85 Yıldır Türk Tarımının Gelişimi İçin Hizmet Veriyor
1926 YILINDA ATATÜRK'ÜN ONAYIYLA KURULAN MISIR ARAŞTIRMA
İSTASYON MÜDÜRLÜĞÜ, BUĞDAY, PATATES, MISIR VE KABAK TÜRÜ
ÜRÜNLERİN ISLAHIYLA İLGİLİ 106 PROJEYİ HAYATA GEÇİRDİ
-MISIR ARAŞTIRMA İSTASYONU MÜDÜRÜ AĞI:
''ENSTİTÜMÜZ ÇOK GENİŞ BİR MATERYAL TABANINA SAHİP GEN HAVUZLARI
OLUŞTURARAK,
ÇOK ULUSLU ŞİRKETLERLE YARIŞABİLECEK ÇEŞİTLER GELİŞTİRDİ''
SAKARYA (A.A) - Kemal Kaymak - Sakarya'nın Arifiye ilçesinde
1926 yılında Mustafa Kemal Atatürk'ün onayıyla kurulan Mısır Araştırma İstasyon
Müdürlüğü, 85 yıllık faaliyeti süresince buğday, patates, mısır ve kabak türü
ürünlerle ilgili 106 projeyi hayata geçirdi.
Atatürk'ün direktif ve onayıyla 1926 yılında ''İktisat Vekaleti Patates ve
Mısır Islah İstasyonu Şefliği'' adı altında, Adapazarı yöresinin toprak ve
ekolojisini değerlendirmek, çiftçilere yeni teknikleri göstermek ve kaliteli
tohumluk üretmek amacıyla kurulan istasyon, Türkiye'de mısır alanındaki
çalışmalarda koordinatör enstitü olarak faaliyetlerine devam ediyor.
85 yıl içinde 8 kez isim değişikliği yapılan istasyon ''Patates ve Mısır
Islah İstasyon Şefliği (1926-1928), Tohum Islah ve Deneme İstasyonu Müdürlüğü
(1928?1951), Bölge Tohum Islah ve Deneme İstasyonu Müdürlüğü (1951-1964), Zirai
Araştırma İstasyonu Müdürlüğü (1964-1971), Zirai Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü
(1971-1987), Mısır Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü (1987?1995), Tarımsal Araştırma
Enstitüsü Müdürlüğü (1995-2011) adlarıyla faaliyet gösterdi.
Son olarak Mısır Araştırma İstasyonu adını alan kuruluşun müdürü Yavuz Ağı,
AA muhabirine yaptığı açıklamada, araştırma çalışmalarında elde ettiği önemli
bulgularla Atatürk'ün onayıyla kurulmuş olma onuruna erişen enstitünün, yeni ve
önemli bulgularla yaşadığı onuru daima yücelterek devam ettireceğini söyledi.
İstasyonun araştırma konularıyla ilgili çalışmaları en üst düzeye
ulaştırdığını ifade eden Ağı, ''Enstitümüz çok geniş bir materyal tabanına sahip
gen havuzları oluşturarak, çok uluslu şirketlerle yarışabilecek çeşitler
geliştirmiştir. Kuruluşumuzun görevleri mısır ıslahında ülkesel koordinasyonu
sağlamak, proje hazırlamak, koordine etmek ve yürütmek, eğitim programları
düzenlemek, biyolojik çeşitlilik ve genetik kaynaklar dahil, doğal kaynakların
korunması, kullanılması ve değerlendirilmesi konularında ülkesel çalışmalara
katılmak'' dedi.
Ağı, kurumda 1 müdür, 1 müdür yardımcısı, 11 ziraat yüksek mühendisi, 6
ziraat mühendisi, 2 tekniker, 12 memur ve 36 işçi olmak olmak üzere 69 personelin
görev yaptığını anlattı.
İstasyonun 186 dönümlük arazide faaliyet gösterdiğine dikkati çeken Ağı,
''Kuruluşumuz bugüne kadar buğday ıslahı, buğday yetiştirme tekniği, yulaf,
patates, mısır, soya, lif keteni, yağ keteni, ayçiçeği, tütün, hayvan pancarı,
mera ve yem bitkileri, fasulye, İngiliz çimi, domates, patlıcan, biber, kavun,
kestane kabağı, çerezlik kabak, soğan, fındık ve kışlık kolza alanında yürüttüğü
106 projeyi sonuçlandırdı'' diye konuştu.
-DEKARA 700-100 KİLOGRAM BUĞDAY-
Ağı, buğday ıslah çalışmalarının 80 yılı aşan bir geçmişe sahip olduğuna
işaret ederek, melezleme çalışmalarıyla hız kazanan çeşit geliştirme
çalışmalarının 1970'li yıllarda başlayan uluslararası materyal mübadelesi
sayesinde hızla arttığını söyledi.
Kuruluşun bugüne kadar 34 buğday çeşidi geliştirdiğine işaret eden Ağı,
''Mısır Araştırma İstasyonu Müdürlüğü tarafından yürütülmekte olan Marmara
Bölgesi Serin İklim Tahılları Projesi, Doğu ve Güney Marmara ve Batı Karadeniz
Bölgesi'nde yüksek verim ve kalitede, hastalıklara ve yatmaya dayanıklı,
yetiştirme tekniği karakterleri yönünden daha üstün yeni çeşitler ve teknolojik
paketler geliştirerek, bölge ve ülke ekonomisine katkıda bulunuyor'' diye
konuştu.
Türkiye'de buğday verimini arttırmanın mümkün olduğunu belirten Ağı,
''Bölgemiz Türkiye buğday ekiliş alanının yüzde 7-8'ine sahip olup, bu alanla da
yüzde 12-15'lik bir üretim gerçekleştirmekte. Uzun yıllar araştırmanın sonucu
olarak geliştirilen Beşköprü ve Hanlı buğday çeşitlerimiz 2007 yılında tescil
edildi. Söz konusu buğdaylarımız dekara ortalama 700-1000 kilogram arasında ürün
vermekte'' dedi.
Ağı, 2009-2010 üretim dönemi için yapılan sözleşme şartları doğrultusunda
Adapazarı Pancar Ekicileri Kooperatifi (APEK) ve ülkedeki birçok firma tarafından
çiftçilere tohum temini için söz konusu buğday çeşitlerinin üretimine
başlandığını sözlerine ekledi.
-MISIR ISLAH ÇALIŞMALARI-
Türkiye'de yıllık 500 ile 550 bin hektarlık mısır ekim alanı bulunduğuna
işaret eden Ağı, yıllık üretimin 2,3 milyon ton seviyelerinde olduğunu söyledi.
Ülkenin mısır ihtiyacını karşılayacak üretimin henüz gerçekleştirilemediğine
dikkati çeken Ağı, şöyle konuştu:
''Yıldan yıla değişmekle birlikte, ortalama yılda 1,2?1,3 ton ithalatımız
mevcut. Mısır üretim miktarındaki problemin yanı sıra, melez mısır tohumculuk
sektöründe de yabancı çeşitler ve sahipleri olan şirketler büyük paya sahip. 2000
yılında toplam 8 bin 107 ton melez mısır tohumluğunun 56 tonu kamu tarafından
üretilen miktar olup, payı yüzde 0,7'dir. Faaliyetlerimiz verimliliği artırmaya
yönelik uygun çeşitlerin geliştirilmesiyle beraber, ülkenin mısır genetik
kaynaklarını zenginleştirebilecek, 'germplasm' oluşturma amaçlı çalışmaları
içermekte. Dayanıklı hibrit çeşitlerin geliştirilmesi üretimdeki artışın temel
unsurlarından birini teşkil etmekte. ARGE çalışmalarıyla ülkesel boyutta verim,
üretim ve kalitenin sürdürülebilir bir şekilde iyileştirilmesine ve sonuç olarak
üretici gelirlerini artırarak ülke ekonomisine katkıda bulunmak hedeflenmekte.''