Türkler Macaristan'da çiftlik avına çıktı


Türkiye’nin 2010 yılında yaşadığı et krizi hayvancılık sektörüne girmek isteyen yatırımcılara yeni bir fırsat yarattı.

Et krizinin yoğunlaştığı süreçte ithalatın en çok yapıldığı, şimdilerde canlı hayvan ithalatının yüzde 30'unun yapıldığı Macaristan, çiftlik satın almak isteyen Türk yatırımcıların yoğun ilgisi ile karşı karşıya. Macaristan’da yatırımları bulunan Turan Aktaş ve Temel Tekin isimli işadamları çiftlik satın almak için pazarlıklarını son aşamaya getirirken, Türkiye’den giden iki firmanın da bu ülkede çiftlik satın aldığı öğrenildi. Kısa sürede bitirilmeleri beklenen pazarlıklar son aşamaya geldi.

Avrupa'nın et deposu

Türkiye’nin karkas ve canlı havan ithalatında en yoğun alımların yapıldığı ülkelerin başında geniş ovaları ve kalabalık hayvan sürüleri ile ‘Avrupa’nın et deposu’ olarak anılan Macaristan bulunuyor. Karkas ve canlı hayvan alımı için birçok kez Macaristan’a giden yatırımcıların şimdi de bu ülkede çiftlik satın almak için girişimde bulundukları öğrenildi. Kimi yatırımcılar çiftlik kiralarken, kimisi de çiftlik satın alıyor. Macaristan’dan çiftlik alan yatırımcıların Türkiye’ye olduğu gibi Hollanda, Belçika, Almanya gibi ülkelere de ihracat yapabileceklerine dikkat çekiliyor.

Macaristan’a Türk yatırımcıların yoğun bir ilgisinin olduğuna dikkat çeken Türk -Macar İşadamları Derneği Başkanı Osman Şahbaz yaşanan süreci “Macaristan’da yerleşik 300 kadar Türk firması var. Bu firmalardan yüzde 90’ı burada hayvancılıkla ilgileniyor. Burada hayvancılıkla ilgilenmeyen Türk işadamı yok gibi” sözleri ile ifade etti.

İki firma pazarlık masasında

Rakamlarla et sektörü

* Türkiye’nin yıllık et üretimi 776 bin ton
* Et tüketimi 1 milyon 200 bin ton
*250 bin ton et ithal ediliyor
* Kayıt dışı et üretimi 450 bin ton
* 11 milyon 800 bin büyükbaş, 21 milyon küçübaş hayvan bulunuyor
* Kişi başı et tüketimi 12 Kg/yıl
* Besi hayvancılığının yüzde 15’i entegre tesislerde yapılıyor
* Hayvancılık üretiminin yüzde 15’i entegre tesislerde yapılıyor
* Entegre tesislerdeki hayvan varlığı ise ortalama 200-250 adet
* İthal karkas etin kilogram fiyatı 13.5 TL, yerli karsa ise 14.5, 15 TL/Kg

Macaristan’da bulunan Szeráj Török Étterem isimli gıda firmasının CEO’su Turan Aktaş satın alacakları çiftlikle ilgili pazarlıkları son aşamaya getirdi. 600 dönüm arazi üzerine kurulu çiftlik için satıcının teklifini beklediklerini söyleyen Turan Aktaş, “Bu çiftlikte elde edeceğimiz etleri Türkiye’nin yanı sıra Batı Avrupa ve Ortadoğu’ya da satabiliriz” dedi.
Macaristan’da çiftlik satın almak için pazarlık masasında olan bir diğer isim ise Tex - Gep Kft isimli şirketin sahibi Temel Tekin. 550 dönüm arazi üzerine kurulu çiftlik için yapılan pazarlıklar son aşamaya geldi.

Tarım ve hayvancılık konusunda Macaristan’ın geçmişten gelen bir geleneğe sahip olduğunu söyleyen Tekin “Macaristan’da Avrupa’nın tam ortasında ve hastalıklardan ari ülke. Arazilerinin yüzde 70’i ekilebilir durumda. Türkiye dâhil başka ülkelere 100 liraya yapılacak yatırımın aynısı Macaristan’da 20 liraya yapılabilinir” dedi.

İki firma da çiftlik satın aldı

Hilal Agro firması Macaristan’da çiftlik satın alırken, başka bir firmanın da kısa bir süre önce Macaristan’da çiftlik satın aldığı öğrenildi. Szeged şehrinde bulunan çiftliğin 50 dönüm arazi üzerine kurulu olduğu bildirildi.

Avantajları neler?

Macaristan’da hayvancılık yatırımı için önemli avantajların olduğunu düşünen Türk Macar İşadamları Derneği Başkanı Osman Şahbaz söz konusu avantajları şöyle sıralıyor:

"Macar ovaları geniş ve verimli. İstendiği kadar hayvan sürüsü bulunabilir. Yine geniş ölçekli arazi bulmak da kolay… 1.5 yıl önceye kadar yabancılar Macaristan’da arazi satın alamazken şu an böyle bir yasak yok. Yine Macar hükümeti yatırımcılara teşvik veriyor. Sigorta teşvikleri de söz konusu. Ayrıca ekonomik darboğaz içinde bulunan Macar hükümeti dışarıdan gelecek yatırımlar için oldukça istekli.”

Osman Şahbaz, Macaristan’a Türkiye’den yoğun bir yatırımcı ilgisi olduğunu belirterek benzer bir ilginin 1996 yılında da yaşandığını sözlerine ekledi.

Macaristan Türkiye’den avantajlı

Etçi Et Yönetim Kurulu Başkanı Emin Arslan, Macaristan ile Türkiye arasında tarihsel bir bağ olduğunu hatırlatarak “Macar ovaları hayvancılık için çok elverişli. Kalabalık sürüler istediğiniz kadar hayvan almanıza imkan veriyor. Bol yağış alan toprakları verimli… Macaristan’da hayvancılık yapmak Türkiye’ye kıyasla yüzde 70 daha avantajlı durumda” dedi.