Hal Kanunu
-TZD Başkanı Yetkin:
-''Bu kanun sadece kayıtdışılığı önlemeye yöneliktir,
onun dışındaki problemleri çözmüyor. Üreticinin elinden
çıkan fiyatla, tüketicinin önüne gelen fiyat arasında
3-4 kat bir fiyat oynaması var. Üreticinin ve tüketicinin
mağdur olduğu bir sistem''
ANKARA (A.A) - Türkiye Ziraatçılar Derneği (TZD) Genel Başkanı
İbrahim Yetkin, yeni Hal Kanunu ile ilgili, ''Bu kanun sadece kayıtdışılığı
önlemeye yöneliktir, onun dışındaki problemleri çözmüyor. Üreticinin elinden
çıkan fiyatla, tüketicinin önüne gelen fiyat arasında 3-4 kat bir fiyat oynaması
var. Üreticinin ve tüketicinin mağdur olduğu bir sistem'' dedi.
İbrahim Yetkin, düzenlediği basın toplantısında, 1 Ocak 2012'de yürürlüğe
giren Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan diğer malların
ticaretinin düzenlenmesi hakkındaki kanunun uygulamaya girmesinin birinci yılının
dolması dolayısıyla uygulamanın sonuçlarını değerlendirdi.
Yetkin, yeni kanunla hal dışından yapılan alımlarda rüsumların önemli
ölçüde düşürülmesine ve kanunun uygulamaya konulurken bunun sebze ve meyve
fiyatlarında ucuzlamaya yol açacağının ileri sürülmesine rağmen sebze meyve
fiyatlarının düşmediğini bildirdi.
Kanunun sektöre büyük değişiklikler getirdiğini ve büyük ölçüde kayıtdışı
ticareti engellemeyi hedeflediğini belirten Yetkin, şöyle konuştu:
''Bu amaçla sebze ve meyvelerin her ne sebeple olursa olsun bulundukları
yerden hareketinden evvel internet ortamında kurulan sisteme bildirilmesi ve
künye alma şartı getirilmiştir. Ama bu kanun sadece kayıtdışılığı önlemeye
yöneliktir, onun dışındaki problemleri çözmüyor. Üreticinin elinden çıkan
fiyatla, tüketicinin önüne gelen fiyat arasında 3-4 kat bir fiyat oynaması var.
Üreticinin ve tüketicinin mağdur olduğu bir sistem. Kayıtdışılığı önlemek için
esas alınmış ama onun dışında ucuzlamayı amaçlıyoruz dedikleri noktada ucuzlama
olmadı, tüketiciye faydası da olmadı.''
-''Bu yeni uygulamanın da pratikte karşılaşacağı sorunlar var''-
Kanun çerçevesinde yayımlanan bir yönetmeliğe göre üretim bölgelerinden
tüketim bölgelerine gelen tüm tarım ürünlerinin kalibre edilmiş ve boylanmış
olarak ambalajlanmasının hükme bağlandığını hatırlatan Yetkin, bu yeni
uygulamanın da pratikte karşılaşacağı sorunlar olduğunu dile getirdi.
Yetkin, şöyle devam etti:
''Örneğin, bu paketleme işlemini küçük üretici ya da hal esnafı nasıl
yapacaktır- Bu yönetmelikte tüm meyve ve sebzeler poşete girecek ambalajlanıp
satılacak. Bunun uygulanması mümkün değil. Domatesi poşete koyup satacaksınız,
nasıl dayanacak- Bunun içinde bir altyapı gerekli. Marketler yapabilir belki,
peki pazarcı esnafı bunu nasıl yapacak- Belki soğuk zincirle mümkün olabilir.
Onların bile zor, bu kuralların getirilmesinin pratikte mümkün olmadığını, bunun
pazar yerlerinin, pazarcı esnafının ortadan kaldırılmasına yönelik bir süreç
olduğunu düşünüyorum.''
Kanunda, hal ve pazar esnafından bilgisayar ve internetten işlem yapmasının
istendiğini belirten Yetkin, hallerin birçoğunda henüz bilgisayarın
kullanılmadığına dikkati çekti. Yeni kanunun ülke koşullarına uygun olmadığını
savunan Yetkin, gerekli düzenlemeler yapılmaması durumunda küçük üretici ve dar
gelirli tüketicinin zarar göreceğini ileri sürdü.
Bugün sebze ve meyvelerin üretici fiyatlarıyla market fiyatları arasındaki
farka bakıldığında kar oranının yüzde 100, yüzde 200 gibi oranlarda olduğunu dile
getiren Yetkin, ''Serbest piyasa gerekçesi ile kar oranları üzerinde hiçbir
denetim yokken küçük üretici ve esnafın yerine getiremeyeceği koşulların
dayatılması, sonuçta bu kesimin devre dışı bırakılmasına ve sonuçta dar gelirli
tüketici kesimin zincir marketlere mahkum edilmesine yol açacaktır'' dedi.
|
