Enflasyon beklentileri aştı
Hükümetin ocak ayında otomobilden tütün ve petrole kadar birçok kalemde yaptığı vergi artışı enflasyonu fırlattı. TÜFE yüzde 1,72 olurken, gıda fiyatlarındaki artış yüzde 5’i aştı. Yıllık enflasyon 7,48 oldu. Üretici fiyatları endeksi yerine yayımlanmaya başlanan Yurt İçi Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) aylık bazda yüzde 3,32, yıllık bazda 10,72 arttı.
Yılbaşından itibaren uygulamaya konulan otomobil, tütün ve alkole getirilen ÖTV zammı ile benzine yapılan zamlar fiyatlara yansımaya başladı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), ocak ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) rakamlarını açıkladı. Buna göre TÜFE’de 2014 yılı Ocak ayında bir önceki aya göre yüzde 1,72 oranında artış gerçekleşti. Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) yerine açıklanmaya başlanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) ise yüzde 3,32 olarak gerçekleşti. Son 12 aya göre yüzde 7,48 ve on iki aylık ortalamalara göre ise yüzde 7,51 artış oldu. Ocak 2014’te endekste kapsanan 432 maddeden; 40 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmadı, 295 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 97 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.
Aylık en yüksek artış, yüzde 5,16 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda gerçekleşti. Ana harcama grupları itibarıyla 2014 yılı Ocak ayında endekste yer alan gruplardan alkollü içecekler ve tütünde yüzde 2,72, ulaştırmada yüzde 2,50, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 2,43, sağlıkta yüzde 1,86 artış yaşandı. Aylık bazda en fazla düşüş gösteren grup ise yüzde 7,59 ile giyim ve ayakkabı grubu oldu. Ana harcama grupları itibarıyla 2014 yılı Ocak ayında endekste düşüş gösteren bir diğer grup ise yüzde 0,60 ile haberleşme. Yıllık en yüksek artış yüzde 11,95 ile ulaştırma grubunda gerçekleşti. TÜFE’de, bir önceki yılın aynı ayına göre gıda ve alkolsüz içecekler yüzde 10,89, lokanta ve oteller yüzde 10,70, eğitim yüzde 10, ev eşyası yüzde 6,44 oranında zamlandı.
TÜİK, Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) yerine Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi de (Yİ-ÜFE) aylık yüzde 3,32 arttı. Yİ-ÜFE, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 10,72 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 5,22 artış gösterdi. Madencilik ve taş ocakçılığı sektöründe yüzde 3,68, imalat sanayii sektöründe yüzde 3,29, elektrik ve gaz sektöründe yüzde 3,60, su sektöründe yüzde 1,39 artış olarak gerçekleşti.
MAMUL EŞYA SEKTÖRÜNDE ENFLASYON YÜZDE 7,82
Alt sektörlerden diğer mamul eşya, bir aylık enflasyonu yüzde 7,8 ile en yüksek artışı kaydetti. Metal cevherleri yüzde 6,64, diğer ulaşım araçları yüzde 6,15 iken temel eczacılık ürünleri ve müstahzarları yüzde 0,21, ağaç ve mantar ürünleri yüzde 0,53, kömür ve linyit yüzde 0,79 artış yaşadı. Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2014 yılı Ocak ayında en fazla aylık artış dayanıklı tüketim mallarında, en fazla yıllık artış ise sermaye mallarında gerçekleşti.
İl bazında ise aylık en yüksek artış yüzde 2,58 ile Şanlıurfa ve Diyarbakır’da oldu. İstatistiki Bölge Birim Sınıflaması (İBBS) Düzey 2’de bulunan 26 bölge içinde, bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış, yüzde 8,98 ile TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) bölgesinde, on iki aylık ortalamalara göre en yüksek artış, yüzde 9,24 ile TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) bölgesinde gerçekleşti.
Umre harcamaları enflasyon sepetine girdi
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Başkanı Birol Aydemir, enflasyon sepetinde yer almak için toplam harcamalardan binde birlik pay alınması gerektiğinin altını çizerek ‘umre’nin enflasyon sepeti içerisindeki etkisinin binde 1,8 olduğunu kaydetti. 6 Şubat’tan itibaren Devlet İç Borçlanma Senetleri’ne ilişkin reel getiri oranlarının hesaplanacağını da belirten Aydemir, yeni uygulamaya alınan Yİ-ÜFE ile ilgili de “Tek bir ÜFE yayınlamayacağız artık.” dedi. Tarımın ayrıldığını, hizmet sektörü için de bir sonraki seneye yeni bir endeks oluşturacaklarını kaydeden TÜİK Başkanı, ayrıca yurtdışı fiyatlarına ilişkin de bir fiyat oluşturulacağını belirtti. Aydemir, TÜİK istatistiklerinin yapılırken promosyon verilmesine dair de şunları söyledi: “2 yıldan beri konuşuyoruz ama bir adım atamadık. Çünkü maliyeti korkutuyor bizi.”
|
