Şekerde 61 dolarlık navlun kargaşası
ŞEKER piyasasını düzenleyen Şeker Kurumu’nun, temmuz ayında ton başına zorunlu olarak alınan 61 dolarlık navlunu kaldırması, ihracatçı ile Şeker Fabrikaları Genel Müdürlüğü’nü karşı karşıya getirdi. 25 fabrika navlunu devam ettireceğini açıklarken, ihracatçılar bunu kararı hiçe saymak olarak yorumluyor.
ŞEKER piyasasını düzenleyen Şeker Kurulu’nun, temmuz ayında ton başına zorunlu olarak alınan 61 dolarlık navlunu kaldırması, ihracatçı ile Şeker Fabrikaları Genel Müdürlüğü’nü karşı karşıya getirdi. Şeker Fabrikaları Genel Müdürlüğü, kamuya ait 25 fabrikada yönetim kurulu kararı olarak ton başına navlun almaya devam edeceğini açıklarken, ihracatçılar da bunun kendilerini zarara uğratacağını savunuyor. Şeker Kurumu Başkanı Hüsnü Tekin ise, “Aldığımız kararla Şeker Kurulu’nun zorunlu tuttuğu navlun alınmayacak. Biz bu zorunluluğu kaldırıp, piyasayı rekabete açtık. Şeker fabrikaları belirledikleri ücreti alabilirler. İsteyen hiç navlun almaz, isteyen maliyetine göre fiyat belirler. Piyasanın dengesi bozulmasın diye takipteyiz” diye konuştu.
Bakan Ergün açıkladı
Şeker Kurulu’nun, 5 Temmuz tarihinde aldığı ve Resmi Gazete’de yayımlanan 255/6 sayılı kararına göre, şeker fabrikalarının daha önce zorunlu olarak ton başına aldığı 61 dolarlık navlun kaldırıldı. Bunun ardından Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün de daha önce, şekerli mamul ihracatçılarının yaptıkları ihracata karşılık şeker tahsislerinin, dünya borsa fiyatlarına 61 dolar navlun bedeli ilave edilerek yapıldığını belirterek, “Şeker Kurulu’nun yeni kararıyla imalatçı ihracatçılara 61 dolar navlun bedeli eklenmesi uygulaması kaldırılarak, sadece dünya fiyatları baz alınmak suretiyle şeker tedarikine imkan sağlandı” demişti. Şeker Fabrikaları Genel Müdürlüğü A.Ş. navlun almaya devam etme kararı aldı.
Baz fiyat üstü yorumu yok
25 şeker fabrikasının yer aldığı Şeker Fabrikaları Genel Müdürlüğü A.Ş.’nin yönetim kurulunda 61 dolarlık navlun almaya devam etme kararının nedeni şöyle açıklandı: “Şeker Kurulu’nun yayınladığı tebliğde ‘baz fiyatın altında şeker satılamaz’ ifadesi yer alıyor ancak baz fiyatın üstü için herhangi bir yorumda bulunulmuyor. Yönetim kurulu da fiyatla ilgili kararı bu şekilde yorumlayarak, navlun almaya devam ediyor. Maliyetlerinin yüksek olduğuna vurgu yapan yönetim kurulu, makul bir fiyat belirlediklerine de dikkat çekiyor. Dünyada 80 dolara kadar yükselen navlun fiyatları bulunurken, fabrikaların 61 dolarda kaldığını söylüyor.
Sadece zorunluluk kalktı
Şeker Kurumu Başkanı Hüsnü Tekin, şu açıklamayı yaptı: “Kurul kararına istinaden alınan 61 doları kaldırdık. Şimdi, şeker sektöründeki fabrikalar arasında navlun ücreti rekabete açıldı. İsteyen hiç almaz, isteyen 10 lira alır, isteyen 61 dolar alır. Ancak bu fiyatı piyasa belirler, fabrikalar kendileri belirler. Şeker Kurulu hiçbir zorunluluk tutmuyor. Biz aradan çekildik, fiyatı rekabete açtık. Örneğin Konya Şeker çıkıp navlun almayacağım derse, biz artık müdahale edemeyiz.”
2.5 milyar dolar ihracat
· Türkiye’de 25 adet kamuya ait pancar şekeri, 8 adet özel sektöre ait pancar şekeri ve 6 adet de özel sektöre ait nişasta bazlı şeker fabrikası bulunuyor.
· Türkiye’nin şeker üretimi 2011-2012 döneminde 2.4 milyon ton olarak öngörüldü.
· Türkiye’de şeker sektörünün ihracatı ise 2.5 milyar doları buluyor.
· Üretim kotalarını Şeker Kurumu belirliyor. Eylülde başlayacak üretim için 2012-2013 döneminde 1 milyon 239 bin ton A şekeri kotası belirlendi.
· Şeker fabrikalarının satışları ise Londra Borsası fiyatları üzerinden yapılıyor.
Fiyat bozulursa müdahale edebilir
ŞEKER Kurumu Başkanı Dr. Hüsnü Tekin, hükümetin açıkladığı ihracat hedefine ulaşmak için her kurumun üstüne düşeni yaptığını, kendilerinin de bu kapsamda navlun zorunluluğunu kaldırdığını belirterek, “İhracat artsın diye karar aldık ancak fiyatı takip etmeye devam edeceğiz. Piyasayı bozucu, ihracatçının aleyhine navlun uygulamaları tespit edersek müdahale ederiz. Oligopol navluna geçilirse konuyu gündemimize alıp değerlendiririz ve yeniden bir fiyat belirleyebiliriz” diye konuştu.
Kararı hiçe sayıyorlar
ŞEKER Fabrikaları A.Ş. Genel Müdürlüğü’nün daha önce alınan ton başına 61 dolar navlunun devamı yönünde bir tutum sergilemeye devam ettiğini söyleyen İstanbul Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Zekeriya Mete, şöyle konuştu: “Şeker Fabrikaları Genel Müdürlüğü A.Ş., ülkemiz şeker piyasasını düzenleyen Şeker Kurulu Kararı’na rağmen ton başına 61 dolar navlunu kendi yönetim kurulu kararlarına istinaden tahsil etmeye çalışıyor. Şeker Kurulu’nun aldığı kararı hiçe sayıyorlar. Bu, glikoz fiyatlarının düşmesini engelliyor. Glikoz piyasasını yabancı şirketler elinde tutuyor. Yabancı formaları giyenler belli oldu.” |
