 TEVFİK GÜNGÖR / OLAYLARIN İÇİNDEN Ocak üretimi tahminden de kötü mü?
Ekonominin ocak ayında yavaşlamaya başladığı söyleniyordu. Özellikle otomotiv sanayinin açıkladığı üretim rakamlarının düşüklüğü bu söylentileri destekliyordu.
Fakat genel kanı, 2011'in devamı olarak sanayi üretimindeki artışın devam ettiği yönünde idi.
Dün açıklanan ocak ayı sanayi üretim endeksleri, ocak ayında üretimde tahminlerin ötesinde bir duraklamayı işaret ediyor.
2005 yılı 100 esası ile izlenen sanayi üretim endeksi ocak ayında 120.1 oldu.
Her ne kadar bu endeks sayısı 2011 yılı Ocak ayı endeksi 118.4'ün üzerinde ise de, 2011 yılı ortalaması 126.8'in gerisindedir.
Denilebilir ki ocak ayında hava şartları nedeniyle sanayi üretimi düşmüş olabilir.
TÜİK şimdilerde "Mevsim ve Takvim Etkilerinden Arındırılmış" endeksler de yayınlıyor.
2012 yılı Ocak ayı arındırılmış endeks sayısı 126.6'dır. 2011 yılı Ocak ayı arındırılmış endeks sayısı ise 128.1'dir. Demek ki arındırılmış endekse göre sanayi üretimi 2011 yılı Ocak ayının gerisinde.
- Sanayi üretim endekslerinin aylık değişimi, sanayideki üretimde istikrarı işaret eder.
- Yıllık değişim oranları ise sanayide ve ekonomide büyüme göstergesidir.
Sanayi üretiminde aylık değişim oranları büyük oynaklık gösterir.
Dikkati çeken son üç yılda Ocak aylarında sanayi üretiminin bir önceki aya (Aralık ayına) göre gerileme göstermesidir. Endekslerdeki genel gerileme 2010 yılı Ocak ayında -14.9 iken 2011 yılında -13.1 olmuş, bu yıl ocak ayında ise -15.0 olarak gerçekleşmiş.
Genelde aylık değişimler aralık ayında en büyük artışı, ocakta da en düşük gerilemeyi işaret etmektedir.
Ocak ayında bir ay önceye göre gıda üretiminde bile yüzde 19.8 oranında bir gerileme görülmesi, ilgi çekicidir.
Bir önceki yılın aynı ayına göre değişim oranlarının 2011 yılında aylık ortalaması yüzde 8.9 idi. 2011 Yılı ocak ayında sanayi üretim endeksi bir yıl önceki yılın Ocak ayına göre yüzde 19.2 oranında artmıştı. 2012 yılı Ocak ayında artış oranı yüzde 1.5'a geriledi.
Bu ekonominin büyümesi açısından olumsuz bir göstergedir. Böyle gider ise 2012 yılında ekonominin yüzde 4'ün üzerinde büyümesi mümkün olamaz.
2012 Ocak ayı üretiminde bir yıl öncenin ocak ayına göre üretim artışı imalat sanayi genelinde yüzde 0.4 iken, gıda sanayinde yüzde
5.3 olmuş, otomotiv sanayinde büyüme yüzde 0.5'e düşmüştür. Ana metal sanayinde büyüme yüzde 8.4'dür.
Giyim eşyası üretiminde bir önceki yılın ocak ayına göre yüzde 11.6, tekstil ürünleri imalatında yüzde 0.7 azalma görülmektedir.
Ümit edelim ki ocak ayı üretimindeki bu duraklama kalıcı ve sürecek bir üretim gerilemesinin işareti olmasın.
Her ne kadar çok kişi üretimdeki duraklamaya bağlı bir cari işlemler dengesi iyileşmesi bekleyişi içindeler ise de, "kâfinin ötesinde" bir üretim gerilemesinin ekonomide "cari işlemler sorununun da ötesinde" ciddi sorunlara yol açabileceği unutulmamalıdır. |
