Sağlıklı et ve süte önemli adım: Kulak küpesi yoksa veteriner ilacı da yok
SAKARYA (CİHAN)- Avrupa Birliği'nin 12 yıldır Türkiye’den et ve süt almasını engelleyen veteriner ilaçlarının düzensiz kullanımı ve ilaç kalıntısı izleme sorunu 'kulak küpesi' uygulamasıyla sona erecek. Bundan böyle kulak küpesi olmayan hayvanlar için veteriner ilacı verilmeyecek. Hasta hayvanların tüm sağlık işlemleri reçeteye kulak küpesiyle kaydedilecek. Böylelikle hayvanın iyileşmesi ve ilaç kalıntısını atma süresi veteriner tarafından izlenerek kayıt altına alınacak.
Büyük bir çoğunluğu antibiyotiklerden oluşan ve bilinçsizce kullanılan veteriner ilaçları, insan sağlığını tehdit ediyor. Arınma süresi dolmadan hayvanların etinin ve sütünün tüketilmesi durumunda ilaç kalıntıları doğrudan insana geçiyor. Bu da insan vücudun antibiyotiklere karşı direnç kazanmasına sebep oluyor. İnsan hastalandığında ise verilen antibiyotikler, bakterin bu ilaca karşı oluşturduğu direncini kıramıyor ve tedavide güçlük yaşanıyor.
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, hem insan sağlığı hem de Avrupa Birliği’ne uyum çerçevesinde, 2006 yılında hayvanlarda veteriner ilaç kalıntılarının izlememesi ile ilgili çalışma başlatmıştı. 'Canlı Hayvanlar ve Hayvansal Ürünlerde Belirli Maddeler ve Bunların Kalıntılarının İzlenmesi İçin Alınacak Önlemlere Dair Yönetmelik' ile veteriner ilaçların gelişigüzel kullanılmamasının önüne geçebilmek için resmi reçete uygulamasına geçmişti. Reçetesi olmayan hayvana veteriner ilaç verilmeyecekti. Ancak hayvanların kimliği olarak kabul edilen küpeleme işleminin yetersizliği sebebiyle uygulamada aksaklıklar meydana gelmişti. Reçetenin hangi hayvana yazıldığının takip edilememesi üzerine bakanlık küpeleme konusunda önemli bir adım daha atmıştı. Hayvanların tanımlanması, tescili ve izlenmesi ile ilgili yeni yönetmelik gereği, büyükbaş ve küçükbaş hayvanların tamamının küpelenmesi kararı almıştı. Verilen süre de geçen yıl doldu. Bu sürede hayvanların tamamına yakını küpelendi. Artık bu yıldan itibaren kulak küpesi numarası olmayan hayvana veteriner ilacı verilmeyecek.
Veteriner hekimler, gıda olarak değerlendirilen tüm hayvanlar için reçete yazarken 'veteriner hekimin ilaç tavsiye, uygulama ve teslim belgesi' kullanacak. Bu belgede yer alan 'kulak no, sürü no' hanesi mutlaka doldurulacak. Hastalanan her hayvan için ayrı reçete düzenlenecek. Üzerinde veteriner, hayvan sahibi, hayvanda kullanılacak ilaçların seri numarası, tedavi yolu, dozajı, uygulanma süresi, miktarı, ilaçların arınma süresi bilgilerini içeren reçetede takip için seri ve sayfa numarası yer alıyor. Hayvanı tedavi süresince titiz bir şekilde izlenmesini sağlamaya imkân veren reçete ile bu süre zarfında hayvanın etinden ve sütünden faydalanılmasının engellenmesi amaçlanıyor. Üç nüsha halinde yazılacak reçetenin birinci nüshası hayvan sahibinde, ikincisi reçete düzenleyen hekimde ve üçüncü nüshası da ilaçlı yemin hazırlanması durumunda yemi hazırlayacak fabrikada kalacak. Zaman zaman tarım il müdürlüklerinde görevli veteriner hekimler denetleme yapacak. Reçete 5 yıl boyunca saklanacak. Hayvansal ürünlerde normalin üstünde ilaç kalıntısı rastlanması durumunda başta hayvan sahibi ve veteriner gibi sorumlular 6 bin 500 liraya kadar para ve hapis cezasına çarptırılabilecek. 5197 Sayılı Gıda Kanunu doğrultusunda sorumlular hakkında 3–6 ay arasında hapis cezasını öngörüyor.
"İNSANDA TC KİMLİK NUMARASI NE İSE HAYVANDA KULAK NUMARASI O KADAR ÖNEMLİ OLACAK"
Sakarya Bölgesi Veteriner Hekimler Odası Başkanı ve veteriner ilaçları yetkili eczane sahibi Mustafa Yıldız, yeni yıl ile birlikte reçetede kulak küpe numarası yazmayan hayvan sahiplerinin ilaç taleplerinin karşılanmayacağını belirtti. İnsanda TC kimlik numarası ne ise hayvanda da kulak küpesi numarasının o kadar önemli olacağını vurgulayan Yıldız, şunları kaydetti: "Hayvanlar bireysel olarak tanımlanacak. Bazı anti bakteriyel veteriner ilaçların kullanımının bitiminden sonra neredeyse 2 ay arınma süreleri var. Arınma süresi dolmadan bu hayvanın etinin ve sütünün tüketilmesi durumunda ilaç kalıntıları insana geçiyor. Bu da insan vücudun antibiyotiklere karşı direnç kazanmasına sebep oluyor. İnsan hastalandığında ise verilen antibiyotikler, bakterin bu ilaca karşı oluşturduğu direncini kıramıyor ve tedavide güçlük yaşanıyor. Ancak ben bu güne kadar tedavi gören hasta hayvanların sütlerinin hiç döküldüğünü görmedim. Önceden bunun takibi sağlıklı olmuyordu. Kulak küpesi bir hayvanın kimliği olduğundan takibi sağlıklı bir şekilde yapılabilecek. Biz de müşterilerimizin görmesi için eczanemize kulak numarasız ilaç vermeyeceğimiz ile ilgili bir uyarı yazısı astık.”
Veteriner hizmetlerinde sık kullanılan ilaçlar ve arınma süreleri şöyle: actimisin; sığırda 60 gün koyunlarda 42 gün, vetimisin;14 gün, baytril yüzde 10: 14 gün, ivatyltar yüzde 20: 28 gün, baytril max: 14 gün, proflox: 10 gün, vet-tylo: 28 gün."
CİHAN |
