Haziran ayında enflasyon gıda fiyatlarındaki aşırı yükseliş sonrası 9 ayın zirvesini gördü. Analistler dövizdeki hareketlilik ve TL’deki değer kaybıyla birlikte enflasyonda yükseliş dönemine girilebileceği uyarısında bulundu
Gıda fiyatlarında son 12 yılın en ciddi fiyat artışlarının yaşandığı haziran ayında enflasyon yüksek çıktı. TÜİK’in verilerine göre tüketici enflasyonu olarak bilinen TÜFE’de aylık artışı yüzde 0.76 olurken, ÜFE’deki (üretici enflasyonu) artış yüzde 1.46 oldu. Bu rakamlar gerek piyasalar gerekse kabine için öngörülerin oldukça üzerinde seyreden bir enflasyona işaret ediyor. Buna göre TÜFE, yıllık artış bir önceki aya göre 1.79 puan yükselerek yüzde 8.30 olurken, ÜFE ise 3 puanlık yükseliş sonrası yüzde 5.23 seviyesine alıştı.
Merkez tahmin etmişti
Analistler merkez Bankası’nın yüzde 5.3’lük yıllık enflasyon tahminini hazirandaki yüksek verilerin ardından yukarı doğru güncelleyeceği yönünde tahminde bulunuyor. Bununla birlikte Merkez Bankası, 18 Haziran’daki toplantısında işlenmemiş gıda grubunda yıllık enflasyonunun belirgin olarak yükseleceğine işaret etmişti. TÜFE’de aylık en yüksek artış yüzde 1.99 ile eğitim grubunda gerçekleşti. Ana harcama gruplarına bakıldığında haziranda, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 1.82, ulaştırmada yüzde 1.49, eğlence ve kültürde yüzde 1.45, lokanta ve otellerde yüzde 0.62 artış yaşandı. Aylık yüzde 1.82’lik sert artışın ardından gıda ve alkolsüz içecekler grubunda yıllık artış yüzde 12.9’u buldu. TÜFE’de haziran ayında aylık bazda en fazla düşüş gösteren grup yüzde 1.74 ile giyim ve ayakkabı oldu. Ana harcama grupları itibariyle 2013 yılı haziran ayında endekste yer alan gruplardan alkollü içecekler ve tütünde yüzde 0.01 düşüş gerçekleşti. Haziran 2013’te endekste kapsanan 437 maddeden; 75 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 224 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 138 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş yaşandı.
Analistler ne diyor?
Gıdada 12 yılın en kötü haziranı
İnanç Sözer Odeabank Ekonomik Araştırmalar Müdürü Tüketici enflasyonunun beklentileri aşmasında son 12 yılda haziran ayında ilk kez hem de yüzde 2 oranında artan gıda fiyatları etkili oldu. TL’deki değer kaybının sürmesi durumunda, enflasyona bir miktar artırıcı etki yapmasını bekliyoruz. Tüketici enflasyonunda işlenmemiş gıda, üretici enflasyonunda da tarım fiyatlarındaki hızlı artış etkili oldu. Bu kalemler dışlandığında ise enflasyonda ılımlı seyir sürüyor.
Beklenti aşıldı piyasayı etkiler
ALİ?Çakıroğlu HSBC Portfoy Yönetimi Stratejisti Beklentilerin belirgin belirgin üzerinde gelen TÜFE enflasyonunda gıda fiyatlarındaki sert artışlar etkili oldu. Gıda ve alkolsüz içecekler grubu fiyatları haziranda yüzde 1.8 artarken, bu gruptaki yıllık enflasyon yüzde 12.9’a yükseldi. TL’deki son değer kayıpları haziran ayı enflasyon rakamlarında sınırlı etki yaptı. Temmuz ayında da enflasyonun yüzde 8 seviyelerinde kalmaya devam edeceğini düşünüyoruz. Beklentileri aşan TÜFE enflasyonunun piyasalara negatif etkisi olabilir.
TL’deki kayıpla enflasyon artar
Gizem Öztok Altınsaç Garanti Yatırım Ekonomisti Haziran ayı verilerine bakıldığında, enflasyonda genele yayılan bir artış gözlemliyoruz, bu da enflasyon için olumsuzluk yaratıyor. Dövizde yaşanan artış da enflasyonu olumsuz etkileyecek. Her ne kadar yıllık çekirdek enflasyon yüzde 5.6 seviyesinde kalsa da kurdaki tedirginliğin ilerleyen vadede enflasyona daha da yansıması riski var. TL’deki yüzde 10’luk değer kaybının enflasyona geçişkenliğinin 6-9 aylık vadede 1 puana yakın civarda olacağını hesaplıyoruz.
