Suçlu bulundu ekmek, süt, et
Son dönemde her enflasyon raporunda ve Para Politikası Kurulu toplantısında gıda fiyatlarının aşırı yüksekliğine dikkat çeken Merkez Bankası’nın dün banka ekonomistlerine yaptığı sunumda da gündemi gıdaydı.
Yaşanan kuraklığa dikkat çekerek, tarımdaki olumsuz arz koşullarının gıda fiyatlarını yukarı çektiğini kaydeden sunumunda ekmek, et ve süt ürünlerinde yaşanan fiyat artışlarını grafiklerle ortaya koydu. Sunuma göre gıda dışı enflasyon yüzde 8.3 iken, ekmek tahıllarda fiyat artışı yüzde 14.3’e çıktı. Et ürünlerindeki artış yüzde 17.7’yi bulurken peynir ve diğer süt ürünlerindeki artışın da yüzde 16.7 oldu. merkez bankası gıda fiyatlarının ucuzlaması için yine ithalatı önerdi.
OLAĞANÜSTÜ KURAKLIK Banka sunumunda kuraklığın yarattığı sıkıntıyı da ortaya koydu. 1972 ile 2014 yılları arasındaki kuraklık verilerini paylaşan Merkez Bankası 1973, 1994, 2001 yıllarında “olağanüstü kuraklık” meydana geldiğini belirtti. Bu üç yıldaki kuraklığın benzerinin 2014’te de yaşandığını kaydeden Merkez Bankası gıda fiyatlarındaki yüksek seyrin de enflasyon üzerinde yukarı yönlü baskı oluşturduğuna dikkat çekti. Merkez Bankası, bunun sonucunda gıda fiyatlarının yılın başından itibaren tarihi eğiliminden ayrıştığını vurguladı.
ET, EKMEK, SÜT Gıda fiyatlarının birçok alt kaleminde artışların gözlendiğine dikkat çeken Merkez Bankası, ekmek tahıllar, et ürünleri ile peynir ve diğer süt ürünlerini tek tek değerlendirdi. Ekmek tahıllar grubunda yıllık değişim 2013 yılının aralık ayında yüzde 10 düzeyinde olurken, bu yılın başından itibaren artış hızlandı. Mart-nisan aylarında yüzde 14’lere gelen ekmek tahıllardaki fiyat değişimi, temmuz ayında yüzde 14,3’e yükseldi. Et ürünlerinde 2013 yılının aralık ayında yüzde 10’lar civarında olan et ürünlerindeki yıllık değişim, zikzaklı bir trend izledi. Mayıs ayından itibaren ise artan bir grafik meydana geldi. Mayıs ayında yüzde 15’in üzerinde olan yıllık değişim, temmuz ayında yüzde 17.7’ye yükseldi. Peynir ve diğer
süt ürünlerinde de benzer trend oldu. Yılın başından itibaren sürekli artış gösteren peynir ve diğer süt ürünlerinin haziran ayında yıllık değişimi yüzde 15 iken, temmuzda 16.7’ye yükseldi.
SEPETTE PAYI YÜKSEK BİR süredir gıda fiyatlarının enflasyon sepetindeki payının yüksek olduğu eleştirileri yapılmaya başlanmıştı. Merkez Bankası da sunumunda bu noktaya dikkat çekti. TÜFE sepetinde gıdanın payı Türkiye’de yüzde 24,5. Gıdanın en yüksek paya sahip olduğu ülke Hindistan. Hindistan’da gıdanın enflasyon içindeki payı yüzde 47 düzeyinde. İkinci sırada Rusya var. Rusya’da oran yüzde 32, üçüncü sırada yer alan Romanya’da ise yüzde 31 civarında paya sahip. Türkiye dördüncü sırada yer alıyor. Türkiye’den sonra sıralama; Macaristan, Portekiz, Yunanistan, Polonya, İspanya, Çek Cumhuriyeti, İtalya, Malta, Fransa olarak devam ediyor. |
