RTB YÖNETİM KURULU BAŞKANI ERDOĞAN: ''REKOLTE KAYBI İLE RANDIMAN KAYBINI BİRLEŞTİRDİĞİMİZDE BU YIL GEÇEN YILA GÖRE YÜZDE 20 CİVARINDA BİR ÜRÜN KAYBIMIZ OLACAĞINI SANIYORUM'' -''GEÇEN YIL 240 BİN TON CİVARINDA KURU ÇAY ÜRETİLDİ, BU YIL İSE EN FAZLA 210 BİN TON KURU ÇAY ÜRETİLEBİLECEK. YANİ ÜRETTİĞİMİZ ÇAY İÇ PAZARIMIZA YETMEYECEK'' -''TARLADAN MUTLAKA KALİTELİ YAŞ ÇAY ALINMASI İÇİN ÇOK SIKI DİSİPLİN UYGULANMASI LAZIM. BUGÜN ALINAN YAŞ ÇAYDAN NE ÖZEL SEKTÖR NE DE ÇAYKUR MEMNUN. VATANDAŞ BİLE MEMNUN DEĞİL''
RİZE (A.A) - Hızır Hacısalihoğlu - Rize Ticaret Borsası (RTB)
Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Erdoğan, rekolte kaybı ile randıman kaybı
birleştirildiğinde bu yıl geçen yıla göre yüzde 20 civarında bir ürün kaybı
olacağını sandığını söyledi.
Erdoğan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bu yıl 20 Mayıs'ta başlayan yaş
çay alım kampanyasında ÇAYKUR ve özel sektörün birinci ve ikinci sürgün
kampanyasında toplam 880 bin ton civarında yaş çay alımı gerçekleştirdiğini
belirtti.
Geçen yıl birinci sürgünde 400 bin tonun altında hasat yapıldığını, böylece
bu yıl birinci sürgünde rekoltenin yüzde 15 civarında arttığını ifade eden
Erdoğan, geçen yıl ikinci sürgünde ise hemen hemen bu yılki kadar yaş çay hasadı
yapıldığını söyledi.
-''Yaş çayda da kuru çayda da düşük üretim olacak''-
Sona yaklaşılan üçüncü sürgün döneminde ise geçen yıla oranla yüzde 15'in
üzerinde rekolte kaybı olacağını tahmin ettiklerini dile getiren Erdoğan, ''Sezon
toplamında ise rekoltenin geçen yıla göre yüzde 10 civarında azalacağını tahmin
ediyorum. Geçen yıl randıman 19,5 civarında idi. Bu yıl ise randıman 17 civarında
gerçekleşiyor. Bu da kuru çay rekoltesinin yüzde 12,5 civarında düşük olması
anlamına geliyor. Rekolte kaybı ile randıman kaybını birleştirdiğimizde bu yıl
geçen yıla göre yüzde 20 civarında bir ürün kaybımız olacağını sanıyorum'' dedi.
Geçen yıl 240 bin ton civarında kuru çay üretildiğini, bu yıl ise en fazla
210 bin ton kuru çay üretilebileceğini vurgulayan Erdoğan, ''Yani ürettiğimiz çay
iç pazarımıza yetmeyecek. Bu da ününün değerleneceği anlamına gelir. Sanıyorum
gelecek yıl yaş çay ve kuru çay, kalite ve para olarak bu yıldan daha fazla
değerlerde olacak'' diye konuştu.
Verim kaybının nedenlerinin hava şartları, kullanılan gübre, çayın hasat ve
işleme teknolojisi gibi nedenler olduğunu anlatan Erdoğan, şunları söyledi:
''Bunların hepsi birleştirildiğinde randımanı etkiler. İşleme teknolojisi
olarak dünyada en üst seviyedeyiz. Yaş çayın tarladaki doğallığı açısından da en
öndeyiz, ama yaş çayı biçerken, taşırken, yani davranışta sınıfta kalıyoruz. Bu
durum sektörün karlılığını da aşağıya çekiyor. Yaş çay, birinci sürgündeki ilk 25
günde ÇAYKUR ve özel sektör tarafından yoğun olarak alındı. Ancak bu yoğunluk
nedeniyle yaş çayın bir bölümü tarlada yandı. Kimi fabrikalarda da çok fazla çay
olduğu için yeterli olarak işlenemedi. İşlemedeki bu hatalardan dolayı da ancak
orta kalite yakalanabildi. Son sürgünde ise yaş çay bölgede kademeli olarak
geldi. Bunun sonucunda da fabrikalarda da yaş çay rahat bir şekilde
işlenebildi.''
En kaliteli çayın genellikle ilk sürgünde üretildiğini vurgulayan Erdoğan,
''Ancak bu yıl yaşanan yoğunluktan dolayı birinci sürgünün kalitesi biraz düştü.
Son sürgünde ise fabrikalar yaş çayı rahat bir şekilde işliyor. Bu nedenle
birinci sürgün ile üçüncü sürgünün kalitesi birbirine yakın olacaktır. Bu yıl
üçüncü sürgündeki çayın kalitesi geçen yıllara göre değerlendirildiğinde çok daha
kaliteli olacak'' diye konuştu.
-''Kaliteye önem verilmesi gerekiyor''-
Mehmet Erdoğan, üreticiden kaliteli ürün istenebilmesi için alınterinin
karşılığının verilmesi gerektiğini dile getirerek, şunları kaydetti:
''Bu bakımdan baktığımızda ÇAYKUR, kaliteli çay istemekte sonuna kadar
haklı. Özel sektör bu konuda biraz sınıfta kaldı. Elbette ki hiçbir özel sektör
firması vatandaşın parasını geciktirmek istemez. Ama alacaklarını alamaması gibi
nedenlerden dolayı ödemesini de yapamaz duruma geliyor. Üreticiye borcunu
ödeyemeyince de özel sektörün vatandaş nezdinde kredisi düşük oluyor.
Ancak
sektörün geleceği ve kaliteli çay üretilmesi için bir düzenleme yapılması
gerekiyor. ÇAYKUR kalite konusunda sıkı kurallar uyguladığı zaman üretici
'nasılsa özel sektöre veririm' diye düşünüyor. Bu ikilemi ortadan kaldırmak
lazım. Çünkü bu durum sektörün tamamına zarar veriyor. Bu nedenle gelecek yıl
ÇAYKUR ile birlikte iyi bir veri çalışması yapacağız. Tarladan mutlaka kaliteli
yaş çay alınması için çok sıkı disiplin uygulanması lazım. Bugün alınan yaş
çaydan ne özel sektör, ne de ÇAYKUR memnun. Vatandaş bile memnun değil. Bunları
ortadan kaldırıp bu çalışmayı mutlaka yapmamız gerekiyor. Aynı zamanda özel
sektörün ve ÇAYKUR'un rahatlıkla ödeme yapabileceği dönemlerin düzenlenmesi
lazım.''
Erdoğan, bölge genelinde 214 özel sektör yaş çay fabrikası bulunduğunu,
ancak bu yıl bunlardan 120 civarındaki bölümünün yaş çay alımı yaptığını
sözlerine ekledi.
