Kuruyemiş zinciri devri
TÜRKİYE’nin geleneksel pazarlarından olan kuruyemiş 3.7 milyar dolarlık büyüklüğe ulaştı.
Yakın zamana kadar dökme/paketli ürün rekabetinin yaşandığı sektörde, son zamanlarda zincir perakende yatırımları göze çarpıyor. Sektörün yeni hedefi yurtdışına açılmak.
DÜNYADA pek çok konuda olduğu gibi gıda tüketim alışkanlıklarında da eskiye dönüş yaşanıyor. İçeriğindeki sağlığa zararlı katkı maddeleriyle sık sık gündeme gelen atıştırmalık gıdalar karşısında kuruyemişin pazardaki payı her geçen gün artıyor. Türkiye’nin yıllık kuruyemiş tüketimi 500 bin ton, iç pazar büyüklüğü ise 3,7 milyar dolar. İç tüketimin yaklaşık 1,2 milyar dolarlık bölümünü endüstriyel kuruyemiş oluştururken, sektörün bu yılki büyüme oranı yüzde 5 olarak ifade ediliyor.
ŞUBELER AÇILIYOR
Ekonomist dergisinin yaptığı araştırmaya göre, özellikle Gaziantep, Denizli, Bursa ve İnegöl’de güçlü olan sektörün son yıllarda yakaladığı büyüme ivmesi, kurumsallaşmayı da beraberinde getirmeye başladı. Artık sektörde kendi zincirini kuran, marka kimliği kazanan firmalar var. Hatta bu firmaların bir kısmı yurtdışına açılma planları yapmaya başladı bile. İlk hedeflerinde Avrupa ve Ortadoğu ülkeleri bulunuyor. Bir kısmı franchising vererek büyürken bir kısmı da organizasyon sürecini kendi yönetmeyi tercih ediyor. Ağırlıklı olarak büyük şehirleri tercih eden franchising veren firmalar girişimcilere de fırsatlar sunuyor.
ÖNE ÇIKAN MARKALAR
Sektörün önemli oyuncularından olan Tuğba Kuruyemiş, bugün 650 kişiye istihdam sağlıyor ve bin 100 adet ürün çeşitine ulaşmış durumda. Tuğba Kuruyemiş, 54 şubeyle faaliyet gösteriyor.
Kuruyemişçi Ünal, 1991 yılında perakende satışa başladı. Bugün Ankara’nın en büyük kuruyemiş zinciri konumunda. 2004 yılından itibaren hızla büyümeye başlayan firma, bugün Ankara’da 40 şubeye ulaştı.
Mumcu Kuruyemiş, 35 yıllık bir aile şirketi. Firma bugün ikinci kuşaktan Barış Mumcu ve Arzu Mumcu İlarslan kardeşlerin yönetiminde. İstanbul, Gaziantep, Uşak, İzmir ve Antalya başta olmak üzere toplam 16 şube ile faaliyet gösteriyor. As Kuruyemiş de hızla şubeleşen kuruyemiş firmaları arasında yer alıyor. 1995 yılında Adnan Karaman tarafından kurulan ve küçük bir imalathanede faaliyete başlayan As Kuruyemiş, bugün 4 bin 500 m2 kapalı alanda üretim gerçekleştiriyor.
Ayçıtır Kuruyemiş, Ankaralı bir aile şirketi. 1991 yılından bu yana faaliyet gösteren firmanın Ankara’da dört adet perakende şubesi bulunuyor. Şirket, bu yıl için Kırıkkale, Konya, Eskişehir başta olmak üzere birçok şube açmayı hedefliyor.
Papağan Kuruyemiş, bugün Türkiye’nin üçüncü büyük paketlenmiş kuruyemiş markası olarak faaliyet gösteriyor. 40’ı aşkın ürün çeşitine sahip olan firma, ayda 5 milyon paket satış hacmine sahip.
En çok ayçekirdeği tüketiliyor
Ağırlıklı olarak Ege’de incir, badem, mısır ve leblebi, İç Anadolu ve Marmara’da ayçekirdeği, Karadeniz’de fındık, Akdeniz’de fıstık, Güneydoğu Anadolu’da antepfıstığı, İç Anadolu’da kabak çekirdeği ve ceviz, Doğu Anadolu’da dut kurusu ve kayısı yetişiyor.
Sektörde en çok ayçekirdeği tüketiliyor. Ardından fıstık ve diğer ürünler geliyor. Son zamanlarda kuru meyveli karışık kuruyemiş çeşitlerinin de oldukça rağbet gördüğü belirtiliyor.
2013 yılında sektörün ihracatı yaklaşık 2 milyar dolara ulaştı.
Dört yıl öncesine kadar paketli kuruyemişin oranı yüzde 15, açık olarak satılan kuruyemişin oranı ise yüzde 85 civarındaydı. Bugün ise paketli kuruyemişin oranı yüzde 35 civarında.
Sektörde irili ufaklı yüzlerce firma var. Ancak ulusal olarak hizmet veren paketli ve markalı kuruyemiş firmalarının sayısı 10 civarında.
%5
Kuruyemiş sektörünün bu yıl büyüme beklentisi
2 milyar $
Sektörün 2013’teki ihracat rakamı
%35
Paketli kuruyemişin oranı
3.7 milyar $
Kuruyemiş pazarının büyüklüğü
500 bin ton
Türkiye’nin yıllık kuruyemiş tüketimi |
