Türk Gıda Kodeksi Yönetmelikleri (1)
-Türk Gıda Kodeksi Aroma Vericiler Yönetmeliğine göre, gıdalarda
sadece, tüketicinin sağlığı açısından herhangi bir güvenlik riski
doğurmayan ve kullanımları tüketiciyi yanıltmayan aroma vericiler
kullanılacak
-Katkı Maddeleri Yönetmeliği hükümleriyle uyumlu olmayan gıda katkı
maddeleri
veya gıda katkı maddelerini içeren gıdalar piyasaya arz edilemeyecek
-Gıda işletmeleri, 1 Temmuz 2012'ye kadar ''Türk Gıda Kodeksi Pestisitlerin
Maksimum Kalıntı Limitleri Yönetmeliği'' hükümlerine uymak zorunda olacak
ANKARA (A.A) - Gıdalarda sadece tüketicinin sağlığı açısından
herhangi bir güvenlik riski doğurmayan ve kullanımları tüketiciyi yanıltmayan
aroma vericiler veya aroma verme özelliği taşıyan gıda bileşenleri kullanılacak.
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının, 10 Türk Gıda Kodeksi yönetmeliği,
Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlanarak, yürürlüğe girdi.
''Türk Gıda Kodeksi Aroma Vericiler ve Aroma Verme Özelliği Taşıyan Gıda
Bileşenleri Yönetmeliği'' ile tüketici ve insan sağlığını, tüketici haklarını,
gıda satışında adaletin sağlanmasını ve uygun durumlarda çevrenin korunmasını da
göz önünde bulundurarak, gıdalarda kullanılan aroma vericileri, aroma verme
özelliği taşıyan gıda bileşenleri, bunların üretimlerinde kullanılan kaynak
materyallerle kullanım koşulları ve etiketleme kuralları belirlendi.
Buna göre, gıdalarda sadece mevcut bilimsel kanıtlar temelinde tüketicinin
sağlığı açısından herhangi bir güvenlik riski doğurmayan ve kullanımları
tüketiciyi yanıltmayan aroma vericiler veya aroma verme özelliği taşıyan gıda
bileşenleri kullanılacak.
Aroma vericiler, gıdalarda kullanılmasına izin verilen gıda katkı
maddelerini ve/veya depolama, standardizasyon, seyreltme veya çözünme ve
stabilizasyon gibi teknolojik amaçlar doğrultusunda ilave edilmiş gıda
bileşenlerini içerebilecek.
Kullanımları yönetmelik hükümleriyle uyumlu olmayan aroma vericiler veya
içinde aroma vericiler ve/veya aroma verme özelliği taşıyan gıda bileşenlerinin
bulunduğu gıdalar piyasaya arz edilemeyecek.
Birincil ürünlerin üretim koşulları yönetmelikte belirtilen şartlara uygun
olacak.Tütsü aroma vericisi türevleri, Bakanlıkça belirlenmiş birincil ürünlerin
uygun fiziksel işlemlerle ileri işlenmesiyle üretilecek. Birincil ürünlerin
üretimi sırasında yan ürün olarak oluşan suda çözünmeyen yağlı faz, tütsü aroma
vericisi üretiminde kullanılmayacak.
Aroma verici preparat, ısıl işlem aroma vericisi, aroma öncülü ve kaynak
materyal tanımında yer alan kaynak materyaller, günümüze kadar aroma vericilerin
üretiminde kullanımı önemli ölçüde ispatlanmışsa bu Yönetmelik kapsamında gıda
olarak kabul edilecek.
Aroma vericilerin üretimi, depolanması ve kullanımı için gerekli katkı
maddeleriyle taşıyıcı ve çözücüler, Türk Gıda Kodeksi Gıda Katkı Maddeleri
Yönetmeliğine uygun olacak.
Son tüketiciye sunulmayacak aroma vericilerin etiketinde, yer alan bilgiler
kolayca görülebilir, açıkça okunabilir ve silinmez bir şekilde yer alacak,
alıcının kolayca anlayabileceği bir dilde olacak. Yönetmelikte son tüketiciye
sunulmayacak aroma vericilerin, tek başına veya birbirleriyle ve/veya diğer gıda
bileşenleriyle yönetmelikte ilgili maddeye uygun olarak ilave edilmiş katkı
maddeleriyle karışım halinde satılması durumunda, ambalaj veya kaplarında yer
alması gereken bilgiler de belirlendi.
Yönetmelik bugünden itibaren yürürlüğe girerken, bu tarihten önce faaliyet
gösteren gıda işletmecileri, en geç 1 Ocak 2013 tarihine kadar bu Yönetmelik
hükümlerine uymak zorunda olacak.
-Katkı Maddeleri Yönetmeliği-
''Türk Gıda Kodeksi Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliği'' ile ise gıdalarda,
gıda katkı maddelerinde, gıda enzimlerinde ve gıda aroma vericilerinde kullanılan
katkı maddelerinin kullanım koşulları ve etiketleme kuralları belirlendi.
Yönetmelik, gıda katkı maddeleriyle ilgili ürüne ilişkin özel hükümler saklı
kalmak koşuluyla geleneksel gıdalardaki gıda katkı maddelerinin kullanımını, özel
beslenme amaçlı gıdalara ilişkin mevzuat kapsamında yer alan gıdaları,
yönetmeliğin eklerinde yer alan ve aynı zamanda tatlandırıcı veya renklendirici
fonksiyonu olan gıda katkı maddelerini kapsıyor.
Buna göre, yönetmelik hükümleriyle uyumlu olmayan gıda katkı maddeleri veya
bu gıda katkı maddelerini içeren gıdalar piyasaya arz edilemeyecek.
Bir gıda katkı maddesi, ''mevcut bilimsel kanıtlara dayalı olarak önerilen
katkı maddesinin kullanım miktarı tüketici sağlığı açısından güvenlik riski
doğurmuyorsa, ekonomik ve teknolojik açıdan uygulanabilir başka yöntemlerle
gerçekleştirilemeyecek, makul teknolojik bir ihtiyaç bulunuyorsa, kullanımı
tüketiciyi yanıltmıyorsa, ve çevresel faktörler de dahil olmak üzere, ilgili
diğer mevzuat kurallarını sağlıyorsa'' Yönetmeliğin eklerinde yer alabilecek.
Gıda katkı maddelerinin Yönetmeliğin eklerinde yer alabilmesi için,
tüketicilere yönelik avantajları ve yararları olması ve buna bağlı olarak,
''gıdanın besin değerini koruması, özel beslenme ihtiyaçları olan tüketici
gruplarına yönelik olarak üretilen gıdalar için gerekli bileşenleri ve öğeleri
sağlaması, gıdanın doğasını, içeriğini veya kalitesini tüketiciyi yanıltacak
şekilde değiştirmemek koşuluyla, kalitesinin ve stabilitesinin korunmasına katkı
sağlaması veya organoleptik özelliklerini geliştirmesi, kusurlu ham maddenin
kullanımının veya hijyenik olmayan uygulama ve yöntemler dahil olmak üzere
istenmeyen uygulama ve yöntemlerin etkilerini maskelemek amacıyla kullanılmaması
koşuluyla; gıdaların, gıda katkı maddelerinin, gıda enzimlerinin veya gıda aroma
vericilerinin üretimi, işlenmesi, hazırlanması, muamelesi, ambalajlanması,
taşınması veya depolanmasında yardımcı olması'' amaçlarının biri veya birden
fazlasını karşılaması zorunlu olacak.
Tatlandırıcı ve renklendirici fonksiyonuna sahip olan bir gıda katkı
maddelerinin gerektirdiği koşulların belirlendiği düzenlemeye göre, yönetmeliğin
eklerinde yer alan bir gıda katkı maddesinin, üretim metotlarında veya
kullanıldığı kaynak materyalde önemli bir değişiklik olduğunda ya da partikül
büyüklüğünde bir değişiklik meydana geldiğinde, böyle bir katkı maddesi farklı ve
eklere yeni girecek bir katkı maddesi olarak değerlendirilecek veya piyasada yer
almadan önce bu katkı maddesinin özelliklerinde değişikliğe gidilecek.
Genetik Yapısı Değiştirilmiş Organizmalar ve Ürünlerine Dair Yönetmelik
kapsamında yer alan bir gıda katkı maddesinin, Yönetmeliğin eklerinde yer
alabilmesi için, Genetik Yapısı Değiştirilmiş Organizmalar ve Ürünlerine Dair
Yönetmeliğe göre izin verilmiş bir katkı maddesi olması zorunlu olacak.
Gıdalarda kullanılacak veya son tüketiciye sunulacak sofralık
tatlandırıcıların da yönetmeliğe uygun olması gerekecek.
Yönetmelik kapsamında yer alan katkı maddelerinin saflık kriterleri;
renklendiriciler, tatlandırıcılar ve renklendiriciler ve tatlandırıcılar
dışındaki katkı maddelerinin saflık kriterlerine ilişkin mevzuata uygun olmak
zorunda olacak.
Son tüketiciye sunulacak ürünlerin etiketlenmesine ilişkin esasların da yer
aldığı düzenlemeye göre, Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce faaliyet gösteren
gıda işletmecileri, 1 Ocak 2013 tarihine kadar bu Yönetmelik hükümlerine uymak
zorunda olacak
-Pestisitlerin maksimum kalıntı limitleri-
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının ''Türk Gıda Kodeksi Pestisitlerin
Maksimum Kalıntı Limitleri Yönetmeliği'' ile de bitkisel ve hayvansal gıdalarda
bulunmasına izin verilen pestisitlerin maksimum kalıntı limitlerinin uygulama
usul ve esasları belirlendi.
Yönetmelik, zirai mücadele uygulamalarında her türlü kimyasal madde olarak
tanımlanan pestisitlerin taze, işlenmemiş, işlenmiş veya kompozit bitkisel ve
hayvansal gıdalarda bulunmasına izin verilen maksimum kalıntı limitleri ve bu
limitlerin uygulama esasları düzenlendi.
Gıda işletmelerinin 1 Temmuz 2012'ye kadar söz konusu yönetmeliğe uyma
zorunluluğu getirildi.
-Diğer Yönetmelikler-
''Gıda Kontrol Laboratuvarlarının Kuruluş, Görev, Yetki ve Sorumlulukları
ile Çalışma Usul ve Esaslarının belirlenmesine dair yönetmelik'' ile de Bakanlık
gıda kontrol laboratuvarlarının denetimleri, çalışma usul ve esaslarıyla gerçek
ve tüzel kişilere ait kurulan veya kurulacak özel gıda kontrol laboratuvarlarının
kuruluş izni, çalışma izni, denetimleri, çalışma usul ve esaslarını düzenlendi.
Buna göre, yönetmelik, gıda, gıdayla temas eden her türlü madde ve
malzemeler, yemlerin güvenilirliği, hijyen ve kalite analizlerini yapmak üzere
gerçek ve tüzel kişilere ait kurulan veya kurulacak özel gıda kontrol
laboratuvarlarının kuruluş izni, çalışma izni, denetimleri ve çalışma usul ve
esasları ve kalite analizlerinin yapıldığı, tohumluk kontrol hizmetlerinin
yürütüldüğü Bakanlık gıda kontrol laboratuvarlarının denetimleri, çalışma usul ve
esaslarını kapsıyor. Halen faaliyet gösteren laboratuvarlar bir yıl içinde bu
Yönetmelik hükümlerine uymak zorunda olacak.
Türk Gıda Kodeksi Hazırlama Yönetmeliği ile de Ulusal Gıda Kodeksi
Komisyonunun çalışma usul ve esaslarıyla gıda kodeksi hazırlama usul ve esasları
düzenlendi.
(Sürecek)
|