Erkan ÇELEBİ [email protected]
2 milyar dolarlık sucuk ve salam pazarında yarış 25 gram ve XL’yle alevlendi
YILLIK hacmi 2 milyar dolara ulaşan şarküteri sektöründe firmalar, sucuk, salam, sosis ve pastırmanın 60 gram ile 90 gram arasında değişen atıştırmalık ambalajların tutması üzerine, şimdi de 25 gramlık mini paketleri piyasaya sürüyor. Bazı firmalar ise XL paketlerle rekabeti ekstra büyük ambalajlara kaydırma yoluna gidiyor.
TÜRKİYE’de yıllık pazar hacmi 2 milyar dolara ulaşan şarküteri sektöründe rekabet, atıştırmalık ürünlere olan talebin artmasıyla iyice kızıştı. Firmalar, sucuk, salam, sosis ve pastırmanın 60, 75 ve 90 gramlık ambalajlarının ardından şimdi de 25 gramlık mini paketleri piyasaya sürerken, bazı firmalar da XL adını verdikleri ekstra büyük ambalajlarla rekabete yön vermeye çalışıyor.
Atıştırmalık mini paketlerde Pınar, Maret, Şahin ve Aytaç ön plana çıkarken, XL paket kategorisinde ise rekabeti Trakya Et’in Polonez ile Afyon’un Cumhuriyet markası kızıştırıyor. Ayrıca çemen, kimyon gibi farklı baharat çeşitlerine ağırlık veren yörelerin farklı damak tatlarına uygun çeşitleri de ürün yelpazelerine ekleyerek, rekabette ön plana çıkılmaya çalışılıyor.
Paketler 25 grama düşüyor
Arkadaşımız Mehtap Özcan’ın yaptığı araştırmaya göre, 1985 yılında şarküteri pazarında ilk kez markalı ürünler üreten Pınar, iki yıl önce piyasaya sürdüğü ‘Aç Bitir’ markasıyla 60 ve 75 gramlık paketlerde salam ürünleri ile bu rekabeti başlatan fima olma özelliği taşıyor. Bu konsept ve alt marka ile 1.5 yıl içinde aylık 1 milyon paket satış rakamına ulaşan Pınar, şarküteri sektöründeki ‘atıştırmalık’ yarışını da başlatmış oldu. Pınar, şimdi de çemenli ve kimyonlu sucuk çeşitleriyle rekabeti farklı damak tadlarına kaydırmayı amaçlıyor.
Tüketicinin bu talebine yanıt verebilmek için ‘Pratik Seri’ adı altında sucuk, salam ve sosis ürünleri üreten Maret de 75 ve 90 gramlık sucuk, 120 gramlık sosis, 60 ve 75 gramlık salam ürünleriyle atıştırmalık segmentinde rekabete katılıyor. Kayseri’nin önde gelen şarküteri ürün üreticisi Şahin ise rekabeti 25 gramlık ambalajlara çekmeye çalışıyor. Şirket pastırma, kavurma, sucuk ve salam çeşitlerinin 25 gramlık pratik ambalajlarını mayıs ayından itibaren ürün yelpazesine katmaya hazırlanıyor. Yimpaş Holding’e bağlı, et ve et mamülleri üreticisi Aytaç ise 2’li, 4’lü ve 8’li parmak sucuk ambalajlarıyla atıştırmalık ürün katagorisinde rekabete katılırken, Çankırı’da ki fabrikasında ürettiği Çerkeş kangal sucuğuyla farklı tad arayan tüketicileri yakalamayı amaçlıyor.
Sektörde, Kayseri tarzı sucukta da rekabet yoğun yaşanıyor. Pınar, Şölen markasıyla bu alanda Şahin Sucukları’yla rekabet ederken, Afyon’un Cumhuriyet Sucukları da ürün yalpazesine eklediği kavurma, pastırma gibi farkı çeşitlerle ön plana çıkıyor.
Şarküteride büyük beden
Küçük boy atıştırmalık ürün katagorisinde yoğunlaşan rekabete katılmayan Polonez’in üreticisi Trakya Et ise pazarda diğer firmalardan farklı bir strateji izleyerek, ambalajları küçültmek yerine büyütme yolunu seçiyor. Ürünlerinin 250 gramdan başlayan XL paketlerini piyasaya süren Polonez, açılıp kapanabilen özellikteki ambalajlarıyla tüketicinin ürününü daha uzun süre muhafaza etmesini sağlamayı planlıyor. Afyon’un Cumhuriyet Sucukları da benzer bir strateji uyguluyor.
Kişi başına 3.6 kg tüketiliyor
Pazar Araştırma Şirketi Nielsen’in 2011 yılı verilerine göre, sucuk ürünlerinin toplam şarküteri pazarından aldığı pay, yüzde 54.52’ye ulaşıyor. Salamın payı yüzde 21.24, sosisin payı yüzde 13.21, pastırmanın da yüzde 5.80 payı bulunuyor. Tüm bunları kavurma yüzde 3.17 ile, jambon yüzde 1.14’le, füme et ise yüzde 0.69 pazar payı ile takip ediyor. Türkiye’de kişi başına düşen yıllık şarküteri tüketimi ise 3.6 kilogram oluyor.
25 gramlık ambalaj için 750 bin Euro yatırdı
ŞAHİN-Melek Et ve Et Ürünleri Genel Müdürü Mustafa Demirpalta, yeni paketleme makinelerine 750 bin Euro yatırım yaptıklarını da belirtti. Demirpalta şunları söyledi: “Bu makine sayesinde yakın zamanda salam ve pastırmayı 25 gramlık paketlerle tüketiciye sunacağız. Bugüne kadar pazardaki en küçük paket 40 gram oldu. Biz bunun da altına inerek, günlük, tek seferde tüketilebilecek paketler üreteceğiz. Bu yeni alanlarla beraber Almanya’da da Şahin markasıyla et ve et mamülleri üretimi konusunda çalışmalarımız var.”
Sucuk ambalajlıya kayıyor
İŞLENMİŞ et sektöründe en büyük rekabet, pazarın yüzde 90’ını oluşturan sucuk, salam ve sosis kategorilerinde yaşanıyor. Özellikle, sucuk kategorisi açık ve kapalı segment olarak iki grupta ele alınıyor. Ancak son yıllarda sucuk tüketiminde açık segmentten, kapalı segmente bir geçiş gözleniyor. Nielsen’in 2011 verilerine göre, toplam sucuk pazarının yaklaşık yüzde 53’ünü kapalı segment, yüzde 47’sini ise açık segment oluşturuyor.
Şarküteri ürünleri her 10 evden 9’una giriyor
ŞARKÜTERİ pazarının yüzde 60’ını markalı ürünler oluşturuyor. Pazarın yüzde 20’sini market markaları, kalan yüzde 20’sini de irili ufaklı üreticiler oluşturuyor. Sektörde markalı ürünlere olan talebin özellikle 2000 yılından itibaren hızla artışa geçtiği gözleniyor. Bunda da tüketicilerin sağlık açısından markalı ürünleri tercih etmesi önemli rol oynuyor. Özellikle sucukta geleneksel yerel markalar, kasap ürünleri 2000 yılından önce önemli bir paya sahipken, şimdi markalı/paketli ürünler ön planda oluyor. Şu anda şarküteri toplamında hane penetrasyonunun (ürünlerin kitledeki yaygınlığı) yüzde 90, sucukta ise bu yüzde 80’e ulaştığı görülüyor. Yani her 10 hanenin 9’una şarküteri ürünü giriyor ama bunun da 8’ini sucuk oluşturuyor.
Kaliteli sucuk etten ucuz olamaz
ŞARKÜTERİ ürün firmaları, tüketicilere sucuk alırken kırmızı et kilogram fiyatı ile hammaddesi kırmızı et olan sucuğun kilogram fiyatını karşılaştırmalarını öneriyor. Bu yolla tüketiciler ürünün kalitesi hakkında kolayca fikir sahibi olabileceği görüşünü savunuyor. Üreticiler, kıymanın kilosunun 18-20 TL olduğu bir dönemde kilosu 18-20 TL’ye şarküteri ürünü satılmasının mümkün olmadığına dikkat çekiyor. Sucuk ürünlerinin en az yüzde 25-30 daha pahalı olması gerektiği savunuluyor. |
