Antep Fıstığının geni tehlikede
Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin’in, Fıstık Araştırma İstasyonu’nun yerini alarak burayı botanik bahçesi, fuar alanı, belediye hizmet alanı yapmasının son derece yanlış olduğunu söyleyen Antepfıstığı Araştırma İstasyonu’nun eski müdürlerinden Emekli Ziraat Yük.Mühendisi Dr. Ahmet Münir Bilgen adeta feryat etti ve “kıymayın bu alana. Antep fıstığı bu memleketin şanı şerefi, şöhreti. Buradaki ağaçları koruyamazlar, benim ümidim yok. Bütün çeşitlerimiz orada. Ben buraya hayatımı adadım, insanın içi sızlıyor, Herşey arazi arsa değil”dedi.
Fatma Şahin’in projesine göre, 150 dönümlük bu alanın karşılığında, Büyükşehir Belediyesi üniversite civarına, fıstık araştırma istasyonunun yanısıra il ve ilçe tarım müdürlüklerinin de bulunduğu bir tarım kompleksi inşa edecek. Ancak asıl meselenin Fıstık Araştırmadaki ağaçların korunması olduğunu belirten Ahmet Münir Bilgen “Madem Fatma hanım burayı kaldıracak o zaman hiç değilse, Binevler tarafına karışmasın. Bütün çeşitlerimiz orada” diye konuştu. Bilgen, istasyonun taşınmasının ardından buradaki Antepfıstığı gen kaynaklarının korunamayacağını iddia ederek “Bu ağaçlar ana varlığımız. Bütün çeşitlerimiz orada. Buradaki ağaçlar bir başka alana kopyaladıkları zaman o ağaçlardan faydalanmak için 30 sene lazım” dedi.
ANTEP FISTIĞININ ÖNEMİ KÜÇÜMSENİYOR
1963-1985 yılları arasında Antep fıstığı Araştırma İstasyonunda Asistan, Baş asistan, Şube şefi, Teknik Müdür yardımcısı ve 11 sene Müdürlük yaptığını söyleyen Bilgen, “Bu tarihi Müessesenin park yapılmak üzere belediyeye verilmesi adını ilimizden alan Antep fıstığının öneminin küçümsendiğini göstermektedir” dedi.
GEN KAYNAKLARI KORUNAMAZ
Gaziantep Fıstık Araştırma İstasyonu’nun, başka bir alana taşınıp, mevcut alanın da büyükşehir belediyesi tarafından park, botanik bahçesi ve festivallerin yapılacağı bir alana dönüşecek olması bazı endişeleri de beraberinde getiriyor. Antepfıstığı Araştırma İstasyonu’nun eski müdürlerinden Emekli Ziraat Yük.Mühendisi Dr. Ahmet Münir Bilgen, istasyonun taşınmasının ardından buradaki Antepfıstığı gen kaynaklarının korunamayacağını iddia ediyor. Bilgen, “Bu ağaçlar ana varlığımız. Bütün çeşitlerimiz orada. Buradaki ağaçlar bir başka alana kopyaladıkları zaman o ağaçlardan faydalanmak için 30 sene lazım” dedi.
Hayatını adadığı Antep fıstığı İstasyonundaki fıstık ağacı çeşitlerinin korunamayacağını iddia eden Bilgen, büyükşehir belediye başkanı Fatma Şahin’e seslenerek, “Buradaki tesislere, seraya, laboratuvar binasına ve ağaçlara karışmayın” dedi.
İSTASYONDA NELER YAPILIYOR?
Antepfıstığı Araştırma İstasyonu’nda Antepfıstığı genetik kaynakları, muhafaza altına alınan parseller bulunuyor. Fıstık ağaçlarının yaşları farklı. Dünyanın değişik yerlerinden toplanmış çeşitler var. İran’dan, Türkmenistan’dan getirilmiş çeşitler var. 60-70 yaşından 3 yaşına kadar ağaç var. Bu çeşitler araştırma geliştirme çalışmalarında araştırma geliştirme materyali olarak kullanılıyor. İstasyonda ayrıca sertifikalı fidan üretimi de yapılıyor. İstasyon, tekrar deneme çalışmalarını sürdürmek, ağaçları aşılayarak buraya kopyalamak için havaalanı çevresinde birinci sınıf tarım arazisi talep ediyor. Yenisi yetişene kadar buradaki ağaçlardan materyal aşı kalemi almayı planlayan istasyon görevlileri, bu ağaçların sökülmemesini, bir an önce boş ve uygun bir arazi verilerek, ağaçları kopyalamak istiyor. Bu sayede ağaçlar gençleştirilmiş de olacak.
BURASI ANTEPFISTIĞININ GEN MERKEZİ
Müessesenin Antep fıstığı tarımına yapmış olduğu hizmetlerin inkar edilemeyecek kadar fazla olduğunu belirten Bilgen, “Bugün Belediye taş binalara Sit olduğunu bildirerek sahip çıkarken, Müessesenin Antep fıstığının Gen Merkezi olduğunu, bunun da sit alanı olacağını neden düşünmemektedir” dedi.
KAÇAK GETİRDİĞİM ÇEŞİTLER VAR
Antep fıstığı Araştırma İstasyonu’nun abide bir müessese olduğunu, bu müesseselere kıymamak gerektiğini belirten Bilgen, “Antep fıstığı araştırma enstitüsünde dünyanın en önemli fıstık çeşitleri var. Bu ağaçlardan bir kısmı resmi geldiği gibi gayri resmi yollardan da gelen var. 1972 yılında bizzat Yüksekova’dan benim getirdiğim, çeşitler var. Bazı çeşitleri Musul fidanlığından kaçak olarak getirttim. İstasyonda bazı melezlemeler yapılarak yeni çeşitler elde ediliyor. Ürettiğimiz bütün güzel çeşitleri halka dağıttık. Seralarda fidan üretimine başladık” dedi.
YAZIK OLACAK
Yeni dikilecek ağaçların uzun süre sonra meyve vereceğini belirten Bilgen, “Bu süre zarfında tesisin hiçbir faaliyeti olmayacaktır. O ağaçlar meyve verene kadar personel bekleyecektir. Yani nereden bakarsanız 30 seneye ihtiyaç var. Kopyaladıkları zaman ağaçlardan faydalanmak için 30 sene lazım. Bu çeşitlerin oraya ulaştırılıp da tekrar üzerinde araştırma yapılması uzun sürer. Yetkililere sesleniyorum. Buradaki gen kaynaklarını koruyacaksınız tamam da, koruyamayacaksınız kıymayın bu müesseseye. Yazık olacak” dedi.
BÜTÜN ÇEŞİTLERİMİZ ORADA
Gazianteplilerden bu ağaçlara sahip çıkmalarını isteyen Bilgen, “Buradaki ağaçları koruyamazlar, benim ümidim yok. Tesislere, seraya, laboratuvar binasına ve ağaçlara dokunmazlarsa gerisi kendilerinin olsun. Müessesenin eski girişine yani Binevler tarafına karışmasınlar. Bütün çeşitlerimiz orada. Ben buraya hayatımı adadım, insanın içi sızlıyor, Herşey arazi arsa değil, Antepfıstığı bu memleketin şanı şerefi. Ana varlığımız ağaçlar. Emekli oldum ancak bu müesseden kopmuş değilim, içim kan ağlıyor” dedi.
ANTEPFISTIĞI BU MEMLEKETİN ŞANI ŞEREFİ
Gaziantepliler bu ağaçlara sahip çıksınlar diyen Bilgen, “Buradaki ağaçları koruyamazlar, benim ümidim yok. Antepfıstığı araştırma enstitüsü bitmiştir. Kopyaladıkları zaman ağaçlardan faydalanmak için 30 sene lazım. Seralara karışmazlarsa, laboratuvarlara dokunmazlarsa gerisi kendilerinin olsun. Müessesinin eski girişinden yani binevler tarafına karışmasınlar. Bütün çeşitlerimiz orada. Yeni yeni çeşitler çıkıyor. Çeşitlerin ve tesislerin bulunduğu kısımlara karışmasınlar, şireyi nerede yaparlarsa yapsınlar. Ben buraya hayatımı adadım, insanın içi sızlıyor, herşey arazi arsa değil Antepfıstığı bu memleketin şanı şerefi. Tesislere, seraya, laboratuvar binasına ve ağaçlara karışmasınlar. Ana varlıgımız bu ağaçlar” diye konuştu. |
