İthalat-ihracatta Türk Lirası Tevfik GÜNGÖR / OLAYLARIN İÇİNDEN
Türk Lirası’nın ithalatta ve ihracatta ve başka ülkelerle olan finansal ilişkilerde daha fazla kullanılması hepimizin hayali.
Bu yolda ilk aşama konvertibilite. 1980’lerin ortasından bu yana isteyen Türk Lirasını istediği yabancı paraya çevirebiliyor. Her yabancı para Türk Lirası’na çevrilebiliyor.
İkinci aşama Türk Lirası’nın başka yabancı paralar yerine kullanılması.
Başka yabancı paralar denince akla dolar ve euro geliyor. Daha sonra sterlin, yen hatırlanıyor. Avrupa’nın dev ülkeleri, Alman
Markı ve Fransız Frangı’nı gözden çıkardı. Bu efsane paralar Yunan Drahmisi ile aynı kapta eridi.
İşte bu tabloda biz ne yapabiliriz ? Örneğin Rusya ile, Irak ile, Suriye ile ticaret anlaşmalarına Türk Lirası ve o ülkelerin paralarıyla ticarete imkan veren maddeler eklendi. Son durum nedir?
Ekonomi Bakanı Çağlayan, TL’nin yeni simgesi ile dünyada tanınmasında en büyük desteği dış ticaretin sağlayacağını belirterek, “2002 yılında dış ticaret işlemlerinde TL’nin kullanımı sadece 516.6 milyon dolar iken, 2011’de 21.3 kat artışla 11 milyar 16 milyon dolar oldu. 2002’de dış ticarette TL’nin kullanımı yüzde 0.6 iken, 2011 yılında bu oran yüzde 3 seviyesine yükseldi. 2011 yılında 186 ülke ve gümrük bölgesine TL ile ihracat gerçekleştirildi. 2011’de ihracatın yüzde 2.5’i TL cinsinden yapıldı. Ancak bazı ülkelere yapılan ihracatta TL ile işlemleri daha yüksek oranlarda kullanıldı. Geçen yıl ihracatta TL kullanımının en fazla olduğu ülke Irak oldu. TL’nin 2011’de ithalatımızda kullanım oranı yüzde 3.1” dedi. Özetle, 186 ülkeye ihracat yapıyoruz ama TL kullanımı ihracatta yüzde 2.5, ithalatta yüzde 3.1 oranında.
Merkez Bankası Başkanı Başçı, yeni simgeyi tanıtırken TL’nin son yıllarda uluslararası piyasalarda kullanımının arttığını belirterek, “Uluslararası Ödemeler Bankası’nın yaptığı ankete göre, 2010’da TL’nin kullanımı 2007’ye göre 3 kattan fazla arttı. TL, dünyada 24 saat işlem görüyor. Biz de TL’yi güven ve istikrar içinde yükselen değer olarak simgeledik” dedi. TL’nin sadece Türkiye’de değil, Avrupa’dan Amerika’ya, Amerika’dan Asya’ya uzanan geniş bir coğrafyada 24 saat boyunca işlem gördüğünü
söyleyen Başçı, “1 Kasım 2011’de Pakistan’la para takas anlaşması imzaladık. 21 Şubat 2012’de Çin Halk Cumhuriyeti ile aynı nitelikte bir anlaşma imzalamış bulunmaktayız. Bu anlaşmalar neticesinde Türkiye ile söz konusu ülkeler arasındaki ikili ticaretin geliştirilmesinin yanı sıra Türk Lirası’nın uluslararası düzeyde kullanımının da artması beklenmektedir” dedi.
Simge tek başına TL’nin dünyada tanınmasını ve kullanımının yaygınlaşmasını sağlayamaz. Bu nedenle simge konusundaki tartışmaları, TL’nin tanınması ve kullanımının yaygınlaştırılması konusu ile karıştırılmaması gerekir.
Hedefimiz TL’nin kullanımının yaygınlaştırılmasıdır. Uluslararası ticaret ve finans ilişkilerinde TL. kullanımının artması ile Türk ekonomisinin gücünün artmasına bağlıdır. |
