Yaşamın Kolay Olduğu Kentlerin Uluslararası Ağı, kısaca Cittaslow veya Türkçe adıyla “Sakin Şehir” ağının Türkiye’deki tek üyesi İzmir’in Seferihisar ilçesi.
Sakin Şehir Seferihisar, Belediye Başkanı Tunç Soyer’in çabaları ile son iki yılda adını dünyaya duyurdu. Türkiye’nin ilgi odağı oldu.Yapılan etkinliklerle küreselleşmenin dayattığı standart yaşama isyan edercesine yerel değerlerini korumaya çalışıyor.
Seferihisar’ın en önemli değerlerinden birisi de mandalina. İlçede yaşayanların yüzde 80’i geçimini sağladığı mandalinada bu yıl çok büyük sıkıntı var.
Bu sorunları gündeme getirmek, üreticinin ürününü değerinde satmasına katkıda bulunmak amacıyla Seferihisar Belediyesi mandalina şenliği düzenledi.
Festivalin yapıldığı kültür merkezindeki siyah beyaz fotoğraflar, mandalina şenliğinin 1978’e kadar düzenli olarak yapıldığını kanıtlıyor. Tunç Soyer’in girişimi ile mandalina şenliği geleneği 31 yıllık aradan sonra geçen yıl yeniden başladı. “En iyi Mandalina Üreticisi”, “Mandalina Güzeli” yarışması, konser ve gösterilerle 28 Kasım Pazar günü başladı.. Pazartesi ise mandalina yetiştiriciliği, satış ve pazarlanması gibi ekonomik konuların ele alındığı bir panel yapıldı.
Yöneticiliğini yaptığımız panelde çok yararlı bilgiler verildi. Fakat, üzücü olan bu bilgilerden yararlanması istenen üreticilerin salonda azınlıkta olmasıydı. Belediye Başkanı Tunç Soyer üzüntüsünü şu sözlerle dile getirdi: “ Biz bu festivali gülüp, eğlenelim diye yapmıyoruz. Amacımız ilçemizin ve bölgemizin en önemli ürünü olan mandalinayı üreten çiftçilerimizin bu değerli ürününe katma değer kazandıracak çalışmalar yapmak. Çiftçinin yaşamını sürdürebilecek bir üretim ve fiyat düzeyine ulaşması için çabalıyoruz. Fakat çiftçilerimiz buna ilgi göstermiyorsa bu üzüntü verici bir tablodur.”
Ege Yaş Meyve ve Sabze İhracatçıları Birliği Başkanı Mustafa Türkmenoğlu, Seferihisar İlçe Tarım Müdürü Ali Özdemir,Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. H. Zafer Can ve İzmir Köy-Koop Başkanı Muhittin Akbulut konuşmacı olarak görüşlerini paylaştılar.
Konuşulanlardan bir özet çıkarmak gerekirse,
1- Türkiye için özellikle de Seferihisar ve yöresi için mandalina çok önemli bir ürün. Bu bölgede ağırlıklı olarak satsuma çeşidi mandalina üretiliyor. Satsuma’nın en önemli özelliği çekirdeksiz ve tatlı olması.
2- Bu yıl yapılan rekolte tahmininde devlet, üretici, ihracatçı herkes yanıldı. Ege Bölgesi’nin 150 bin ton olarak tahmin edilen mandalina üretimi 200 bin ton civarında oldu.
3- Üretim artışı nedeniyle mandalina fiyatı düştü. Bahçede üreticiden kilosu 35-40 kuruştan alınıyor. Fakat mandalinanın toplama maliyeti verilen fiyatla aynı veya daha düşük. Bu nedenle ürünü toplamayan üreticiler var.,
4- Üretici için düşük olan, maliyeti karşılamayan bu fiyat ihracatçıya yüksek geliyor. Bu nedenle ihracatçı da ürünü alıp ihraç etmekte zorlanıyor. Narenciye ihracatında ton başına 75 dolar ihracat desteği veriliyor. Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker, Mersin’de yapılan Narenciye Festivali’nde 50 dolar artış yapabileceklerini söyledi. Fakat bunun uygulamaya konulması zaman alacaktır. Mandalina hasadı bitti,bitecek. Dolayısıyla en azından bu yıl ihracat desteğinin artması soruna çare olmayacak. Ama gelecek sene için mutlaka yararı olur.
5- Mandalina ile ilgili temel sorun hasat süresinin kısa olması. Kirazda olduğu gibi mandalinada da hasat süresi birkaç aya çıkarılabilirse pazarlamada önemli bir avantaj elde edilmiş olur. Araştırmaların hasat dönemini uzatacak çalışmalar üzerinde yoğunlaştırılması gerekiyor.
6- Mandalina reçeli, konservesi gibi katma değer yaratacak çalışmalar yapılmalı.
7- Ege Üniversitesi ile Seferihisar Belediyesi işbirliği ile başlatılan iyi tarım uygulaması yaygınlaştırılmalı.
8- İhracatı olumsuz etkileyen zirai ilaç kalıntısı, Akdeniz sineği gibi sorunlar devlet desteği ile çözüme kavuşturulmalı.
9- Sakin Şehir unvanına sahip Seferihisar, coğrafi işaret tescili ile mandalinayı marka yapabilir. Mandalina üretimini eko-turizmin bir parçası olarak değerlendirebilir.
10- Değişen iklim şartları dikkate alınarak tür seçimi yapılmalı. Bugüne kadar don nedeniyle zarar gören üründe bundan sonra aşırı sıcak, kuraklık ve güneş yanığı sorunları ortaya çıkacak. Bu nedenle şimdiden gerekli önlemin alınması, damla sulama ve diğer tekniklerden yararlanılması gerekiyor.
11- İhracatta ve iç piyasada tanıtım yapılmalı. Bu yıl Kadıköy Belediyesi, İzmir Büyükşehir, Konak, Bornova ve diğer belediyelerin sembolikte olsa Seferihisar’dan toplamda yaklaşık 400 ton mandalina satın alması üreticiye moral desteği oldu. Tüketimi artırıcı çalışmalar artarak devam etmeli.
Seferihisar Mandalina Şenliği’nde söylenenler sadece mandalina için değil, neredeyse her ürün için geçerli görüş ve önerilerdir. Bu görüş ve öneriler dikkate alınmazsa yarın çok geç olabilir.
*****
Growtech Tarım Fuarı
Siz bu satırları okurken bizde Antalya’da Growtech Tarım Fuarı’nda olacağız. Kendi alanında Türkiye’nin en önemli fuarlarından biri olan ve NTSR Fuarcılık tarafından düzenlenen Growtech Tarım Fuarı’nda “Tarımsal Bio Çeşitlilik ve Gen Kaynaklarımız” konulu önemli bir panel yapılacak.
Ali Ekber Yıldırım
http://www.tarimdunyasi.net/ |