Bakkal amca nasıl dönüşecek?
Kentsel dönüşümde, mahalle bakkalının yeni yeri AVM olacak. Kiracının kaderi ise Bakanlar Kurulu'na bağlı. Ayrıca 'acele kamulaştırma' esnafa da geçerli.
Esenler’de ilk adımı atılan Türkiye ’nin kentsel dönüşüm serüveninde konutların yanında esnafa ne olacağı da en çok merak edilen konulardandı. Mahalle kültürünün vazgeçilmezi bakkal, terzi, manav, tamirhane tüm bu dönüşüm içinde kendine nasıl yer bulacaktı? Kendilerinin de sorunun cevabını bilmeden beklediği bu süreçte, yasaya göre esnaf kiracı ve işyeri sahibi olarak ayrılıyor.
Bu kapsamda genel olarak konutta yapılan uygulamalar esnafa da uyarlanıyor. Örneğin dönüşümde devletle anlaşan işyeri sahibine konuttaki uygulamaya benzer olarak geçici işyeri tahsisi, kira yardımı, başka bir gayrimenkul ya da kredi ve faiz desteği veriliyor. Ya da yasa, bunların yerini tutacak konut sertifikasına imkân sağlıyor. Yani işyeri sahibi esnaf kabul ederse dönüşüm sonucunda dükkân yerine benzer nitelikte konut alabiliyor.
Kiracı belirsiz
Ancak tabii ki tablonun tamamı bu kadar pembe değil. Çünkü konuttaki 3/2 anlaşma kuralı burada da geçerli, yani ortak iş yerlerinde anlaşma kotası sağlanamazsa yine ‘acele kamulaştırma’ kapıda. Ya da eğer kiracıysanız durumunuz henüz belli değil. Şu anda bu kısım belirtilmemiş olsa da gelecek süreçte Bakanlar Kurulu ne derse o. Bir de tabii 30-40 yıldır aynı mahallede esnaf olan bakkal amcanın tamamlanmış bir kentsel dönüşüm projesinde AVM bölümü içinde kendisine verilecek dükkâna nasıl adapte olacağı gerçeği var ki, tahmin edersiniz bu kısım hiç anılmamış.
Kentsel Dönüşüm ve Hukuk Platformu Başkanı Prof. Dr. Gürsel Öngören, kentsel dönüşümde yasanın beşinci maddesine göre, ticari alanlar için geçici işyeri tahsisi yapıldığını belirterek, “Ancak ‘yapılabilir’ diyor, yükümlülük yok” diyor. Yasada ticari alanların 4 çeşit gruba ayrıldığını belirten Öngören’e göre bunlar; devletle anlaşan işyeri sahipleri ve kiracılar ile devletle anlaşmayan işyeri sahibi ve kiracılar. Öngören, esnaf için de maliklerin anlaşamama durumunda ‘acele kamulaştırma’ya dikkat çekiyor. Esenler bölgesindeki esnaf da kara kara işyerlerinin neye dönüşeceğini bekliyor. Belediye Başkanı’nın dönüşümdeki esnafa yeni projeden yer vereceklerini söylemesine rağmen, esnaf kendilerine herhangi bir bilgi gelmediğini söylüyor. |
