Bitkileri ‘mucize ilaç’ gibi satanlara para ve hapis cezası geliyor
Bitkisel ürünleri ve gıda takviyelerini her derde deva mucize ilaçlar gibi televizyonlarda pazarlayanların, ağır para ve hapis cezalarıyla umut tacirliği yapması engellenecek. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da yapılacak değişiklikle hem yanıltıcı reklam yapan firmalara ve bu reklamları yayınlayan mecra kuruluşlarına hem de reklam ajanslarına 200 bin TL’ye kadar ağır para cezaları getirilecek.
Radyo ve Televizyon Üst Ku-rulu’nun (RTÜK) ev sahipliğinde bir araya gelen 7 kurumun yöneticileri, yıllık 100 milyon dolara ulaşan bir pazar haline gelen bu ilaçlara karşı alınacak tedbirleri masaya yatırdı. Toplantıda, Reklam Kurulu Başkanlığı’na ihtiyati tedbir yetkisi getirildiği ve gerekirse reklamın durdurulabileceği ifade edildi. Kişilerin hayatını ve sağlığını tehlikeye sokacak biçimde ilaç üreten veya satan kimseye bir yıldan beş yıla kadar hapis ve adlî para cezası verilmesini öngören Türk Ceza Kanunu’nun 187. maddesinin, ilaçların yanı sıra gıda takviyelerini de kapsayacak şekilde genişletilebileceğine de çözüm önerileri arasında yer verildi. Bu durumda gıda takviyelerini halkı yanıltıcı şekilde pazarlayan kişilere, hürriyeti bağlayıcı ceza verilmesinin söz konusu olabileceği vurgulandı.
RTÜK Başkan Vekili Prof. Dr. Hasan Tahsin Fendoğlu, toplantıda, RTÜK’ün son 2,5 yıl içerisinde radyo ve televizyonlar hakkında, gıda takviyelerini ilaç gibi tanıttıkları, gizli reklam yaptıkları veya tüketiciyi yanılttıkları gerekçesiyle 2 bine yakın müeyyide kararı verdiğini açıkladı. Fendoğlu, “RTÜK, televizyon ekranlarını yabani ot, pıtrak gibi saran, halkı yanıltıcı bitkisel ürün reklamlarına karşı adeta yoğun bir zirai mücadele yürütmektedir.” diye konuştu. Gıda takviyesi ve sağlık beyanının, sağlık boyutunun yanı sıra reklam, tanıtım, denetim, hukuk ve ekonomi boyutu da olduğunu anlatan Fendoğlu, bir firmanın yılda 100 milyon doların üzerinde bir ticaret hacminin bulunduğunu, kayıt dışılık iddialarının araştırılması gerektiğini belirtti. Fendoğlu, toplantıda yapılacak görüşmeler ve sağlanacak mutabakat çerçevesinde; uygulamadaki eksikliklerin belirleneceğini, kurumların daha fazla yetki kullanmalarının söz konusu olabileceğini, kurumlar arası işbirliğinin artırılacağını, sürekli bir işbirliği ve ortak çalışma grubu kurulabileceğini ve mevzuat değişikliğinin gündeme gelebileceğini bildirdi.
Üst Kurul Üyesi Nurullah Öztürk, toplantıya katılan kurum yetkililerine gıda takviyesi satışı yapan bir şirket yöneticisinin bu işten yılda 100 milyon dolar kazandığını anlattığı video seyrettirdi. Gıda takviyeleriyle ilgili tanıtımların, artık reklam değil, program biçiminde yapıldığına dikkat çeken Öztürk, söz konusu programların yanıltıcı olup olmadığının RTÜK tarafından tespit edilmesinin mümkün olmadığını, konunun bu boyutunun Sağlık Bakanlığı ile Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın inisiyatifinde olduğunu hatırlattı. |
