Gökçeada’da 23 milyon yaşında ağaç fosili bulundu
Çanakkale’nin Gökçeada İlçesinde faaliyet gösteren Etis Ekolojik Tarım Ürünleri şirketinin sahibi Nusret Avcı, kendisine ait zeytinlikte bir ağaç fosili buldu.
Bilim adamlarının yaptığı incelemede, fosilinin 23 milyon yaşında ve defnegiller ailesine ait olduğu belirlendi.Gökçeada’da Etis Ekolojik Tarım Ürünleri şirketinin sahibi Nusret Avcı, bir yıl önce çiftliğin yakınlarında dere yatağında dikkatini çeken bir obje gördü. Ağaç fosili olduğunu düşündüğü objeden İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Orman Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ünal Akkemik’e numune gönderdi. Laboratuvar çalışmaları sonucunda Prof. Akkemik, fosilin defnegiller ailesine ait olduğunu saptadı. İstanbul Teknik Üniversitesi Yerbilimleri Enstitüsü öğretim üyesi Prof. Dr. Mehmet Sakınç ise objenin 23 milyon yaşında olduğunu belirledi.
Prof. Dr. Akkemik ve Prof. Dr. Sakınç, Gökçeada’ya gelerek Nusret Avcı’ya ait işletmede ağaç fosilini tanıttı. Prof. Dr. Ünal Akkemik, “Objenin hangi ağaç cinsine ait olduğunu belirlemek için önce objeden mikroskobik boyutta ince kesitler aldırdım. Bu kesitler ağaç halindeyken var olan ve taşlaşma sürecinde de bozulmayan odun yapısını gösteriyor. Böylece, kesitlerdeki özelliklere dayanarak fosil örneğin defnegiller ailesine ait olduğunu saptadım. Yani Gökçeada’da 23 milyon yıl önce defnegiller ailesine ait ağaçlar varmış. Bu bulgu adanın geçmiş dönemdeki orman yapısı hakkında bize bilgi verecek. Bu da orman tarihini ortaya çıkarmak açısından büyük önem taşıyor. O zaman hangi ağaçlar varmış, bugün hangi ağaçlar var karşılaştırma yapabileceğiz. Kıyaslama, iklimi karşılaştırma olanağı da verecek” dedi. Prof. Dr. Akkemik, bu örneğin Gökçeada için ilk kayıt olduğunu, devam edecek çalışmalarla çok daha fazla sayıda örneğin bulunabileceğini belirtti. Adanın jeolojik dönemlerde yoğun volkanik patlamaların etkisinde kalması nedeniyle fosilleşmenin yaygın olduğu bir ortama sahip olduğuna da işaret etti.
AKDENİZ ORTAMINI KARAKTERİZE EDİYOR
Bu tür ağaçların Akdeniz ortamını karakterize ettiğini belirten Prof. Dr. Mehmet Sakınç ise, 23 milyon yaşındaki defnegiller ailesine ait bu fosilin, bölge florası ve coğrafyası bakımından önemli olduğunu söyledi. Prof. Dr. Sakınç, “Yalnız bu ağaçların nasıl bu hale geldiği konusu önemli. Bu ağaçlar günümüzden 23 milyon yıl öncesine ait. Fosilleşmeye başlaması da bir volkanizmaya bağlı bu bölgede ve buradan Bolu’ya kadar, Kütahya, Uşak, Edremit, Trakya’nın bir kısmı, Yunan Adaları’nın bir kısmı gibi yerlerde büyük bir volkanizmanın varlığını biliyoruz. Volkan harekete geçtiğinde, çıkarttığı küller son derece zengin silis içeriyor. Bunlar bir bulut şeklinde ormanların veya ağaçların üzerini kapladığında ağaçlar ilk önce bu yüksek sıcaklığın etkisiyle yanıyorlar. Yüksek oranda silisyum dioksit içeren bu toz bulutundaki silisyum dioksit ağaç dokusunun içine hızlıca giriyor ve ağaç hızlı bir şekilde taşlaşmaya başlıyor. Bu tür fosilleşmiş ağaçlar volkanizma nerede olduysa o dönemlerde oralarda yaygın olarak bulunabiliyor. Bunların benzer örneklerini Bolu, Kızılcahamam, Edremit, Trakya ve Yunan adalarında da görebiliyorsunuz. Fosilleşmiş ağaçlar bölgenin florası ve coğrafyası bakımından önemli. Aynı zamanda da Yunan adalarındaki fosillerle karşılaştırma yapma açısından önemli” diye konuştu.Etis Ekolojik Tarım Ürünleri şirketi sahibi Nusret Avcı ise, ağaç fosilinin keşfinin kendisini heyecanlandırdığını belirtip, yakın zamanda kurmayı hedefledikleri Zeytincilik ve Zeytinyağı Müzesi’nde bu ağaç fosilini sergileyeceklerini ifade etti. |
