- "ŞİMDİ FİLİZ AÇAN ASMALAR ÖNÜMÜZDEKİ YIL ÜRÜN VEREMEZ"
MANİSA (İHA) - Türkiye'nin birçok yerinde kar, yağmur ve soğuk hava etkili olurken Alaşehir'de havaların sıcak gitmesi asmaları aldattı. Yaprakları sarma sarılacak büyüklüğe ulaşan asma yaprakları görenleri şaşkına çevirdi. Mart hatta Nisan ayında açması gereken asmalar 53 cm'ye ulaşan filiz yaptı.
Silifke'de havaların sıcak geçmesi sonucu kış mevsiminde erik elde edilirken, Türkiye'nin üzüm ambarı Alaşehir'de de havaların mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi nedeniyle asmalar filiz açtı. Asmaların filiz yapması, bu asmalardan bu yıl ürün alınamayacağı anlamına geliyor.
Öğretmen Erol Sayar, Fatih Mahallesindeki evinin bahçesinde bulunan asmaları budadıklarını belirterek "Havaların sıcak gitmesi nedeniyle asmalar tomurcuk yaptı. Hava sıcaklarının mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi asmaların filiz yapmasına neden oldu. Bu gün itibariyle 53 cm'ye ulaşan filizler havaların sıcak geçmesi halinde üzüm yapabilir, ancak soğuk ve ayaz olması halinde bu filizler kurur. Kuruyan filizler bu yıl ürün veremez" dedi.
Alaşehir Ziraat Odası Başkanı Necdet Türk de, son yıllarda bu tür olaylarla karşılaşır olduklarını belirterek şöyle konuştu: "Özellikle evlerin bahçelerinde ve sperlerde kalan asmalarda bu tür filiz açmalar yaşanabiliyor. Havaların sıcak geçmesi asmaları aldattı. Asmaların normalde yaklaşık 120 gün uyuması gerekmektedir. Adeta ilkbaharı sonbaharda yaşıyoruz. Bu tür vakalar genellikle erken budamadan kaynaklanıyor. Budama yapılan bağlar havaların sıcak seyretmesi sonucu filiz açabiliyor. Bunun sonucu
yaklaşık 53 cm filiz veren asmaların yaprakları adeta sarmalık yaprak haline geldiler. Şimdi filiz açan asmalar önümüzdeki yıl ürün veremez. Çünkü, bu filizler havaların soğumasıyla kuruyacaktır. Yenisi de açılmayacaktır."
ASMALAR YETERLİ UYKUYU ALAMADI
Küresel ısınmaya bağlı olarak erken budanan asmaların filiz çıkarabildiğini anlatan Necdet Türk şunları söyledi: "Özellikle ovada ve alçak kesimlerde bulunan bağların ocak ayından önce budanmaması gerekir. Asmalarda fotosentez için ilkbahar aylarında gerekli sıcaklıklar şu an yaşanmaktadır. Asmaların hasattan sonra başlayan dinlenme süresi dolmadan yeni bir filizlenme olayı yaşanmaktadır. Bu da zaten yorgun olan asmanın yeteri kadar uyuyamaması demektir. Normal şartlarda asmalarda Nisan ayında olması
gereken uyanma Kasım ayı ortalarında başlamıştır. Asmalar yeterli uykuyu alamamışlardır. Asmaların erken budanması, yaprakların erken dökülmesi, yaprakların hayvanlara yedirilmesi nedeniyle yaprakların erken dökülmesi filizlerin erken çıkmasına zemin hazırlamaktadır."
Erken açılmayı önlemek için bağ alanlarına koyun, sığır gibi hayvanları sokmamak, asmada yaprakların uzun süre kalmasını sağlamak gerektiğini anlatan Necdet Türk, sözlerine şöyle devam etti: "Toprağı ıslak tutarak yani sulama yoluyla yaprakların geç dökülmesini sağlamak ve budamaya geç başlamak gerekir. Özellikle ova ve alçak bölgelerde bulunan bağlar ocak ayından önce budama yapılmamalı. Budama yaprakların tamamının dökülmesinden sonra yapılmalıdır. Havaların sıcak gitmesi sadece asmalarda değil birçok
meyve ve sebzede mevsim normallerinde görülmeyen olumsuzlukları yaşatmaktadır. Doğada bazı çiçekler çiçek açar, tütünler baş çıkarabilir."
BAĞLARIN SİGORTA YAPTIRILMASI GEREKİR
Geçen yıl Alaşehir'de TARSİM tarafından yaklaşık bin poliçeye 2 milyon 116 bin TL ödeme yapıldı. Alaşehir'de yaklaşık 120 bin dönüm bağ alanı bulunmasına rağmen üreticiler yaklaşık 10 bin dönüm alan da sigorta yaptırdı. Hiçbir kar amacı olmayan devlet destekli tarım sigortaları çerçevesinde üreticilerimize sigorta bilinci aşılanmaya çalışılıyor. Alaşehirli üreticiler de bu bilinçte değil. Alaşehir'de yaklaşık 120 bin dönüm bağ alanı bulunurken geçen yıl bunun ancak on bin dönümü sigortalanabilmiş. Bu
rakam çok küçük. Bizim hedefimiz bu rakamı yüzde 20-30'lara çekebilmek. Üreticilerimiz bir dönüm bağ alanı için iki kelter yaş üzümle kendilerini garantiye alabilir. Ayrıca devlet sigorta bedelinin yüzde 50'sini ödüyor. Ödemelerde mahsulden sonra yapılıyor.
Necdet Türk, bu konuda da "Özellikle bağ alanları başta olmak üzere bitkisel ürünler ve süt sığırları üreticileri sigorta bilincini geliştirmelidir, bununla ilgili sürekli seminerler de düzenliyoruz, düzenlemeye devam edeceğiz. Her yıl bölgemizde don ve dolu afetlerini çok sık yaşıyoruz, bunun için üreticilerimizin ocak ayında mutlaka sigorta yaptırmalarını öneriyoruz."
