İhtiyar dünyamızda yüz milyonarca yıl yaşayıp hayata veda edenler, doğadan yararlanarak ama doğanın dengesini tahrip etmeden, doğal değişimin ağır ağır işlemesini sağlamışlar.

Ancak, bu çağda kalabalık dünyamızda doğa tahribatı ok hızıyla artmış durumda. Kopenhag'da 12 gün sürecek olan zirvede doğa tahribatının olumsuzluğu ve alınması gereken önlemler tartışılıp, 105 ülke liderinin imzasının yer alacağı Kopenhag Deklarasyonu hazırlanacak. Bu önlemlere sembolik bir katkı Fransız Dışişleri Bakanı Kouchner'den dünya ticaretinde doğa için yüzbinde 5 vergi kesintisi olarak geldi. Yani her 1000 dolarlık ticartten 5 centlik vergi alınmasını istedi. Eğer sonuç bildirgesi doğa tahribatına set çekecek kararlar içerirse Fransız bakanın önerisi sembolik bir kaldıraç anlamına gelecek.

Kopenhag'da görüşmeler devam ederken Fransız Dışişleri Bakanı Kouchner, özellikle azgelişmiş ülkeler ve Afrika ülkelerinin yaptırımları finanse edebilmesi için bütün mali işlemlerden yüzbinde 5 oranında kesinti yapılarak bir fon oluşturulmasını önerdi. Koucher'in önerisine göre bin dolarlık bir işlemden yapılacak kesinti sadece 5 cent. Kopenhag'dan gelen haberler ön toplantılarda gelişmiş ülke sözcülerinin dünyada karbon salınımının azaltılması için faturanın bütün ülkelerce karşılanması önerisinde bulunduklarını ortaya koyarken, Fransız Dışişleri Bakanı'nın önerisi sembolik de olsa farklı bir yaklaşımı gündeme getirmiş oldu.

35 trilyon dolarlık dünya ticaretinin içinden yapılacak yüzbinde 5'lik kesintiler, bütünüyle eksiksiz olarak gerçekleşse bile çok küçük, sembolik bir oran olarak kalacaktır. Ama bunun gerçekleşebilmesi bile Kyoto Sözleşmesi'nin işlemesine engel olan Amerika gibi ülkelerin bu kez kenarda durmayıp iklim felaketini önleme gayretine katkılarının göstergesi olacaktır.

Yani bu katkı sağlanabilirse "5 centle kurtarılmak istenen doğa" girişimi belki suda oluşan dalgalar gibi yaygınlık kazanacaktır. Buna mutlaka yeni önerilerle yeni halkalar eklenecektir. Bize emanet edilmiş olan yüzbinlerce yıl, ağır ağır doğal değişime uğrayan dünya; su, toprak, ağaç, orman, çiçek, böcek, kuş, hayvan dengesini son dönemde hızla değiştiren, tahrip eden davranıştan geri durma yolunda çareler üretmemiz  artacaktır.

Bilimadamları tarihlendirerek, önümüzdeki 30 yılda gerçekleşmesi muhtemel doğa tahribatını ortaya koyuyorlar. Aşırı karbon salımı sonucunda güney ve kuzey kutbundaki buzul erimelerinin bir yandan denizlerdeki yükselmeyle 100 milyonlarca kişiyi göçe zorlayacağını söylüyorlar. Grönland'da meydana gelecek erime sonucunda bazı hayvanların nesillerinin hızla yok olacağını anlatıyorlar. Mevsimlerin değişeceğini bunun göçer hayvanların göçlerini yeterli besin bulamadan gerçekleştirme gayretine girmeleri sonucunu doğuracağını, okyanuslarda ve denizlerde artan karbondioksitin yarattığı asitleşmenin, denizlerin, bitki ve balık yapısını olumsuz etkileyeceğini, Amazonlar'da ormanları  tahrip ederken yağmur azalmasına, kuraklık ve kıtlığa neden olabileceğini açıklıyorlar.

Bilimadamlarının uyarılarını göz önüne alan sivil toplum kuruluşları da Kopenhag'da yapılan gösterilerle, atılan sloganlarla ve kenti donatıkları lider afişleriyle, "hemen şimdi, Kopenhag'da önlemler içeren kararların alınmasını" öneriyorlar. Dünya liderlerini "yarın yaşlandıklarında özür dilemek zorunda kalmamak için" bugünden "doğayı kurtarıcı" önlemler almaya çağıyorlar.

Bu girişimlerin ilk somut sonuçlarını 12 günlük Kopenhag zirvesi sonunda 105 ülke liderinin imzalayacağı Kopenhag Deklarasyonu'nda göreceğiz. Tabii bu sadece bir başlangıç olacak. Esas sonuçlar ise önümüzdeki dönemde geliştirilecek "Doğayı koruma projeleri" uygulamalarda ancak kendini gösterecek.

Burada bizi olumlu düşünmeye iten gelişme, Amerika ve Çin gibi daha önce duyarlığını tam olarak ortaya koymamış olan iki devin bu kez katılımcı olmaları.

Eğer Kopenhag Deklarasyonu, karbon salımının azaltılması yolunda ciddi ve uygulanabilir kurallar içerir, dünya orman alanlarının genişletilmesinin projelendirilmesi yolunda bağlayıcı adımlar ortaya koyar ve kuraklık, kıtlık gibi olumsuzlukların önüne geçecek kararlar bütününü dünyamıza sunarsa çok önemli, olumlu bir değişime adım atılmış olur.

O zaman Fransız Dışişleri Bakanı Kouchner'in önerisi sembolik bil kaldıraç olarak yerini alır...

Osman AROLAT

http://www.dunyagazetesi.com.tr/