Başbakan Sayın R. T. Erdoğan’ın Rusya gezisi Rusya ile ilişkilerin geliştirilmesi açısından yararlı. Rusya ile ilişkiler bizim için çok önemlidir.
- Enerji konusunda Rusya’ya bağımlıyız. Doğalgaz ve petrolde bağımlıyız. Nükleer santral projesi bu bağı artıracak.
- Rusya Türkiye için çok, hem de çok önemli ve büyük bir pazar. Mal satıyoruz. Büyük ve küçük müteşebbislerimiz Rusya’da iş kuruyor. Müteahhitlerimiz iş yapıyor.
- Rus turistler ülkemize geliyor.
Biz hem Rusya’ya enerji konusunda göbekten bağlıyız, hem de ABD’nin Rusya aleyhine geliştirdiği enerji projelerinde aktif rol alma zorunda kalıyoruz. Bu ise Rusları fazlasıyla rahatsız ediyor.
Anadolu’da bir deyim vardır: “İki cami arasında bi-namaz” derler. İşte o biçim. Hem ABD’yi memnun etmek, hem de Rusya ile bozuşmamak için ne yapacağımızı bilemiyoruz. Güney Hattı denilen Rus projesine karşı Amerikalıların geliştirdiği Nabucco projesine imza attık. Bu olayın “tarihi” olduğunu bize söylediler. Nabucco’nun karşıtı olan Güney Hattı projesine imza attık. Bu imza töreni de “tarihi” olarak kayda geçti. Derken altı ay önce Başbakan Putin’in Ankara’ya yaptığı bir günlük ziyaret “Tarihi buluşma/Tarihi anlaşma” olarak adlandırıldı.
İmza var, netice yok
Başbakan Putin’in ziyaretinde Rusya ve Türkiye arasında 12, iki ülkenin şirketleri arasında 8 protokol imzalandı. Putin’in son Türkiye ziyaretinde gündeme gelen konular üzerinde taraflar iyi niyetlerini belirtti. Ama bugüne kadar imzalanan protokollere dayalı olarak bir gelişme sağlanamadı. .
(1) Nükleer santral protokolü, Danıştay kararıyla çıkmaza girdi. (2) Samsun-Ceyhan petrol boru hattı konusu belirsiz. Anlaşıldığı kadarıyla, Ruslar Boğazları kullanmak yerine petrolü Samsun’dan boruya yüklemek konusunda henüz karar vermemiş durumda. (3) İhracatçılarımızın önem verdiği konu, Rus gümrüklerinde Türk ihraç ürünlerine kolaylık sağlanması idi. Bu konuda da bir protokol yapıldı. Ama sorun devam ediyor. (4) Karadeniz altından ikinci Mavi Akım boru hattının geçişi konusunda temenni var. Gelişme yok.
Kısa dönemde bizim için önemli olan halen, Rusya’dan gelen doğalgaz konusunda verilecek güvencedir. Rusya’nın gaz depolama tesisleri konusundaki ilgisidir.
Rusya önemli pazar
Reel sektörün gündemi ise şöyle:
- İhracatçılarımız, Rusya gümrüklerinde engellerle karşılaştıklarını, bu nedenle ihracatı artıramadıklarını söylüyor.
- Ruble ile ihracat için düzenleme yapıldı. Ama bu sistem iyi işlemiyor.
Başbakan Sayın R. T. Erdoğan’ın Putin’le yaptığı görüşmeden sonraki açıklamalarına göre nükleer santral projesi iki devlet arasındaki bir anlaşmaya dayalı olarak gerçekleştirilecek. Gümrük sorunlarına çözüm için çalışmalar yapılacak.
Tekrarda yarar var. Güncel sorunların çözümü, Türkiye-Rusya arasındaki buzların erimesine bağlıdır. Bu nedenle karşılıklı geziler ve ikili görüşmeler önemlidir...
Güngör Uras
http://www.milliyet.com.tr/ |
