Gıdada fiyat artışları sürebilir, stokçulara dikkat
Dünyada gıda fiyatlarındaki yükseliş devam ediyor. Hava koşulları, dövizdeki hareketlilik hatta petrol fiyatlarında artış dahi fiyatları etkiliyor. Türkiye’de ise dikkat edilmesi gerekilen konu stokçular. Lisanslı depoculuk ile bu sorun çözülebilir.
Enflasyon, Haziran ayında gıda fiyatlarındaki aşırı yükseliş sonrası yıllık bazda 3 ayın zirvesini gördü. Orgin Agro Yönetim Kurulu Başkanı, İstanbul Tüccarlar Kulübü Gıda ve Tarım Komisyonu Başkanı Alper Önel, gıda fiyatlarındaki artışın yalnızca Türkiye’de değil Dünya piyasalarında da yaşandığını belirterek “Eğer sorun çözülmez ise önümüzdeki yıllarda tüm dünyada tarım ürünleri üretiminden düşüş ve buna bağlı olarak da fiyat artışı kaçınılmaz olacaktır”dedi. Önel, ayrıca fiyatların birçok sebebe bağlı olarak artış gösterdiğini ancak Türkiye’de stok yapan bir kesim olduğunun altını çizdi. Önel, stokçuluğa karşı da lisanslı depoculuk önerisinde bulundu.
FİYATLARI BİR ÇOK GELİŞME ETKİLİYOR Alper Önel, gıda fiyatlarındaki artış ve bu durumun enflasyona yansıması hakkında açıklamalarda bulundu. “Aslında sorun sadece ülkemizde değil uluslararası ülkeler de aynı sorun ile karşı karşıyadır” diyen Önel, gıda fiyatlarının artmaya devam edeceğini ve bunun nedenlerini şöyle sıraladı:
Hava koşullarındaki değişim, başta kuraklık olmak üzere, zamansız yağan aşırı yağışlar gıda fiyatlarını çok etkiledi. Genelde kuraklığa bağlı mahsülün az olduğu söylensede zamansız yağan aşırı yağışların da mahsüle en az kuraklık kadar zarar verdiğini söyleyebilirim. Ülkemizde pamuk ve pirinç ekimi zamanı yağan yağışlar ve bu sene Hindistan’da baharat hasadı zamanında yağan aşırı yağışların da ne denli mahsüle hasar verdiğini görmüştük.
Dünyada artan petrol fiyatları buna bağlı hasat ve ekim maliyetlerinin artması da özellikle çok etkili oldu.
Dövizdeki hareketlilik ithalat yapan ülkelerin doğrudan girdi maliyetlerini etkilemekte ve buna bağlı olarak gübre, ilaçlama ve tarım makineleri fiyatlarında artış göstermektedir. Her geçen gün artan toprak kirliliği topraktan alınan randımanı düşürüyor. Özellikle kirlilikle beraber toprakta artan alüminyum ciddi tehdit oluşturuyor. Bu yüzden alüminyuma dirençli tohum geliştirilmesi gerekiyor. Dünyanın büyük tarım şirketlerinin tekelleşmeye gitmesi piyasaları kolayca manüple etmelerine olanak sağlıyor.
Son olarak da dünya arz talep dengesini bozan diğer faktörleri de göz önünde bulundurmalıyız. Jeopolitik gelişmeler, Ukrayna - Rusya, komşularımızdaki iç karışıklık, Suriye- Irak, Afrika’daki ebola krizi ve yine Afrika’daki hükümet karşıtı örgütlerin, emtiaların hem arz hemde talep anlamında olumsuz etkisini görüyoruz.
Stokçuluk lisanslı depoculuk ile çözülür Türk tarımının en büyük sorunlarından biri olan stokçuluk konusunda uyarılarda bulunan Önel şöyle devam etti: “Ülkemizde gündemde olan konuların başında stokçular gelir. Aslında bu sorunu çözmenin en iyi yolu tarım ürünlerinde lisanslı depoculuğa geçmektir. Böylece çiftçi hasadını yaptığı mahsülü rayiç bedelden satabilecek, hem de tarım ürünlerinde standart oluşturulabilecek. Çiftçinin hem kredi borcundan hem de ürünü sağlıklı bir şekilde muhafaza edemediğinden dolayı elindeki ürünü bir an önce satması gerekiyor. Çiftçilerimiz bu yüzden de istediği fiyattan satamıyor, Lisanslı depoculuk olur ise çiftçilerimize malını muhafaza edecek yer tahsil edilebilir. Ayrıca çiftçilerimiz lisanslı depolara verdikleri ürünleri karşılığında, aldıkları ürün senetler aracılığı ile bankalardan finansman sağlayabilirler.” |
