 TEVFİK GÜNGÖR / OLAYLARIN İÇİNDEN
Beklenenden fazla küçülme tehlikesi var
Bugün enflasyon rakamları açıklanacak.
Merkez Bankası ekonomide "yumuşak iniş" konusundaki tedbirleri uygulamamaya koyduktan sonra önceliği gene enflasyonu aşağıya çekme konusuna verdi. Bekleyiş Mayıs ayında yıllık TÜFE artış oranının yüzde 10'un altına düşmesidir.
Dünyada petrol fiyatlarının gerilemesi, ham madde fiyatlarının gerilemesi genel olarak maliyetleri olumlu etkiliyor. İçeride talep daraltıcı tedbirler fiyat artışlarını sınırlıyor.
Yumuşak iniş için uygulanan ekonomide talebi kısan politikaların olumlu sonucu dış ticaret açığında görülüyor.
TÜİK tarafından geçen hafta açıklanan rakamlara göre yılın ilk 4 ayında ihracat gelirleri 4.7 milyar dolar artarken, ithalat harcamalarında 2.0 milyar dolarlık azalma gerçekleşmiş durumda. Sonuç olarak geçen yıl 4 ayda 33 milyar dolar olan dış ticaret açığı bu yıl 26 milyar dolara indi
Bu gelişmenin etkisinde cari açığın da küçüldüğünü göreceğiz.
Bunlar iyi haberler. Ancak bu olumlu rüzgarın bazı kötü sonuçları olacak.
-İthalat daralması ekonomide yavaşlamanın, küçülmenin işareti.
-Bizim vergi sistemimiz KDV ve ÖTV'ye endeksli olduğundan, ithalat azalınca vergi gelirleri düşüyor.
Geçen hafta Maliye Bakanı bütçe açığını kapatmak için ek tedbirler alınma zorunluluğundan söz etti.
Bütçe açığının milli gelire oranı bizde düşük. Ve biz bununla övünüyoruz. Vergi gelirlerindeki azalma belki B2 gibi ek ve olağanüstü gelir kaynakları ile dengelenebilir.
Enflasyon durumu fena değil. İthalat geriliyor, ihracat artıyor. Cari açık küçülüyor. Bütçe açığı kapatılabilir.
Fakat önemli bir konu var: Ekonomi ne kadar küçülecek ?
Yumuşak iniş sonucu büyüme yüzde 4'de mi duracak yoksa yüzde 4' 'ün altına mı inecek ?
İthalatın yapısı ve ilk 3 aydaki sanayi üretimdeki hızlı daralma tehlike işareti veriyor.
Geçen yılın ilk 3 ayında yüzde 14.4 artan sanayi üretim endeksi bu yılın ilk 3 ayında yüzde 2.8 oranında arttı.
İthalatın madde bazındaki daralması, küçülmenin 4'üncü ayda da devam ettiğini gösteriyor.
Hükümet yüzde 4 büyümeye razı oldu ama onun altına düşmeyi göze alamaz.
Çünkü daha düşük büyüme işsizlikte tırmanışa ekonomide huzursuzluğa yol açar.
İşte bu nedenle hükümetin önümüzdeki günlerde bir pozisyon alması beklenmelidir.
Hükümet küçülmenin "kafinin ötesine geçtiğini" düşünmeye başlar ise, Merkez Bankası'nın enflasyon hedefini, cari açığı küçültme hedefini unutarak gaza basma emrini verebilir...
Merkez Bankası bu olasılıkları dikkate almadan parasal sıkılaştırmayı sürdürmekten söz ediyor ama, unutmayalım Türkiye'de büyümenin çok aşağılara inmesi olasılığı ortaya çıkar ise parasal sıkılaştırmadan, parasal gevşemeye dönüş zorunlu hale gelebilir.
O zaman döviz fiyatları ne olur ? Bugünden tahminde bulunmak çok zordur. |
