Türkiye'nin her yıl 1.4 milyar ton toprağın sel ve erozyon sonucu kaybettiği, bu topraktan 25 santimetre kalınlığında tarla oluşturulması halinde 2 milyon dekar tarla elde edilebileceği bunun da Amik Ovası'nın iki katı kadar bir alan olduğu bildirildi.
TEMA Vakfı Rize temsilcisi Nevzat Özer, AA muhabirine yaptığı açıklamada, toprağın üretilemeyen bir kaynak olduğunu, 1 santimetre verimli toprağın ortalama 500 yılda oluştuğunu, tarım yapılabilmesi için gereken 40 santimetre toprağın oluşmasının ise ortalama 20 bin yıl sürdüğünü belirtti.
Türkiye'de toprakların ancak yüzde 15'inin üstün verime sahip olduğunu ifade eden Özer, ''Toprak potansiyelimiz sanıldığı kadar zengin değil, aksine yarısı kullanılamaz durumda. Buna rağmen toprağımıza gereken özeni göstermiyoruz. Tarım arazisi kazanılması için ormanların yok edilmesi nedeniyle topraklarımız, erozyona açık hale geliyor. Binlerce yılda oluşan toprağa gözümüz gibi bakmalıyız'' dedi.
Erozyonun sessiz, tam olarak algılanmamış bir afet olduğunu vurgulayan Özer, değişen doğal dengelerle toprak kayması, çığ ve sel felaketlerinin artırdığına dikkat çekerek, ''Dünyada her yıl yaklaşık 24 milyar ton, ülkemizde ise 1.4 milyar ton toprak çeşitli dış etkenler sonucu kaybediliyor. Dünya genelinde kişi başına toprak kaybı 4 ton civarındayken bu rakam ülkemizde 20 tonu buluyor. Anadolu adeta bir erozyon laboratuvarı, erozyon müzesi olarak görülüyor. Türkiye'de her yıl akarsularla taşınan toprak ABD'dekinin 7, Avrupa'ndakinin 17, Afrika'dakinin ise 22 katı kadardır. Ülkemizde her yıl kaybedilen 1.4 milyar ton toprağın yaklaşık 500 milyon tonu tarım alanlarından oluşmaktadır. Yani kaybedilen toprak değil, ekmektir'' diye konuştu.
-KAYBEDİLEN TOPRAKLARDA 600 BİN TON BUĞDAY YETİŞTİRİLEBİLİR-
Türkiye'nin dünyada erozyon ve sellerde en fazla toprak kaybeden ülkeler arasında yer aldığını dikkati çeken Özer, şöyle devam etti: ''Erozyonda, ülkemizin coğrafik yapısı da etkili ama tarla açılması, mera tahribi gibi nedenlerle ormanların yok edilmesi erozyonda birinci derecede etkili oluyor. Bu nedenlerle ülkemiz dünyada en fazla toprak kaybeden ülkeler arasında ilk sıralarda yer alıyor. Ülkemizde bir yılda kaybedilen toprak ile 25 santimetre kalınlığında tarla oluşturulsa 2 milyon dekar tarla elde edilebilir. Bu da Amik Ovası'nın iki katı kadar bir alandır. Bu toprakta 600 bin ton buğday yetiştirilebilir. Bu buğday 20 tonluk kamyonlarla taşınırsa 30 bin kamyon eder. Kamyonlar İstanbul'dan Gerede'ye konvoy oluşturur. 600 bin ton buğdaydan 250 gramlık 2 milyar 400 bin ekmek yapılır. Bu ekmekten Türkiye nüfusunun tamamına kişi başına 35 ekmek düşer.''
Verimsizleşen ve yok olan toprakların insanları besleyemez duruma geldiğini, kırsal kesimden kentlere göçün armasıyla önemli sosyal ve ekonomik sorunlar oluştuğunu dile getiren Özer, yaşanan toprak kayıpları ve diğer nedenlerden dolayı Türkiye'nin son 15 yılda kişi başına tarımsal ve hayvansal üretiminin yüzde 15 azaldığını iddia etti.
-EROZYONLA TAŞINAN TOPRAK BARAJLARIN ÖMRÜNÜ KISALTIYOR-
Erozyonla taşınan toprakların barajlarda birikerek, barajın ömrünü yüzde 50 kısaltığını belirten Özer, şunları kaydetti:
''Bunun sonucunda yüksek değerde hidrolojik enerji ve kullanma suyu kayıpları meydana gelmektedir. Dünya barajlarına erozyonla getirilip depolanan topraklar, enerji ve kullanma suyu bakımından yılda 6 milyar dolarlık bir zarara neden oluyor. Bizde bunun tipik örneği Keban ve Karakaya barajlarında görülüyor. Fırat Nehri yılda 108 milyon ton, Yeşilırmak 55 milyon ton toprak taşıyor. Her yıl Keban Barajı'na 32 milyon ton, Karakaya Barajı'na 31 milyon ton toprak birikiyor.''
Nevzat Özer, toprak kayıplarının önüne geçilebilmesi için ağaçlandırma, teraslama yapılması gerektiğini vurgulayarak, ''Meraların yeniden kazanılması lazım. Çünkü çayır, çimen de toprağı tutan etkenlerdendir. Toprağın amaç dışı kullanılmasının önüne geçilmesi, vatandaşların da bu konuda bilinçlendirilmesi şarttır. Binlerce yılda oluşan toprağın kolay kaybedilmesinin önüne geçmesi gerekir'' dedi.
http://www.zaman.com.tr/ | 
