ADANA (CİHAN) - Kışın yakılan kalitesiz kömür ve atıkların yaydığı kirli havadan etkilenen Adana, bu mevsimde tarım alanlarındaki anız ateşlerinden çıkan duman ve partiküllerin altında kaldı. Yapılan uyarılar, alınan önlemler ve cezalara rağmen anız yangınlarının önüne geçilemiyor. Özellikle son bir haftada Çukurova’nın her yerinde yükselen anız yangınları, kentte yaşayan vatandaşları etkiliyor.
Şehirde görüş mesafesini düşüren duman ve rüzgarın etkisiyle her tarafı saran partikül, is kokusu ile çekilemez hale geldi. Hava kirliliğine, toprakta var olan organik elementleri yok eden anız dumanı özellikle çocuk ve yaşlılarda solunum-kalp hastalıklarını tetikliyor. Cezaların caydırı olmasına rağmen, anız yakan tarla sahiplerine suçüstü yapılamaması nedeniyle açılan davalardan da bir sonuç alınamıyor.
ANIZIN FAİLİNİ BULMAK ZOR
Çevre ve Şehircilik İl Müdürü Ahmet Kırılmaz, şehirde anız yangınlarının cumartesi günü başladığını ve halen devam ettiğini söyledi. Kuruma bağlı ekiplerin alanda anız yangınlarına ilişkin tespit çalışmaları yaptığını hatırlatan Kırılmaz, “Anız yangınlarıyla mücadeleyi jandarma ekipleriyle birlikte yürütüyoruz. Ancak her tarlaya bir bekçi koyma şansımız yok. Maalesef tüm tedbirlere rağmen yangınların önüne geçilemiyor. Çok ciddi yaptırımlarımız var. Anızı yakan kişiler tespit edildiğinde dekar başı 31 bin lira ceza kesiyoruz.
Bu gerektiğinde 5 kata kadar artırılabilir. Cezalar caydırıcı, fakat kimin yaptığını tespit etme güçlüğü söz konusu. Şüpheliler hakkında açılan davalar mahkemede iptal ediliyor. Yakan adamı suçüstü yakalamak veya kendisinin itiraf etmesi gerekiyor. Ancak kimse 'ben yaktım' demiyor. Adam tarlasını yakıp, ondan sonra ortadan kayboluyor. Tarlayı yakanı tespit edememek, en büyük problem.” dedi. Arazi sahibine hemen ceza kesilemediğinin altını çizen Kırılmaz, –son bir hafta hariç– bu yıl 35’i aşkın kişiye anızdan idari para cezası kestiklerini açıkladı. Sorunla ilgili vatandaştan yeterli ihbarların alınmadığından yakınan Ahmet Kırılmaz, bu yakınla herkesin desteğini beklediklerini sözlerine ekledi.
MISIR ANIZI EKONOMİK DEĞERE DÖNÜŞTÜRÜLMELİ
Adana İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürü Hamit Aygül ise yasak olan anız yangınlarının üstesinde gelmek için valilik bünyesinde farklı kurum temsilcileriyle bir komisyonun oluşturulduğunu ifade etti. Yıllardır bu konuda çiftçileri bilgilendirme faaliyetleri yürütüldüğünü fakat, arazi sahiplerinin bir türlü ikna edilemediğine işaret eden Aygül, şunları söyledi: “Anız yangınını ispatlamak güç. Kimse üstlenmiyor. Toplumun bu konuda daha duyarlı olması gerekir. Mısır anızı da aslında buğday samanı gibi kullanma imkanı var.
Biz bu anızların toplanmasında gerekli olan makinelerin alımına destek veriyoruz. Buna rağmen bu yakınlar önlenemiyor. Toprağın yapısı bozuluyor. Faydalı mikroorganizmalar ölüyor. Çevre kirliği oluşuyor. Ayrıca sap samanın yakılması ekonomik bir kayıp. Bu yıl para etmesinden dolayı buğday anızları pek yakılmadı. Mısır anızının da bu şekilde ekonomik bir değere dönüştürülmesi ile yakma olayları daha da azalır.”
İtfaiye Müdürü Süleyman Türker ise yaz döneminde günde ortalama 30 - 40 yangın ihbarı aldıklarını, bunun yaklaşık 20’sinin anızla ilgili olduğunu anlattı. Mısır anızı kül ve dumanlarının şehir halkına nefes aldırmadığını vurgulayan Türker, “Sıcak havada dam veya balkonlarda dinlenen insanların yatakları küllerin altında kalıyor. Aileler çoğu kapı ve penceresini kapatmak zorunda kalıyor. Kurumaya bırakılan salçalar bu şekilde bozuluyor. Anızı yakan tarla sahibi inkâr etse de birinci derece kendileri bunu yapıyor. Bu kişilerin caydırılması lazım.”
UZMANLAR UYARIYOR
Hava kirliliğine neden olan en önemli kirleticilerin sülfür dioksit (SO2), nitrojen oksitler (NO, NO2), karbon oksitler (CO, CO2 ) ile toz, duman, sis ve yağ asitleri vb. partiküller olduğunu vurgulayan uzmanlar, “Anız gibi organik ürünlerin yanması sonucunda havaya bol miktarda karbon gazları (CO, CO2 vb) ve duman, kül, karbon partiküllerinin salınmaktadır.” uyarısında bulundu. Özellikle solunan havanın içeriğindeki ani değişmelerin bu duyarlı insanların sağlık sorunlarında acil bozulmalara, hatta ani ölümlere neden olabileceğinin altını çizen uzmanlar, normal sağlıklı bireyler bile hava kirliliğinden etkilenebildiğine hatırlattı. Uzmanlar, söz konusu ortamda göz, burun, boğaz tahrişine bağlı yanma hissi, öksürük, göğüste yanma ve sıkışma ya da daralma hissi, baş ağrısı oluşabildiğine dikkat çekti.
