Mandalar Halk Elinde Islah Edilecek
Ümit Sayındı - Yağı, sütü, yoğurdu diğer hayvanlara göre daha verimli ve besleyici olan mandanın yetiştirilmesini desteklemek için, Bitlis'in Güroymak ilçesinde "Halk Elinde Manda Islah Projesi" hazırlandı.
Bitlis Manda Yetiştiricileri Birliği Başkanı İsmet Çalışır, Aa muhabirine yaptığı açıklamada, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nca 9 ilde başlatılan Mandacılığı Geliştirme Projesinin, Güroymak ilçesinde de uygulanacağını söyledi.
Çalışır, şöyle konuştu:
"Bakanlıkça, 2011-2015 yılları arasında uygulanacak proje, İstanbul, Tokat, Amasya, Balıkesir, Afyon, Samsun, Düzce, Sivas ve Bitlis'te başlatıldı. Uygulanacak projeyle, son yıllarda Türkiye'de sayıları azalmaya başlayan manda popülasyonunun artırılması, mandaların et ve süt verimleri yönünden ıslahı hedefleniyor. Bitlis'te manda yetiştiriciliği yapıldığından, Bakanlık projesinden yararlanmak için Bitlis Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü, Bitlis Eren Üniversitesi, Tarımsal Araştırma Genel Müdürlüğü ve Bitlis Manda Yetiştiricileri Birliği olarak ortak bir proje hazırladık. Projeye 'Halk Elinde Manda Islah Projesi' adı verildi. Proje onaylanmak üzere Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'na gönderildi."
Projenin manda yetiştiriciliği yapan vatandaşlar için büyük bir önem taşıdığını anlatan Çalışır, projenin uygulamaya geçmesiyle Bitlis'in Mutki ve Güroymak ilçeleriyle, bu ilçelere bağlı belde ve köylerde, mandası olan yetiştiricilerin, hayvanlar için destekleme primi alacağını kaydetti.
Yetiştiricilerin manda desteğinden faydalanmak için, Bitlis Manda Yetiştiricileri Birliği'ne başvurarak mandalarını kayıt altına almaları gerektiğini belirten Çalışır, şunları ifade etti:
"İlçemizde mandaları kayıt altına almak için, köylerde dolaşıp hayvanların kayıtlarını tutuyoruz. Bu çalışmalarımız devam ediyor. Bitlis genelinde 4 bin 500 manda mevcudu bulunuyor. Bunlardan bin 237'isi için destekleme amaçlı müracaatta bulunduk. Proje kapsamında manda başına 500 lira hibe verilecek. İl genelinde manda yetiştiriciliğiyle uğraşan vatandaşlarımız, proje kapsamında, İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü ve Bitlis Manda Yetiştiriciliği Birliği Başkanlığı'ndan daha detaylı bilgi alabilir. Projeyi hazırlamada emeği geçen kurumlara teşekkür ediyoruz."
"Manda yetiştirmek daha kolay"
Öte yandan manda yetiştiriciliğinin yoğun olarak yapıldığı Güroymak'a bağlı Güzelli köyündeki vatandaşlar, projeden duydukları memnuniyeti dile getirdi.
Güzelli köyünde manda yetiştiriciliği yapan Erdal Kızılkaya, mandanın diğer hayvanlardan daha fazla verim sağlayan bir hayvan olduğunu söyledi.
Kızılkaya, "Mandanın verimi diğer besi hayvanlarına göre kat kat daha fazla. Yoğurdu ve yağı çok iyi. Kaliteli manda sütü, yoğurdu ve yağı yörede çoğu zaman şifa niyetine tüketilir. Mandanın yoğurdu ve yağı, diğer besi hayvanlarına göre daha beyazdır. Bu ürünlerin tadı yendiği zaman damakta kalıyor" dedi.
Güzelli Köyü Muhtarı Fehmi Akın ise, köylerinin 150 haneden oluştuğunu ve bütün hanelerde manda yetiştiriciliği yapıldığını ifade etti.
Akın, şunları dile getirdi:
"Köyümüzde yaklaşık 400 manda var. Manda yoğurdu, sütü ve yağı, hem sağlıklı hem çok kaliteli. Özellikle çevre illerden gelip, bu yağı ve yoğurdu satın alanlar var. Şu an köyümüzde manda yoğurdunun kilosu 2, yağın kilosuysa 20 liradan satılıyor. Manda diğer hayvanlara göre yetiştirmesi ve bakması çok kolay. Diğer hayvanlar kışın 6 ay içerde kalmasına rağmen, manda 3 ay ahırda kalıyor. 3 aydan sonra mandalar dışarda otlanabiliyor."
