Erdal SAĞLAM
[email protected]
Krediler takibe girmesin diye yeniden yapılandırılıyor
BANKA kredilerindeki sorunun, gözükenden daha büyük olduğu tahmin ediliyor.
Bankaların sorunlu hale gelen kredileri takibe almamak için yeniden yapılandırma yolunu seçtikleri, son dönemde bu eğilimin arttığı gözleniyor. Bazı sektörlerde ciddi sorunların yaşandığını ama tahsili gecikmiş alacak kaleminin fazla büyümediğini hatırlattığımız bankacılar, kanuni takibe alınmadan kredilerde önlem alındığını söylüyorlar. Bu konuyu geçen hafta bir büyük banka genel müdürü ile konuştuk. Genel Müdür, aslında sorunun görünenden daha büyük olduğunu kabul ediyor. Birkaç yıl önce kendilerine tanınan hak doğrultusunda kredilerin yeniden yapılandırılmasına kolaylık geldiğini hatırlatan bankacı, son dönemde bu imkandan faydalanıp çok sayıda kredinin yeniden yapılandırmasına gittiklerini söylüyor.
SURİYE İLE SIKINTI
Yaşanan sıkıntı ile ilgili örnekler veren genel müdür, örneğin Suriye ile ticaret yapan, kredi kullanan bir tüccarın ister istemez sıkıntıya girdiğini, anapara ve faiz ödemelerini daha önce normal zamanında yaparken, şimdi sıkıntıya girdiğini hatırlatıyor. Bu tüccar bankaya geldiğinde, yükünü zamana yayacak biçimde kredisini yeniden yapılandırdıklarını, dolayısıyla zaman baskısını azaltıp ödeme tutarlarını düşürdüklerini belirtiyor. Bunun hem kredi kullanan hem de banka için yarar sağladığının altını çizen Genel Müdür, kendilerinin krediyi kanuni takibe almaktan kurtulduklarını, yani bilançolarına yansıtmadıklarını, tüccarın da rahatlayıp zaman kazandığını belirtiyor.
Bu işlemin son dönemde inşaat gibi sorunlu sektörlerde de sık sık yapılmaya başlandığının da altını çiziyor. Aynı genel müdür sorumuz üzerine bu yöntemin sürdürülebilir olmadığını da kabul ediyor. Yani sıkıntı zamana yayılıyor ve zaman içinde işlerin normale dönmesi umut ediliyor. Yaklaşık 1 yıl içinde işler normale dönmediği takdirde ise, sorunun daha büyümüş olarak, yükün de büyük ihtimalle ağırlaşmış olarak karşımıza çıkacağı anlamına geliyor.
İŞLER DÜZELMEZSE
Aynı bankacı bu tür ticari kredilerin ya da işletme kredisi kullanan işletmelerin yanında, bireysel kredilerde de, son dönemde, hiç olmadığı kadar geri dönme sorunuyla karşılaştıklarını söylüyor. Normal tüketicilerin maaşlarında aylık ödemelerini etkileyecek maaş düşüşleri olmadığını, bu nedenle sıkıntıya girenlerin normal bireysel krediler olmadığını söyleyen bankacı, başka isimler altında işletmede kullanmak için, özellikle küçük esnafların kullandığı krediler olduğunu tahmin ettiklerini belirtiyor. Bu noktada bankaların aşırı rekabet nedeniyle, kullandırdıkları bireysel kredilerde özensiz davranmalarının gündeme geldiğini kaydeden bankacı, “Şubelere verilen aşırı hedefler, aşırı büyüme baskısı nedeniyle, yeterli araştırma yapılmadan, belki de bile bile, tüketici kredisi diye esnaflara işletme kredileri verildiğini” şimdi bunun sıkıntı yarattığını söylüyor.
Özellikle içtalebin daralmasına bağlı olarak, işleri bozulduğu için bu kredilerin aylık taksitlerini ödeyemez hale gelen bu tür kredi kullananlar nedeniyle de, ilk kez bu dönemde bankalar tüketici kredilerinde ciddi sıkıntılarla karşılaşıyor.İşte bu noktada makro dengeler gündeme geliyor. Aynı bankacıya, önümüzdeki birkaç yıl daha düşük büyüme ile gidildiği takdirde ne olacağını sorduğumda, “Zaman içinde aslında takibe girmiş ama uzatılmış bu krediler tahsili gecikmiş alacak kalemine girecek, o zaman bankaların mali yapısını bozacak” diyor. Özetle; bankalar kredilerde baş gösteren sıkıntıyı ileri taşıyor, bu durum Hükümet dahil herkesin işine geliyor. Sonra ne olur, bakacağız... |
