Türkler suyu, Avrupa ve Amerikalıların aksine pet şişe ile değil de damacanayla tüketiyor.
Bu sebeple pazara büyük bir hızla giriş yapan yabancı firmalar, yerliler karşısında başarılı olamıyor. Sektör temsilcilerine göre bunun sebebi, çok sayıda yerel markanın, başta İstanbul olmak üzere birçok ilde evlere kadar servis yapması ve bunun karşılığında ücret talep etmemesi.
Perakende, ilaç ve otomotiv sektörüne yatırım yapan yabancılar, son olarak su sektörüne göz kırptı. Sessiz sedasız birçok yerli markayı bünyesine katan yabancı şirketler, bu alımlarla birlikte pet şişe su satımında piyasanın tek hakimi oldu. Su sektörünün yüzde 50'sine hitap eden yatırımcılar, damacana suda ise yerli markalarla mücadele edemiyor. Yabancıların 2010 yılı damacana satışları sadece yüzde 30 iken, yerlilerin satışı ise yüzde 70'e ulaşıyor. Sektörde yerli ve yabancı 250 firma, pazar payını artırmak için kıyasıya rekabet ediyor. Yerlilerin rakipleri arasında Coca Cola, Pepsi, Nestle ve Danone ilk sırada yer alıyor.
Türkiye'de piyasaların gelecek adına ümit vaat etmesi yabancı firmaların gözünü ülkemize çevirdi. Önceki yıllarda farklı sektörde faaliyet gösteren şirketleri bünyesine katan yabancı markalar, son yıllarda su sektöründe büyüme kararı aldı. Bu çerçevede Danone-Hayat'ı, Coca Cola Damla'yı, Nestle Erikli'yi, Pepsi Aqua'yı satın alırken, Capsnap Europe da Özata Grup'a ait olan Watertek markasına ortak oldu. Sırma'nın da belli bir yüzdesinin yabancı firma tarafından satın alındığı ifade ediliyor. Yerli markaları satın aldıktan sonra satışlarını düşürmek istemeyen devlerin su markalarının isimlerini değiştirmemesi ise dikkat çekiyor. Elde edilen bilgilere göre, bu şirketler pet su pazarının yüzde 50'sini elinde tutuyor. Erikli ve Nestle sektörün liderliğini elinde bulundururken, onu sırasıyla Hamidiye, Sırma, Hayat, Aytaç ve Saka takip ediyor. Erikli ayrıca damacana su pazarında da Hamidiye'nin bir adım arkasında bulunuyor. Ancak şirketlerin damacana piyasasındaki satışları ise yüzde 30'u geçmiyor. Öte yandan Evian, Contrex, Perrier, San Pellegrino, Gerolsteiner, Acqua Panna, Sirab, Seven Oceans gibi markalar da ithal yollarla piyasaya adım atarak yerlilerle mücadele ediyor. Ancak ithal suyun toplam pazardaki payı ise yüzde 1-2 oranını geçmiyor. Sektörde yerli ve yabancı 250 marka bulunurken, farklı fiyat ve hizmet kalitesiyle piyasadaki payını artırmanın yolunu arıyor. Özellikle Türkiye'de ambalajlı su sektörünün 2010'u yüzde 3 büyüme ve 3,3 milyar TL ciro ile kapatması da firmaların iştahını kabartıyor. Pet su pazarında devlerin liderliği söz konusu iken damacanada yerli markaların hakimliği devam ediyor. Çünkü çok sayıda yerel marka, İstanbul'da evlere kadar servis yaparken, bunun karşılığında bir ücret talep etmiyor. Su sektörünün son 5 yıllık rakamlarına baktığımızda; damacana pazarında yıllık yüzde 5, pette yüzde 34, ev dışı tüketim kanalında yüzde 20'lik bir büyüme göze çarpıyor. 2008 TÜİK verilerine göre ise toplam ihraç edilen ambalajlı su miktarı 103 bin 918 ton iken, bunun ülkeye getirisi ise yaklaşık 19 milyon dolar. 2009'da ise ihraç edilen su miktarı 123 bin 364'e yükseldi. Sektörün iyi bir ivme kazandığını belirten Ambalajlı Su Üreticileri Derneği (SUDER) Başkanı Adnan Çavuş, 2011 hedeflerinin 3,45 milyar TL ciroya ulaşmak olduğunu söyledi. Su pazarının yüzde 67'sini 6,2 milyar litre ile damacana ve yüzde 33'ünü ise 3,05 milyar litre ile pet şişeden satış oluşturuyor. SUDER'in hedefi ise ambalajlı su üretim hacmini önümüzdeki yıl yüzde 5 büyüyerek 9,8 milyar litreye yükseltmek. Çavuş, sektörün en önemli sorunlarının başında denetim eksikliğinin geldiğini dile getirdi.
HAMİDİYE, 27 FARKLI ÜLKEYE SU SATIYOR
Bazı büyükşehir belediyeleri de su sektörüne adım atarak yeni gelir kaynakları oluşturmanın planlarını yapıyor. İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Hamidiye, Kocaeli'nin Derince Belediyesi de Çene markasıyla piyasada su satışı yapıyor. Bu kapsamda Hamidiye, Almanya, İsrail, İngiltere, İrlanda ve İsveç başta olmak üzere toplam 27 farklı ülkeye su ihraç ederek rakiplerine gözdağı veriyor. Hamidiye'nin 2007'de gerçekleştirdiği su ihracatının Türkiye'deki toplam su ihracatı içinde yüzde 5,1'lik bir pay aldığını belirten Hamidiye Kaynak Suları Genel Müdürü Kenan Kılıç, bu rakamın 2009'da yüzde 12'leri bulduğunu söyledi.
http://www.zaman.com.tr/ |
