Yaş çayda yüzde 300 ihracat artışı yaşandı
Çay tarım alanlarının genişliği bakımından, dünyada 7.sırada yer ülkemizde 2011-2012 döneminde yaş çay ihracatı yüzde 300 artarken, ithalat ise yüzde 4.5 seviyesini gördü.
ANKARA - Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, "2000/2001 - 2011/2012 döneminde yaş çay üretimi yüzde 62,4, tüketimi yüzde 59,4, ihracatı yüzde 300,4, ithalat yüzde 4,5, kişi başına tüketim yüzde 42,7 arttı" dedi.
Bayraktar, yazılı açıklamasında, 2000/2001 - 2011/2012 döneminde yaş çay üretiminin yüzde 62,4, tüketiminin yüzde 59,4, ihracatının yüzde 300,4, ithalatının yüzde 4,5, kişi başına tüketimin yüzde 42,7 arttığını bildirdi. Bayraktar, "Bu dönemde üretim 758 bin 38 tondan 1 milyon 231 bin 141 tona, tüketim 647 bin 395 tondan 1 milyon 32 bin 17 tona, ihracat 2 bin 248 tondan 9 bin 1 tona, ithalat 25 bin 334 tondan 26 bin 466 tona çıktı. Bu dönemde kişi başına yaş çay tüketimi ise 9,68 kilogramdan 13,81 kilograma yükseldi" ifadelerini kullandı.
Türkiye'nin, çay tarım alanlarının genişliği bakımından, dünyada 7. sırada, kuru çay üretimi yönünden 5. sırada, yıllık kişi başına tüketim bakımından ise İrlanda, İngiltere ve Kuveyt'in ardından 4. sırada yer aldığını anımsatan Bayraktar, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) istatistiklerine göre dünyada 2011 yılında 3 milyon 256 bin 762 hektar alanda çay tarımı yapıldığını, siyah, yeşil ve diğer çay çeşitleri dahil 4 milyon 668 bin 466 ton kuru çay üretildiğini kaydetti. Çay tarımı yapmayan ülkelerden Birleşik Arap Emirlikleri'nin 50 bin ton, İngiltere'nin 31 bin ton kuru çay ihracatı gerçekleştirdiğine dikkati çeken Bayraktar, bu ülkelerin ithal ettikleri çayı harmanlayıp yeniden ihraç ettiklerini, hiç çay üretimi yapmadan ihracattan oldukça önemli miktarda kazanç sağladıklarını belirtti.
Çayın sorunu, küçük alan ve yaşlanmış bahçeler
Çay tarımının çoğunlukla küçük aile işletmeciliği şeklinde yapıldığının altını çizen Bayraktar, çay üreticilerinin, yüzde 75,77'sinin 5 dekarın altında, yüzde 20,9'unun 5-10, yüzde 2,70'inin 10-20 dekar arasında, yüzde 0,59'unun 20 dekarın üzerinde çaylık alana sahip olduğunu kaydetti. Yarım dekarın altında bile oldukça fazla çay alanları görüldüğüne dikkati çeken Bayraktar, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Bu kadar küçük alanlarda yapılan üretim, çiftçimize yeterli geliri sağlamamaktadır. Çaylıkların bir kısmı çoktan ekonomik ömrünü doldurmuş, bir kısmı da ekonomik ömrünü tamamlamasına az bir zaman kalmıştır. Yaşlanmış, verimden düşmüş, açılımlar nedeniyle bir örnekliği bozulmuş çay bahçeleri acilen yenilenmelidir. Çaylıkların yenilenmesine yönelik çalışmaların başlamış olması sevindiricidir" |
