Pamuk üreticinin yüzünü güldürmedi
ANTALYA - İki yıl öncesine kadar üreticinin "beyaz altın" olarak gördüğü pamuk, Antalya'da düşük fiyat nedeniyle bu yıl üreticinin yüzünü güldürmedi.
Antalya Pamuk ve Narenciye Tarım Satış Kooperatifleri Birliği (ANTBİRLİK) Genel Müdürü Atila Diniz, 2012-2013 sezonu kütlü pamuk alımlarının devam ettiğini söyledi. Yüzde 90 oranında alımların tamamlandığını bildiren Diniz, bu yıl rekoltenin beklenenin çok altında gerçekleştiğini belirtti. Diniz, "Geçen yıl 28 bin 500 ton kütlü pamuk alımı gerçekleştirmiştik. Bu yıl bu rakam 20 bin ton oldu. Üretimde yüzde 20-25 bir azalma söz konusu" dedi.
Kooperatiflerine üye 4 bin çiftçinin pamuk üretimi yaptığını anlatan Diniz, geçen yıl 90 bin dönüm alana ekilen pamuğun bu yıl 70 bin dönüme düştüğünü ifade etti. Bu azalışın çeşitli sebepleri olduğunu dile getiren Diniz, "En önemli sebep tutarsız fiyat. Geçen yıl lif pamuğun piyasa fiyatı 5-5,5 TL iken bu yıl İzmir Ticaret Borsası'nda 3,20 TL'den işlem görüyor. Bu, üreticinin maliyetini dahi karşılamayan bir rakam. Üretici, maliyet ile satış fiyatı arasındaki farktan dolayı üretimden giderek uzaklaşıyor" diye konuştu.
Pamuğun stratejik bir ürün ve Türkiye'deki en büyük sektörlerden olan tekstilin hammaddesi olduğunu vurgulayan Diniz, şöyle devam etti:
"Pamuk çok önemli, stratejik, en büyük sektörlerimizden biri olan tekstilin ana hammaddesi. Cari açık vermeyen, 25 milyar dolar ihracatı ile ekonomide büyük istihdam oluşturan bir ürün. Pamuğun lifi, elyafı insanları giydiriyor, çekirdeğinden üretilen yağ ise besin maddesine dönüşüyor. Küspesi hayvan yemi olarak kullanılıyor. Linteri (pamuktan çıkan bir toz) savunma sanayisinde barut imalatında kullanılıyor. Bu nedenle pamuk stratejik bir ürün."
Destekleme priminin erken açıklanması isteği
Diniz, gelecek sezonlarda pamuk üretiminin daha da düşmesinden endişe ettiklerine işaret ederek, düşük fiyatlarla sezona girilmesi durumunda Antalya'da pamuk üretiminin yüzde 50 azalacağını söyledi.
Bu olumsuzluğun önüne geçmek için her yıl mart, nisan aylarında açıklanan pamuk destekleme priminin daha erken açıklanmasıyla çiftçinin pamuk üretiminden vazgeçmesinin önlenebileceğini ifade eden Diniz, şöyle dedi:
"1-2 yıldır üretici pamuktan zarar ediyor. Ciddi olarak ekonomiye katma değer sağlayan bu üründe üretimin azalması dışa bağımlılığı ve ithalatı gündeme getirecek. Zaten üretimimiz, tüketimin yüzde 50'sini karşılıyor. 1,7 milyar dolar presli pamuk ithalatımız var. İthalatın daha da artmaması için önümüzdeki üretim sezonu öncesi en geç ocak veya şubat gibi destekleme primlerinin, bir miktar da artırılarak açıklanması gerekiyor. Aksi durumda pamuk üretiminde önümüzdeki yıl ciddi düşüş bekliyoruz."
Diniz, pamuğun resmi olarak stratejik ürün ilan edilmesi gerektiğini, desteklenmemesi durumunda pamuk üreticisinin katma değeri düşük diğer ikame ürünlere yöneleceğine dikkat çekerek, özellikle Çin'den ithal edilen pamuğa belli oranda vergi getirilebileceğini belirtti.
ANTBİRLİK olarak üreticiyi desteklemeye çalıştıklarını dile getiren Diniz, "Kütlü pamuk alım fiyatı bu yıl 1,20 ile 1,30 TL arasında olmasına rağmen biz, avans fiyatlarını 1,60 TL olarak belirledik. Birlik olarak üreticiye yüzde 20 oranında destek verebiliyoruz. Bu, üretimin artırılmasına çok az katkı sağlar. Devlet destekleme fiyatlarını daha erken açıklarsa çiftçimizde buna göre planlamasını yapacaktır" diye konuştu.
Pamuk üretimi yapan İbrahim Yıldız ise 2010 yılında pamuğun Antalya'da altın yılını yaşadığını belirterek, "Adı üstünde, bizim için beyaz altındı. 2010'dan sonra çiftçi hem doğal afet hem de dışarıdan ithal edilen pamuk nedeniyle zor günler yaşamaya başladı. Devletimizden destek istiyoruz. Mazot ve gübre desteği çok önemli. İthalat da belimizi büküyor" dedi.
Durali Özcan da bu yıl pamuktan beklentilerinin büyük olduğunu, ancak fiyatlar nedeniyle hayal kırıklığı yaşadıklarını dile getirerek, "Dönümde ortalama 450 kilogram pamuk aldım. Ancak maliyetlerin yüksek olması nedeniyle işin içinden çıkamıyoruz. Mazot, gübre, ilaç maliyetleri çok yüksek" diye konuştu.
Mehmet Yörük de mısır ve buğday üretimi yaparken pamuğa yöneldiğini, ancak iki yıldan bu yana zarar ettiğini kaydetti.
Antalya Ovası'nda pamuk üretiminin yoğun olarak yapıldığı Aksu ilçesi Solak köyünde çiftçiler pamuğu, arazinin uygun olmadığı bölgelerde işçilerle topluyor. Geniş arazilerde ise makineli tarım yapılıyor. |
