'İran üzümü Türkiye'nin Avrupa'da pazar payını kaybettiriyor'
Manisa Bağcılık Araştırma İstasyonu Müdürü Akay Ünal, transit ticaret yoluyla piyasaya giren İran üzüm sebebiyle ülkenin kendi topuğuna kurşun sıktığını söyledi. Ünal, İran üzümünün Türkiye’nin Avrupa ve diğer ülkelerde pazar payını kaybetmesine sebep olduğunu kaydetti.
İran üzümünün Türkiye’de satılmasının önlenmesi gerektiğinin altını çizen Müdür Ünal, “İran üzümünün gümrüklerden Türkiye’ye girişi engellenmelidir. Siyasi boyutu olsun, ihracatçı boyutu olsun bunun kesinlikle engellenmesi gerekiyor, çünkü bu kendi topuğumuza sıktığımız bir kurşun. Avrupa veya dışarıda elde ettiğimiz pazarların kaybına neden oluyor. Üreticilerimizin, üzümlerini daha ucuz fiyata satmaları anlamına geliyor. Geçen sene 5,5 TL olan fiyatın 2,50’lere, hattâ daha aşağılara düşmesinin ana kaynaklarından birisi, dışarıdan İran üzümünün gelmesidir. Bu yıl verimin çok olması nedeniyle İran üzümünün girişinin engellenmesi gerekiyor.” dedi.
Türkiye üzümünün dünyadaki en kaliteli üzümlerden biri olduğunun altını çizen Ünal, “İran üzümü, ucuz maliyetle üretildiği için ucuz fiyata satılıyor. Bizim ülkemizde girdiler ve maliyet çok yüksek olduğu için maliyetimiz de çok yüksek oluyor. Avrupa’ya 5-6 TL ile girersek, İran üzümünün önüne set koyabiliriz. Üreticilerimizin kâr edebileceği fiyata üzümlerimizi satabilirsek, İran üzümü veya diğer üzümlerin bizim üzümümüzle rekabet etme şansı yok.” diye konuştu.
Üzüm hasadının başladığına değinen Ünal, bu sene ekolojik şartlardan dolayı 10-12 günlük gecikme olduğunu söyledi. Ünal, bu durumun çekirdeksiz kuru üzüm için de geçerli olduğunu kaydetti. Onun dışında daha erkenci olgunlaşan sofralık üzüm çeşitlerinin bulunduğunu belirten Ünal, “Ticari olarak yetiştirilen Trakya ilkeren üzümü, ülkemizin en erkenci üzümüdür. Yeni çeşit çalışmalarımız sonucunda Trakyailkeren üzümünden 10-15 gün önce olgunlaşan üzüm çeşitlerimiz var. Bunlar için en kısa sürede tescil için başvurup üreticilerimize kavuşturacağız.” dedi.
Milli koleksiyonda bin 247 üzüm çeşidinin bulunduğunu aktaran Ünal, “Bunun yanında her gün yeni çeşitler buluyoruz. Daha verimli, daha farklı dönemlerde olgunlaşan yeni üzüm çeşitleri elde etmekle uğraşıyoruz. Bunun için 13 bin adet fert içinden seçilmiş 102 üzüm çeşidimiz var, isme dayalı. Ticari öneme sahip olduğunu düşündüğümüz ürünleri, ilimizde ve ülkemizde paylaşacağız. Bu çeşitleri bulduğumuz zaman isim babalarıyla ilgili kamuoyuna başvuracağız.” diye konuştu.
Bugünlerde sofralık üzüm hasadının yapıldığını ifade eden Ünal, kurutulmuş üzüm hasadının ay sonuna doğru başlayacağını söyledi. Kurutulmuş kuru üzüm hasadına erken başlandığı takdirde kaliteli üzüm elde edilmediğinin altını çizen Ünal, bazı yerlerde bazı üreticilerin üzümlerini erken kestiğini, bunun yaş üzümün parasının iyi olmasından kaynaklandığını kaydetti.
Geçen yıl kuru üzümde yaşanan spekülasyon endişesi, bu sezon yeniden başgösterdi. Geçen sene üzüm fiyatlarının 6–7 liraya yükseleceği spekülasyonu yapılmış ve üreticilerin mallarını satmaması telkin edilmişti. Bunun sonucunda yeterli ürün arzı olmaması sebebiyle fiyatlar 5,5 liranın üzerine çıkmıştı. Transit ticaret yoluyla piyasaya giren İran üzümü, fiyatların 3 liraya kadar gerilemesine yol açmıştı. Ege Bölgesi'nde yaklaşık 100 bin ailenin geçim kaynağı çekirdeksiz kuru üzümde bu sezon da sancılı başladı. Sezon başında fiyatı 5 lirayı aşan kuru üzüm, ihracatçıların rekabetiyle ve rakip ülkelerin baskısıyla 2,50 liraya kadar geriledi. Rekoltenin de yüksek çıkacağı beklentisi, üzüm fiyatlarının dibe vurmasına sebep oldu.
Ege Bölgesi'nde hava şartlarının normal devam etmesi halinde, 983 bin 559 dekar bağ sahasında 328 bin 167 ton çekirdeksiz kuru üzüm üretilmesi bekleniyor. Rekoltede, geçen yıla göre yüzde 30 artış öngörülüyor. (CİHAN) |
