[email protected]

Kaçak elektrikte ‘komşunun faturasını öde’ye geçtiler

ABONELERE yıllık faturası 5.8 milyar lirayı bulan kayıp ve kaçak kullanım bedelleri, 2012 yılından itibaren elektrik faturalarına eşit oranda değil, her il ve bölge için ayrı ayrı hesaplanıp, o bölgede oturan aboneler arasında pay edilecek.

BUGÜNE kadar kayıp ve kaçak kullanımların bedelini yüzde 9 oranında tüm faturalara eşit olarak yansıtan Enerji Piyasası Denetleme Kurumu (EPDK), önümüzdeki yıldan itibaren bu uygulamada değişikliğe giderek, kayıp kaçak kullanım bedellerinin faturalandırılmasında genelden bölgesele geçiyor. EPDK’nın 2012 yılından itibaren uygulamaya koyacağı bu yöntem, kaçak kullanımın fazla olduğu bölgelerde oturan abonelere pahalıya patlayacak. Kayıp, kaçak miktarı her il ve bölge için ayrı ayrı hesaplanıp, o bölgede oturan aboneler arasında pay edilecek.

Yüzde 30’a çıkabilecek

Arkadaşımız Mehtap Ertürk’ün yaptığı araştırmaya göre, bu uygulama, Şanlı Urfa, Mardin, Diyarbakır, Muş, Bitlis ve Hakkari gibi kayıp kaçak oranı en yüksek düzeyde olduğu iller ile büyük kentlerin gecekondu bölgelerindeki abone faturalarında yüzde 30’lara varan artışlara yol açabilecek. Buna karşın Çanakkale gibi kaçak kayıp oranı yüzde 2’lerde kalan illerdeki abonelerin elektrik faturalarında ise yüzde 7’ye varan oranlarda indirim olacak. Bu da, şu anda faturalara eşit olarak yüzde 8.9 oranında yansıtılan kayıp kaçak bedelinin yüzde 2’lere kadar düşmesinden kaynaklanacak.

Faturası 5.8 milyar TL 

EPDK, kayıp ve kaçaktan ötürü oluşan zararı elektrik işletmelerine yüklememek için faturalarına yansıtması sonucunda, aboneler yılda toplam KK bedeli adı altında 5.8 milyar TL ödemek zorunda kalıyor. Daha önce aktif enerji bedeli adı altında faturalara yansıtılan kayıp ve kaçak miktarı, aslında Türkiye’de tüketilen toplam elektriğin yüzde 15.6’sını buluyor. Faturalara ise bu yüzde 8.9 oranında yansıtılıyor. Aradaki farkı, işletmeler üstlenmek zorunda kalıyor. 

Bölgesel tarife

Elektirk Mühendisleri Odası, kayıp ve kaçak enerjinin ayrıştırılmadan bütün olarak hesap edilmesini teknik bir sorun olarak değerlendiriyor. Oda’dan yapılan açıklamada, kayıp ve kaçak miktarının kilovatsaat başına belirlenen fiyat üzerinden tarifelendirildiğine dikkat çekilerek, “Birim fiyat, tüketilen ya da tüketilmeyen enerji için aynı oranda baz alınıyor. Şu anda fiyat eşitleme mekanizması kullanılıyor. Ancak, 2012’den itibaren kayıp-kaçak bedeli bölgesel kayıp-kaçak oranı dikkate alınarak elektrik faturalarına yansıtılacak. Bu durum, yüksek oranda kaçak elektrik kullanılan bölgelerdeki abonelerin daha fazla kayıp-kaçak bedeli ödemelerine yol açacak” deniyor. 

Oran yüksek tutuluyor

Elektrik Mühendisleri Odası’nın açıklamasında, “Faturalandırma yapılırken kayıp-kaçak oranı, belirlenen hedef orandan yüksek olursa, bunun bedelini dağıtım şirketleri ödeyecek. Oran şayet düşük olursa, bu kez aboneler daha az ödeme yapma durumunda kalacak” deniyor.

Gelirdeki adaletsizlik göz ardı edilmemeli

BUGÜNE kadar kayıp ve kaçak enerji konusundaki kavram kargaşası başta olmak üzere sorunun çözümüne yönelik pek çok platformda çalışma yapan Elektrik Mühendisleri Odası, “Kaçak enerji kullanımı yalnızca teknik ya da ekonomik boyutuyla ele alınacak bir konu olmayıp, sosyal açıdan da sorunun çözümü için adımlar atılması gerekiyor. Kaçak enerji kullanımının yüksek olduğu yerlere bakıldığında ekonomik ve sosyal geri bıraktırılmışlığın, gelir dağılımı adaletsizliğinin yüksek olduğu bölgelerle karşı karşıya kaldığımız göz ardı edilmemeli” diyor.