1. GİRİŞ
Karpuz tek yıllık bir bitkidir. Gövdesi hafif tüylü olup kolları toprak yüzeyinde 3-4 m kadar uzayabilir. Kökleri susuz olarak yetiştirilen yerlerde oldukça derine inmesine rağmen sulanan şartlarda saçak kökler daha çok 40-50 cm derinlikte yoğunlaşır. Meyveleri ise tatlı ve suludur.
Karpuz tarımı, dünyada ve ülkemizde oldukça geniş bir alanda yapılmaktadır. Türkiye dünya karpuz üretiminin %20’sini gerçekleştirmektedir.
2. ÇEŞİTLER
Bölgemizde “Sugar Baby ve Crımson Sweet” çeşitleri kullanılabilir. GAP-BKİB 1987-1992 yılları arasında Şanlıurfa- Koruklu Tarımsal Araştırma İstasyonunda yaptırmış olduğu denemeler sonucunda da Urfa Yerli, Halep Karası, HZ.No.2 gibi çeşitler tavsiye edilmektedir.
3. İKLİM VE TOPRAK İSTEĞİ
3.1. İklim İsteği
Karpuz, sıcak ve ılık iklim bitkisidir. Soğuklardan çok etkilendiği için yetişme devresinde don tehlikesi olmamalıdır. Tohum ekiminde toprak sıcaklığı 12 ° C’nin üzerinde olmalıdır. Rutubetin yüksek olduğu yerlerde hastalıklardan etkilenir.
3.2. Toprak İsteği
Karpuz yetiştirmek için derin, geçirgen su tutma kapasitesi yüksek kumlu-tın veya tınlı kumlu topraklar uygundur. Ağır killi topraklar ve hafif topraklarda çok iyi bir gübreleme ile karpuz yetiştirilebilir. Drenajı yetersiz ve tabansuyu seviyesi 1 m’nin altında olan yerler ise uygun değildir.
4. YETİŞTİRME TEKNİĞİ
4.1. Ekim Nöbeti
Fusarium solgunluğu, mildiyö ve özellikle antraknoz hastalığının görüldüğü tarım alanlarında en az üç yıl ekim nöbeti uygulanmalıdır.
Fideler tarlaya şaşırtıldıktan sonra yapılacak olan birinci ve ikinci sulamadan sonra çapalama yapılmalı ve yabancı otlar temizlenmelidir. Bitkilerin kolları geliştikten sonra çapa işleri yapılmamalıdır.
5. HASTALIKLARI, ZARARLILARI VE MÜCADELESİ
5.1. Hastalıkları ve Mücadelesi
Fusarium Solgunluğu
Hastalık etmeni çeşitli mantarlardır. Çimlenme devresinden itibaren tüm gelişme dönemine etki eder. Hastalığa yakalanan fideler genellikle kurur. Bitki gelişme devresinde hastalığa yakalanırsa kol uçları ve yapraklarda önce solgunluk arkasından kuruma meydana gelir. Bitkinin iletim demetlerinde lekeler ve kök boğazında yakınlık görülür. Bu hastalığa etmen olan mantar ile mücadele kültürel yollar ve ilaçlı mücadele ile yapılır. Kültürel tedbirlerin en önemlileri sulama esnasında kök boğazında suyun birikmemesi, çiftlik gübresi verilmesi, gerektiğinden fazla kimyasal gübre verilmemeli, hastalıklı bitkiler imha edilmeli ve kaliteli tohum kullanılmalıdır.
Kimyasal mücadelede etkili maddesi de Thrim 80 Wp’den 200 gr/100lt.su veya Maneb 80 Wp’den 100 gr/100lt. su kullanılabilir. Kimyasal mücadele bitkilerin kol attığı ve meyvelerin 5-6 cm çapında olduğu devrelerde iki veya üç defa yapılmalıdır.
Antraknoz Hastalığı
Hastalık etmeni mantar (fungus) topraktan veya tohumdan geçer. Hastalık belirtisi yüksek sıcaklık ve nem olduğu zamanlarda ortaya çıkar. Yaprakta yuvarlağa yakın koyu renkli lekeler halinde belirir ve bu lekeler büyüyerek yaprağın buruşarak kurumasına ve bitkinin ölmesine neden olur. Yaprak sapları üzerinde koyu renkli uzun lekeler oluşur.
Antraknoz hastalığı ile kültürel mücadele hastalıksız tohum kullanılarak, münavebe uygulanarak ve hastalıklı bitkileri imha ederek yapılır. Kimyasal mücadele ise tohum ilaçlaması ve bitki ilaçlaması olarak yapılır. Tohum ilaçlamasında etkili maddesi Thiram 80 Wp 300gr/100kg tohum, olan ilaç kullanılabilir. Tohum ilaçlaması ekimden önce ilaçlı su ile 1 saat ıslatılarak yapılır. Bitkilerin yeşil aksamının ilaçlaması ise hastalık belirtisinin görülmesiyle yapılmaya başlanır. Yeşil aksamın ilaçlanmasında etkili maddesi Maneb 80 Wp’den 200 gr/100lt. su veya Zineb 65 Wp’de 400 gr/100lt. kullanılabilir.
5.2. Zararlıları ve Mücadelesi
Bozkurt
Zararlının erginleri Nisan sonlarında görülür. Larvaları taze yaprak ve sürgünleri yiyerek zarar yapar. Zararlının daha sonraki gelişme dönemlerinde bitkiyi toprağa yakın yerlerinden keserek zarar yapar.
Depolama üst üste fazla konmamalı ve depolarda fazla bekletilmeden satışa sunulmalıdır.
Verim ve Maliyet
Bölgemizde uygun yetiştirme tekniği uygulandığında sulu şartlarda karpuzda 6.000 kg/da verim alınabilmektedir.
Karpuz maliyeti ile ilgili Bölgemizde herhangi bir çalışma yapılmamıştır. Ancak Köy Hizmetleri Tokat Araştırma Enstitüsü tarafından Amasya yöresinde yapılan çalışmada sulu şartlarda karpuz verimi 2.390 kg/da iken makine işgücü ihtiyacı 2.19 sa/da, insan işgücü ihtiyacı ise 33.84 kg/da bulunmuştur.
http://www.gap.gov.tr/Turkish/Tarim/Sebzeyt/karpuz.html | 
