Adana’dan dünyaya Mersin balığı havyarı ihracatı
Geçmişte padişah yiyeceği olarak bilinen ve nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olan Mersin balığı Türkiye’de ilk kez Adana’da üretildi. 2008’de Royal Hayvancılık şirketi tarafından İmamoğlu ilçesi Ağzıkaraca Köyü’nde kurulan Mersin Balığı Çiftliği’nde kapalı devre yetiştiricilik yapılıyor. İşletme yıllık 50 bin kg Mersin balığı eti ve 12 bin 500 kg havyar üretimi kapasitesine sahip. Firma, balıketi ve kilosu 2 bin 500–3 bin Euro’yu bulan havyarı Hazar Denizi’ne kıyısı olan, AB ülkeleri, Çin ve ABD’ye ihraç etmeye hazırlanıyor.
Tesiste düzenlenen organizasyonda 360 adet Mersin balığından havyar sağımı gerçekleşti. Programda konuşan Tosmur Grup Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Tosmur, 2006’da ‘Besmele’ çekerek başladıkları projenin çok cefasını çektiklerini söyledi. Tosmur, “İlk başta bir rüya idi. Ama ideale dönüşen bir şeyin gerçekleşmemesi mümkün değildir. 2013’te cumhuriyet tarihinde ilk defa havyar üretimini gerçekleştirdik.” dedi. Teknoloji bakımından dünyadaki benzeri tesislerden ileri bir noktada olduklarını belirten Tosmur, sekiz yıldır ‘sıfır kazançla’ yürüttükleri faaliyetten ‘Golden Black’ markası ile satacakları Mersin balığı havyarından para kazanacak hale geldiklerini kaydetti. Siyah havyarın sadece Mersin balığından elde edildiğini hatırlatan Mehmet Tosmur, diğer çeşitlerin fazla besin değerinin olmadığına işaret etti. Mersin balığı havyarının özellikle erkeklerdeki sperm sayısını artırma, bayanlarda cilt gençleştirici özelliğiyle dünyada aranan bir besin olduğunu ifade eden Tosmur, geçtiğimiz hafta ürettikleri havyarla Brüksel’deki su ürünleri fuarına katıldıklarını açıkladı.
Erkek havyarlarının sperminden yaptıkları dölleme ile ilk defa çiftlikte yavru elde ettiklerini aktaran Tosmur, “Şu anda 75 bin civarında 50 günlük yavru büyüyor. Yaklaşık 130 bin Mersin bağlımız var. Seyhan Baraj gölündeki projemiz gerçekleştiğinde 2017’de yıllık 45 bin tonluk kapasiteyle dünyanın en büyük havyar üreticisi olmayı hedefliyoruz.” şeklinde konuştu. Bu yıl 500–600 kilo, önümüzdeki sene 5 tonluk potansiyelle büyümelerini katlayarak sürdürmeyi planladıklarına değinen Tosmur, ilk etapta yurt içi ve dışında 4 satış ofisinde havyar satışını yapacaklarını bildirdi.
Mersin balığı eti ve havyarı Türk halkına da sevdireceklerini ifade eden Mehmet Tosmur, şunları söyledi: “Ülkemizde bu lezzetin üretimi olmadığı için tüketilmiyor. Pahalı fakat fayda dengesi çok önemli. Bunu sadece zengin yiyeceği olarak adlandırmak yanlış. Havyarın 2 bin çeşit faydasının olduğunu öğrendiğimde bende şaşırdım. 200 milyon yıllık geçmişi olan ve dinozorların döneminde kaldığı söylenen tek canlı, Mersin balığı. Doğal ortamda 1.7 tona kadar büyüyebiliyor. Fakat çok fazla bilinmiyor. Türk halkının bu gıdayı yemesi lazım.” Dünyada kendileriyle birlikte 32 firmanın havyar pazarladığını belirten Tosmur, Mersin balığının etinin kilosunu 20 TL’lik fiyatla iç piyasaya sunacaklarını söyledi. Tosmur, her yıl ortalama 100 binin üzerinde yavru lokasyonu sağlayacaklarını sözlerine ekledi.
İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürü Hamit Aygül ise Mersin balığı üretiminde mutlu sona ulaşan firma temsilcilerini tebrik etti. İnsan sağlığına çok sayıda yararı olan Mersin balığının Adana’nın markaları arasında yer alacağını anlatan Aygül, “Bu işi önemsiyoruz. Türkiye de bir firma ilk defa Mersin balığını ticari amaçlı üretti. Sonu beli olmayan böyle bir işe herkes girmek istemez. Müteşebbislerimiz bu projeye gönül vererek hayata geçirdi. Mersin bağlının toplumda hak ettiği yeri alacaktır.” açıklamasını yaptı.
NASIL ÜRETİM YAPILIYOR?
İthal edilen Mersin balığı yumurtaları larva açılma işlemi kuluçkalarda yapılır. Açılma süresini tamamlayan balıklar, yavru tanklarına alınır. Belli boya gelince beton büyüme havuzlarına konulur. 2-3 kg. ağırlığındaki balıklarda dişi, erkek ayrımı yapılarak, semirtme havuzlarına alınır. 4-5 yaşına gelen balıklardan erkek olanlar satılmak üzere pazara, dişiler ise yavru veya havyar için semirtme havuzlarında stoklanır. Nesli Tehlike Altında Olan Yabani Hayvan ve Bitki Türlerinin Uluslararası Ticaretine İlişkin Sözleşme (CITES) kapsamında yer alan Mersin balığı, 2–4 yıllık aralıklarla yumurtlamaları ve 100 yıla kadar yaşayabilmeleri gibi özellikleriyle diğer türlerden ayrılır. (CİHAN) |
