Eskişehir'den doğan, Sakarya'nın Karasu ilçesinde Karadeniz'le buluşan 824 kilometre uzunluğundaki Sakarya Nehri'ndeki organoklorlu pestisitler (klorlu tarım ilaçları) araştırıldı. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı'nda öğrenim gören bir öğrenci tarafından yapılan yüksek lisans çalışmasında, Yukarı Sakarya Havzası'nda yaşayan balık türlerinde organoklorlu pestisit kalıntılarının mevsimsel olarak belirlenmesine yönelik çalışma yapıldı.
Araştırma için nehirdeki sazan ve gümüş havuz balıkları seçildi. Sonbahar, kış, ilkbahar ve yaz mevsiminde balık örnekleri alındı. Balık örneklerinin kas dokularında 17 farklı organoklorlu pestisit kalıntısının varlığı mevsimsel olarak araştırıldı. Çalışmada, kalıcılığı fazla ve insan sağlığına zararlı olan; bu yüzden de Avrupa Birliği direktiflerinde balıklarda varlıkları istenmeyen pestisitler araştırıldı.
Araştırılan 17 farklı organoklorlu pestisitten kış, yaz ve sonbaharda tümü tespit edilirken ilk baharda ise 15 organoklorlu pestisite rastlandı. Çalışmada, Türkiye'ninde taraf olduğu uluslararası olarak kısıtlanan ve çevredeki kalıntılarının azaltılması hedeflenen çok tehlikeli 12 adet kalıcı organik kirleticiden DDT, Aldrin, Dieldrin, Endrin'e de rastlanıldı. Limitlerin Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü Avrupa Birliği'ne (AB) uyum çerçevesinde, izin verilen maksimum kalıntı limitlerinin altında olduğu belirlendi.
Çevre mühendisliğinde görevli bir akademisyen de pestisit türü kirleticilerin tüketildikçe vücutta birikeceğini, terle veya dışkı yoluyla vücuttan dışarı atılmasının mümkün olmadığını belirtti. Bu kirleticilerin su ortamındaki çözünürlüklerinin çok düşük olduğunu kaydeden akademisyen, kirleticilerin bulunduğu suyun uzun sürede kullanılmasının kişilerdeki kanser riskini arttıracağı uyarısında bulundu.
zaman.com.tr
