programı Tarım ve Köyişleri Bakanlığı (TKB) tarafından diğer kamu kuruluşları ile yakın işbirliği halinde; yerel kuruluşlar, sosyal, ekonomik ve çevresel ortaklar, sivil toplum kuruluşları, bilgi merkezleri ve üniversitelerin de görüşleri alınarak hazırlanmıştır.
IPARD Programı; 19 Aralık 2007 tarihinde Brüksel/Belçika’da yapılan Avrupa Komisyonu Kırsal Kalkınma Komitesi’nde görüşülerek kabul edilmiş ve Program Avrupa Komisyonu tarafından 25 Şubat 2008 tarihinde onaylanmıştır.
IPARD Programı içerisine 2010 yılı mali tablolarının eklenmesi ve aynı zamanda Program uygulamalarını ve akreditasyon işlemlerini kolaylaştırmak amacıyla, Program üzerinde teknik değişiklikler yapılmış olup, Program değişiklikleri Avrupa Komisyonu Kırsal Kalkınma Komitesi tarafından 23 Temmuz 2008 tarihinde kabul edilmiş, 24 Ekim 2008 tarihinde de Komisyon tarafından onaylanmıştır.
Program içeriği 718/2007 sayılı IPA Uygulama tüzüğünde önerilen içerik paralelinde, AB müktesebatı çerçevesinde önemli belgeler de göze alınarak tasarlanmıştır. Bu çerçevede, IPARD Programı, toplam 10 Bölümden oluşmaktadır.
- Türkiye’nin yapısal özellikleri ve önemli eğilimler, bu eğilimlerin kırsal alanlardaki etkileri sayısal veriler ışığında
kısaca gözden geçirilmiştir.
- Tarım ve gıda sektörü analiz edilerek, Güçlü Yanlar, Zayıf Yanlar, Fırsat ve Tehditler analizi yapılmıştir.
- Program kapsamında kırsal alanların tanımı ve temel göstergeler ile ilgili bilgiler verilmiştir.
2inci Bölüm: TARIM VE KIRSAL KALKINMA POLİTİKALARI ile ilgili bilgiler vermektedir. Bu bölümde;
- Tarım ve kırsal kalkınma konusunda stratejik belgeler analiz edilmiştir.
- Gıda güvenliği, veterinerlik ve bitki sağlığı, hayvan sağlığı, çevre koruma konularının yanı sıra, tarım ve kırsal kalkınma
ile ilgili kurumsal çerçevenin ve ulusal yasal çerçevenin analizi yapılmıştır.
- Çiftçi ve kırsal kesimde yaşayanlar için uygulanan eğitim programları ve yayım hizmetleri analiz edilmiştir.
- Tarım ve kırsal kalkınmaya yönelik ulusal destek programları ve uygulamaları, uluslararası finansmanlı kırsal
kalkınma projeleri ve önceden uygulanan ve halen uygulanmakta olan projelerden çıkarılan dersler ile ilgili bilgi
verilmiştir.
- IPARD ile ulusal destek mekanizmalarının tamamlayıcı unsurları analiz edilmiştir.
- Tarım ve kırsal kalkınma faslında tarama süreci ve katılım müzakerelerindeki gelişmelerle ilgili bilgi verilmiştir.
- Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nın destek ve kontrol hizmetleri ile ilgili kurumsal yapısı belirtilmiştir.
3üncü Bölüm: IPARD PROGRAM STRATEJİSİ VE AMAÇLAR ile ilgili bilgiler vermektedir. Bu bölümde;
- 1085/2006 sayılı IPA Konsey Tüzüğü’nce sağlanan yasal çerçeve kapsamında Çok Yıllı Gösterge Planlama Belgesi
(MIPD)’nin kapsamlı bir analizi yapılmıştır.
- IPARD Programı’nın amaçları ve stratejisi, Program uygulamaları için dağlık alan tanımı, Program uygulama
alanlarının seçimi ve coğrafi kapsam belirtilmiştir.
- Programın ön değerlendirme sonuçları ve ön değerlendirme tavsiyelerinin Programa dahil edilmesi konusunda bilgiler
verilmiştir.
- Programın amaç hiyerarşisi tanımlanmıştır.
4üncü Bölüm: IPARD PROGRAMI TEDBİRLERİNİN DETAYLANDIRILMASI ile ilgili çalışmaları içermektedir. Bu bölümde;
- EKSEN 1 tedbirleri ile ilgili uygulama politikası belirtilmiştir.
TEDBİR 1.1 – Tarımsal işletmelerin yeniden yapılandırılması ve Topluluk standartlarına ulaştırılmasına yönelik yatırımlar iki alt tedbir içermektedir;
1-1-1 Süt üreten tarımsal işletmeler
1-1-2 Et üreten tarımsal işletmeler
TEDBİR 1.2 – Tarım ve balıkçılık ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanmasının yeniden yapılandırılması ve Topluluk standartlarına ulaştırılmasına yönelik yatırımlar aşağıdaki alt tedbirleri içermektedir;
1-2-1 Süt ve süt ürünleri
1-2-2 Et ve et ürünleri
1-2-3 Meyve-sebze
1-2-4 Su ürünleri
TEDBİR 1.3 – Üretici Gruplarının Kurulması’na destek
- EKSEN 2 tedbirleri ile ilgili uygulama politikası belirtilmiştir.
TEDBİR 2.1.Çevre ve kırsal peyzaja yönelik faaliyetlerin uygulanmasına hazırlık tedbiri aşağıdaki alt tedbirleri içermektedir;
2.1.1. Erozyon kontrolü
2.1.2. Su kaynaklarının korunması
2.1.3. Biyolojik çeşitlilik
TEDBİR 2.2. Yerel kırsal kalkınma stratejilerinin hazırlanması ve uygulanması
2.2.1: Yetenek kazandırma, harekete geçirme ve yerel kırsal kalkınma stratejilerinin hazırlanmasına destek
2.2.2.Yerel kalkınma stratejilerinin uygulanması
2.2.3.Yerel Eylem Gruplarının faaliyet giderleri
2.2.4.İşbirliği projelerinin uygulanması
- EKSEN 3 tedbirleri ile ilgili uygulama politikası belirtilmiştir.
TEDBİR 3.1 – Kırsal Ekonomik Faaliyetlerin Çeşitlendirilmesi ve Geliştirilmesine Destek tedbiri 4 alt-tedbir içermektedir;
3-1-1 Çiftlik faaliyetlerinin çeşitlendirilmesi ve geliştirilmesi
3-1-2 Yerel ürünler ve mikro işletmelerin desteklenmesi
3-1-3 Kırsal Turizm
3-1-4 Kültür balıkçılığı
- TEDBİR 4 Teknik Destek tedbiri ile ilgili uygulama politikası belirtilmiştir.
5inci Bölüm: MALİ PLAN, DESTEK MİKTARI VE TOPLULUK KATKISI ORANI ile ilgili bilgiler içermektedir. Bu bölümde; Programın mali planı ve bütçe tabloları yer almaktadır.
- Uygulama birimleri/otoriteler ile ilgili bilgiler verilmiştir.
- Programın uygulanmasının önemli bir unsuru olan izleme, İzleme Komitesi ve veri toplama konusunda bilgiler
verilmiştir.
- Programın uygulanmasında önemli bir unsur olan değerlendirme ile ilgili bilgiler verilmiştir.
- Programın uygulanması sırasında Tarım İl Müdürlüklerinin rolü konusunda bilgi verilmiştir.
- IPARD Programı, faaliyetleri ve Topluluk katkısına ilişkin bilgilerin tanıtımı ve dağıtımı konusunda bilgi verilmiştir.
- Kamuoyunun bilincini artırmak amacıyla gerekli olan IPA görünürlük ilkesi konusunda bilgi verilmiştir.
- IPARD Programı kapsamındaki destekle ilgili bilgilendirme ve tanıtım faaliyetlerine ilişkin İletişim Planı konusunda
bilgi verilmiştir.
8inci Bölüm: PROGRAM ÇERÇEVESİNDE YETKİLİ KURUMLAR ile ilgili bilgiler içermektedir. Bu bölümde; IPARD Programı’nın uygulanmasından doğrudan sorumlu olan kurumlarve destekleyici kuruluşlar konusunda bilgi verilmiştir.
9uncu Bölüm: KATILIMCILIK ilkesi ile ilgili bilgiler içermektedir. Bu bölümde; Programın hazırlık süreci içerisinde yapılan işbirliği ve bilgi paylaşımı konusunda bilgi verilmiştir.
10uncu Bölüm: BİLEŞEN I, III, IV VE V ARASINDAKİ TAMAMLAYICILIK ile ilgili bilgiler içermektedir. Bu bölümde IPA’nın diğer bileşenleri ve IPARD arasındaki tamamlayıcı unsurlar işlenmiştir.
- Program Türkçe
- Eki
- Program English
- Annexes
http://sgb.tarim.gov.tr/duyurular/IPARD_Program/IPARD_Program.htm
