Bayram Sarayoğlu - Artvin'de orman köylüsü için alternatif geçim kaynağı olabileceği düşüncesiyle başlatılan kayın mantarı projesi meyvelerini veriyor.
Odun dışı orman ürünlerin değerlendirilmesi çalışmaları kapsamında kayın mantarı deneme üretimini başarıyla tamamlayan Hopa ve Şavşat ilçelerindeki üreticiler, ilk ürünlerini almaya başladı.
Artvin Orman Bölge Müdürü Ömer Naci Kaya, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kayın mantarının, dünyada oldukça yaygın üretildiğini ve az maliyetle çok gelir getiren karlı bir iş, çok kıymetli, besleyici ve oldukça lezzetli bir ürün olduğunu söyledi.
Artvin'in coğrafi yapısının tarım ve hayvancılık yapmaya çok uygun olmadığına işaret eden Kaya, "Arazi yapısından dolayı Artvin'de birçok projeyi hayata geçiremezsiniz. İlin coğrafyası engebeli, arazi çok sert. Ancak kentte doğal endemik zenginlik çok fazla. Kayın ağacı bu bölgede doğal olarak yetişen bir tür. Müdürlük olarak orman köylüsüne az maliyetle çok para kazandırmak için kayın mantarı projesini uygulamaya koyduk. Köylülerimize kurumdaki uzman personel kayın mantarı projesini anlattı" dedi.
Bir kütüğün 10 lira dolayında maliyeti olduğunu ifade eden Kaya, "Bir kütük yaklaşık 6 yıl ürün verebilir. Her bir kütükten en az 15 günde bir ürün alınabilir. Yani bir kütükten yaklaşık 4 kilo mantar elde edilebilirsiniz. Bu mantarın kilosunu ortalama 15 ile 20 liradan satan köylümüz, bir kütükten bir yılda yaklaşık bin 500 lira kazanabilir. Gideri 10 lira olan bir kütükten yılda bin 500 lira gelir elde edilebilir. Kayın mantarı, haftada bir kez sulama yapılan, son derece zahmetsiz bir gelir kaynağıdır" diye konuştu.
Kayın mantarı projesinin orman köylüsü için altın niteliğinde gelir getirecek bir proje olduğunu vurgulayan Kaya, "Projeyle il genelinde kayın mantarı işiyle uğraşan üreticilerin, bir yılda yaklaşık 40 ton mantar üreteceğini ümit ediyorum. Üreticilerimize üretecekleri mantarların pazarlanmasında kooperatif kurmalarını öneriyoruz, biz de pazarlamada yardımcı olacağız. Hedefimiz mantar üreticiliği konusunda Artvin'i Türkiye'nin lokomotif şehri yapmak. Bu proje ile köylümüzün yüzünü güldüreceğimize inancım tamdır" dedi.
Kaya, kayın mantarı üretimini ise şöyle anlattı:
"Kayın ağacı kökünün üst kısmından 3-4 santimetrelik kısmını keserek ayırıyoruz. Kütüğe mantarın tohumunu döküyoruz. Yüzeyi tamamen kapladıktan sonra üzerine çok ince odun talaşı döküyoruz, su ile nemlendirip etrafına pamuk yerleştiriyoruz. Kestiğimiz parçayı üzerine çakıyoruz. Bunu yaparken tohumların sıkışıp çatlamamasına dikkat etmek zorundayız. Daha sonra tavada erittiğimiz mumu kesik bölgenin etrafına sürüyoruz. Kütüğü, nemlendirdiğimiz siyah bir poşetin içine yerleştirerek ağzını sıkı şekilde kapatıyoruz. Bir ay sonra poşet açıldığında kütüğün çevresinde beyaz bir tabakanın oluşur. 15 gün sonra mantarlar boşluklardan çıkar. Hava sıcaklığının 8 ile 24 derece arasındaki yerlerde, bu kütükten 15 günde bir ürün alınabilir."
-Üreticiler memnun-
Hopa'nın Çamlıköy köyünde kayın mantarı üreticiliği yapan Turgay Gündoğdu, kayın mantarı projesine yaklaşık 5 ay önce başladığını, üretim çalışmalarında başarılı sonuçlar aldığını belirterek, şunları söyledi:
"Arazimin bir kısmını tel örgülerle çevirerek 37 kayın kütüğünde mantar üretimine başladım. Bir kütüğe yaklaşık 10 lira harcadım. Bunları üretmek de bir o kadar zahmetsiz. Sadece kütükleri, haftada bir suluyoruz. 15 gün sonra bu kütüklerin her biri yaklaşık 4 kilo kadar mantar veriyor. Bugün ikinci kez hasat yaptım. Bugüne kadar topladığım mantarları evimizde tükettik, bir kısmını komşularımıza dağıttık. Bundan sonra ürettiğim mantarları pazarda satmayı düşünüyorum."
Köylerinde yıllardır çay üretimi yaptıklarını, kayın mantarı üretiminin çaya alternatif olacağına inandığını dile getiren Gündoğdu, "Bundan sonra çay yerine kayın mantarı üretimine ağırlık vereceğim. Çayı yılda en fazla 4 kez toplayabiliyoruz. Kayın mantarı ise 15 günde bir toplanıyor. Bence mantar üretimi çaya göre çok daha karlı bir iş olacak" diye konuştu.
Şavşat'ın Elmalı köyünde kayın mantarı üreten Erol Karagöz ise Orman Bölge Müdürlüğü'nde verilen uygulamalı eğitime katıldığını anlatarak, "Aldığım eğitimle köyümde yaklaşık 150 kayın kütüğünde mantar üretmeye başladım. Bugün üçüncü kez mantar hasadı yapıyorum. Gerçekten altın gibi, çok karlı bir iş olduğunu gördüm. Çevremdeki insanlara bunun çok gelir getiren bir proje olduğunu anlatıyorum. Projeyi sahiplenir ve uygulamaya koyarsak bölge ekonomisine büyük katkı sağlayacağına inanıyorum" dedi. (AA)
