Tarımsal üretim süreçlerinin idaresiyle ilgili önemli bir eksiği gidermek üzere düzenlenen tarım danışmanlığı müessesesi, hakkındaki ilk düzenlemelerden beri tartışılıyor.
Bir üreticinin ürettiği ürünle ilgili teknik danışmanlık satın alması çok önemli. Ülkemizde bütün sektörlerde söz konusu olan bilgiye para ödememe geleneğini tarım sektöründe yerle bir etmeleri için danışmanların duacısıyız.
Yalnız, zaman geçtikçe işin bambaşka boyutları olduğu; bambaşka yaklaşımlar gerektiği de ortaya çıkıyor. Tarım danışmanlığı dediğimizde ne anladığımızı oturup sorguladığımız zaman verdiğimiz cevabın mevcut sorunlara ne ölçüde çözümler getirdiğini de sorgulamak, tartmak lazım.
Böyle yaparsak, gerçek sorunları apaçık şekilde ortaya koyma imkânı buluruz. Önereceğimiz çözümler de sarih, anlaşılır ve daha önemlisi uygulanabilir şeyler olur.
Danışmanlık sertifikası alan çok sayıda mühendis olduğunu; ancak bunların çok azının faal danışmanlık yaptığını biliyoruz. Antalya’da sayıları 60’ı bulmuyor. Bunların arasında tarımsal danışmanlık yetki belgesi sahibi olanlar ise 20’yi bulmuyor.
Bu istatistiklere bakınca tarım danışmanlığı yapmanın pek bir cazibesi olmadığını söyleyebiliriz. Ayrıca halen danışmanlık yapmaya devam eden mühendis arkadaşlarımızın da cefakâr ve fedakâr bir tutum içinde olduklarını söylemek lazım. Sektörün çok önemli bir ihtiyacı olan bu müesseseyi gelecekte ayakta tutabileceksek, onların bugün gösterdiği fedakârlıklar sayesinde olacak.
Tarım danışmanlığını şu ana kadar hep teknik anlamda yetiştiricilik bilgisinin üreticiye götürülmesi, yetiştirme süreçlerinin teknik anlamda uygulanıp uygulanmadığının takip edilmesi ve mühendislik bilgileriyle çiftçinin yönlendirilmesi gibi anlıyoruz.
Oysa sektörün en az yetiştiricilik kadar önemli ve çok büyük başka bir sorunu var;işletmecilik anlayışı...
Biz diyoruz ki, tarımsal üretim, işletmecilik mantığı ile profesyonelce yürütülmesi gereken ve doğrudan kârlılığı amaçlayan bir uğraştır. Öyle olmalıdır. Dünyanın en iyi tarım danışmanlarıyla gece gündüz çalışıyor olabilirsiniz. İyi işletemiyorsanız, işletmeniz batar.
Batıp duruyor zaten tarım işletmeleri. Ama adına işletme demediğimiz için; girdisini çıktısını hiçbir şekilde hesaplamadığımız için; başka kaynaklarımızı sürekli o işletmemize aktarıp durduğumuz için zannediyoruz ki düşe kalka da olsa, işler bir şekilde yürüyor…
Oysa, hep mutsuzuz! Bunun nedenini arada sırada sormamız gerekmez mi? Farkında bile olmadan sürekli kaybediyorsanız; mutsuzluğunuzun kaynağını da bilemezsiniz, elbette.
Çiftçimiz neden sürekli yakınan, sürekli yardım, hibe, destek ve kredi talep eden bir hayat yaşıyor? Onyıllar boyunca aynı jargonla, aynı taleplerle, aynı kapıları çalıp duran bir ekonomik sınıf olur mu?!?...
Ya birleşip, kalkışırsınız; gücünüzü masaya koyar, hakkınızı söke söke alırsınız; ya da kendinizi değiştirir kendi çözümünüzü üretirsiniz; yakınıp, talep etmenizin de bir sonu olur!…
Meselenin özü, işletmecilik bilmeyen çiftçiler olmamızdır. Birçok mecrada tekrar tekrar dile getirdiğimiz bir hususu burada da anmak zorundayız; işletmecilik bilen işletmeler, işletmecilik bilmeyenleri yutacak.
Tarım alanlarımızı satın alacaklar. Daha büyük ölçekli işletmeler haline gelecekler ve nispeten büyük olan küçükleri de yutabilecek güce kavuşacaklar. Sonunda devasa tarım kartellerinde işçi olabilmek için birbirimizi ezeceğiz…
Tabi, bunları söylüyoruz; çocuklarının çiftçi olacağını düşünen kimseler için bir uyarı gibi olsun. Benim gördüğüm vade böyle. Bugünün çiftçilerinin çocukları, küçük tarım işletmelerinde geleneksel Türk çiftçisi gibi çalışmaya kalkarlarsa kendilerini böyle bir gelecek bekliyor.
Ama elbette hepimizin birden işletmeci olmamıza imkân yok. Gerek de yok, tabi. Bu konuda eğitim almış, deneyim kazanmış insanlardan profesyonel yardım satın alabiliriz.
Nasıl ziraat mühendislerinden karşılığını ödeyip teknik uzmanlıklarını satın alıyoruz; şirket idare etmesini bilen işletme uzmanlarından da bedelini ödeyip profesyonel hizmet alabilmeliyiz.
Hatta bir şey söyleyeyim; üreticinin satın aldığı teknik danışmanlık hizmeti, çoğu zaman işletmecilik becerisinin eksikliği yüzünden heba oluyor.
Dolayısıyla bize göre tarım danışmanlığı hizmeti, asıl kıymetini ve asıl karakterini profesyonel işletmecilikle birlikte gösterebilecek özel bir hizmettir.
Erdem Güner
http://www.antalyabugun.com/
| 
