Türk usulü 'dolgun' mısır
Sakarya Mısır Araştırma İstasyon Müdürlüğünde uzun yıllar süren çalışmalar sonucunda ülke ortalamasının iki katı ürün veren iki yeni mısır çeşidi geliştirildi
Sakarya’nın Arifiye ilçesinde 1926 yılında Mustafa Kemal Atatürk’ün onayıyla kurulan Mısır Araştırma İstasyon Müdürlüğü, 1950 yılında başladığı mısır ıslah çalışmalarında önemli aşamalar elde etti.
61 yıllık çalışmalar sonucunda melez mısırların elde edildiği bin 164 hat geliştirilen enstitüde, bugüne kadar 24 yeni mısır çeşidi geliştirildi. Kuraklığa ve hastalıklara dayanım, verim ve protein içeriği göz önünde tutularak yürütülen Ar-Ge çalışmaları kapsamında, yeni bir çeşidin geliştirilmesinin temelinde en az 13 yıl süren hat belirleme çalışmaları bulunuyor. İstasyonda uzun yıllardan beri sürdürülen çalışmalar kapsamında elde edilen 10 binin üzerinde genetik materyal bulunuyor.
Uzun yıllar süren çalışmalar sonunda geliştirilen ve patenti alınan "Ada 313" ve "Ada 334" adı verilen mısır çeşitleri, protein içeriği ve verimlilik bakımından Türkiye ortalamasının çok üzerinde bulunuyor.
Mısır Şube Şefi Rahime Cengiz, geliştirilen mısır çeşitlerinin sanayinin kullanımına yönelik olduğunu söyledi.
Ada 313 çeşidinin bitki boyu bakımından oldukça uzun bir boya sahip olduğunu ve uygun koşularda 3,5 metreye kadar ulaştığını kaydeden Cengiz, şöyle konuştu:
"Suya ve gübreye iyi yanıt veriyor. İyi çevre koşularında verimini yükseltebiliyor. Türkiye ortalaması bin 535 kilogram. Konya, Urfa, Diyarbakır, Niğde, Adana, Samsun, İzmir ve Antalya’daki üretimin ortalaması bu rakam. Bu rakam Sakarya’da 2 tona kadar çıkıyor. Türkiye tane mısır ortalaması ise 710 kilogram. Denemelerimizde bu çeşitten elde ettiğimiz sonuç bin 538 kilogram. Teknolojik özellikleri de iyi. Proteini diğer çeşitlerden biraz daha yüksek. Yüzde 10 protein, yüzde 4,8 yağ oranı ve yüzde 70,4 oranında nişasta içeriyor. Bu özelikleriyle de silajlık olarak değerlendirilebilir, besleyicilik açısından da değerli."
Ada 334 çeşidinin Orta Anadolu, Güneş Anadolu ve Çukurova’da ikincil ürün olarak ekiminin yapılabileceğini ifade eden Cengiz, "Bu çeşidin Türkiye ortalaması dönümde 1,5 tondur. Yüzde 4,6 oranında ham yağ, yüzde 72,2 oranında nişasta, yüzde 8,4 oranında protein içermektedir" dedi.
Yeni geliştirdikleri Ada 3.28 ve Ada 6.19 mısır çeşitlerini de 2010 yılında tescile verdiklerini belirten Cengiz, Ada 3.28’in Türkiye ortalamasının bin 558 kilogram, Ada 6.19’un ortalamasının da bin 561 kilogram olduğunu söyledi.
Ürünlerin tescile verildiklerinde, özel sektördeki ürünlerle birlikte farklı lokasyonlarda iki yıl boyunca denendiğini kaydeden Cengiz, geliştirilen yeni çeşitlerin veriminin yüksek ve özelliklerinin farklı olduğu belirlendiğinde tescil edildiğini sözlerine ekledi.
-"Enstitünün geliştirdiği mısır çeşitleri 24’e ulaştı"-
İstasyon Müdürü Yavuz Ağı da yeni geliştirilen mısır çeşitlerini, düzenledikleri tarla günüyle ilgili kesimlere tanıttıklarını, yeni çeşitlerin lisans hakkının ihale yoluyla yerli üretim yapan tohum firmalarına verileceğini söyledi.
Yeni geliştirilen türlerin altyapısının 1950 yılından beri sürdürülen Ar-Ge çalışmalarına dayandığını belirten Ağı, "Yeni geliştirdiğimiz iki mısır çeşidi Türkiye ortalamasının iki katı oranında verim veriyor. Tescil için başvurulan iki yeni çeşitli birlikte enstitünün geliştirdiği mısır çeşitleri 24’e ulaştı" şeklinde konuştu.
