Öğrenebildiklerimi özetleyerek paylaşmak istiyorum. Konuyu beş başlık altında aktaracağım: Brezilya tarımındaki gelişmenin temel dinamikleri, pamuk üretim alanları ve örgütlenmeler, üretim ve tüketimdeki gelişmeler, tekstil alanında Brezilya'nın potansiyelleri ve çıkarabildiğimiz dersler.

1. Brezilya'da tarım üretimindeki başarının temel dinamikleri: Brezilya'da pamuk konusunu araştıran Mike McCue "uyuyan dev" tanımlaması yapıyor.

Brezilya'yı tarımda büyük güç olmaya taşıyan en önemli varlık topraklarıdır. Ülke 50 milyon hektar tarım arazisi kullanıyor. Çevreye zarar vermeden tarıma açılabilecek ve islah edilebilecek daha 350 milyon hektar toprağa sahip olduğu belirtiliyor.

Brezilya dünya tatlı su kaynaklarının yüzde 4'üne sahip. Yeterli yağmurun yağabildiği tarım bölgelerine sahip bir ülke. Ülke toprağı, iklimi, işletme ölçeği, araştırma-geliştirme çalışmaları ile tarımsal üretimi yüksek verime taşıyan yapıyı hızla oluşturuyor.

Brezilya tarımı 5.6 milyon işletme üretimin yarısını gerçekleştiriyor. Yeterli ölçeğe sahip 1.6 milyon işletme de üretimin diğer yarısını gerçekleştiriyor. Pamuk üreticileri, tarım işletmelerinde ölçek küçüldükçe verimliliğin düştüğünü özellikle vurguluyor. Küçük tarım işletmelerinde ortalama büyüklük ise 100 hektarın üstünde. Büyük işletmeler son yıllarda makine-donanım, sulama sistemleri, toprak ıslahı, gübreleme, ilaçlama, tohum geliştirme, yeni tür ve çeşitler oluşturma vb. alanda yatırımlar yapıyor. Ülkede biyoteknoloji olanaklarından da yararlanıyor. Malzeme geliştirmede nanoteknoloji kullanımına özen gösteriliyor. Brezilya Tarım Araştırma Kurumu (EMBRAPA) gelişmelere öncülük ediyor.

Sao Poulo konferansında bildiri sunanlar Brezilya'nın tarımsal ürün dışsatım gelirlerinin 50 milyar doları aştığı bilgisini verdi. Ülke et ihracatında dünya 1'incisi. Büyük baş hayvan etinde 1'inci, kanatlı et üretimi ihracatında 1'inci, domuz etinde ise 3'üncü sırada yer alıyor. Portakal suyu, kahve ve şeker ihracatında da 1'inci sıradaki konumunu giderek güçlendiriyor. Soya fasulyesinde 2'nci, pamukta ise 3'üncü sıraya yerleşiyor.

2. Pamuk üretim alanları ve örgütleri: Brezilya'da Mato Grosso, Bahai, Goias, Mato Grosso Do Sul, Sao Paulo, Minas Gerais ve Parana bölgelerinde pamuk üretiliyor. Her bölgenin pamuk üreticileri örgütü var. Üreticiler, AMPA, ABAPA, AGOPA, AMPASUL, APPA, AMIPA,ACOPAR birliklerine üye. Pamuk İhracatçıları Birliği (ANEA) Başkanı Marcelo Escorel, "Dünyada nerede pamuk ihtiyacı varsa, Brezilya orada olacaktır. Gelecek iki ya da üç yılda pamuk üretimimizi ikiye katlayacağız, dünya ikincisi ya da birincisi olacağız" diyor.

Pamuk üretim alanları ülkenin güneyinde yer alıyor. Pamuk üretimin yüzde 45'i Mato Grosso Bölgesi'nde yapılıyor. Bu bölgenin limanlara uzaklığı yaklaşık bin 500 kilometre. Üreticiler ciddi bir lojistik sorunu ile karşı karşıya. Karayoluna alternatif oluşturan demiryolu altyapısı yeterli değil. Üretici birlikleri lojistik sorununu çözmenin yollarını arıyor. Üretimin yüzde 36'sını gerçekleştiren Bahai Bölgesi ise limanlara daha yakın.

Brezilya'da Tekstil ve Hazır Giyim Endüstrisi Birliği (ABİT) ve Brezilya Pamuk Üreticileri Birliği (ABRAPA) ülkenin üretimini, tüketimini ve ihracatı, fiyat hareketlerini yakından izliyor. Dışa ve dünyaya açık gelişme yaratılması için üretici birliklerinin enformasayona önem verdikleri tartışmalara yansıdı.

3. Üretim ve tüketimde gelişmeler: Brezilya dünya pamuk üretiminde Çin, Hindistan, ABD ve Pakistan'dan sonra 5'inci sırada yer alıyor. Brezilya 2006/07 hasat döneminde 7 .0 milyon, 2007/08 de 7.4 milyon, 2008/09 da 5.5 milyon, 2009/10 da 5.8 milyon ve 2010/11 hasat döneminde ise 7.0 milyon balya pamuk üretimi gerçekleştirmiştir. Bir balyanın 480 libre ve 0.45 kg'a çarparsak sırasıyla 2007/08 hasat döneminde 1 milyon 512 bin ton üretime ulaşırız. Brezilya'da en yüksek üretim 2007/08 hasat döneminde 1 milyon 598 bin ton olarak gerçekleşmiştir.

Bir karşılaştırma yapabilmek için dünya pamuk tüketiminin 2006'da 27.1, 2007'de 27.7 ve 2008'de 26.4 milyon ton olduğunu dikkate almalıyız. 2009/10 yılı tüketimi dikkate alındığında, Çin'in tüketimi 5 milyon ton, Hindistan'ın 2 milyon ton, Pakistan'nın 1.2 milyon ton tüketimi var. Türkiye ise 600 bin ton pamuk tüketiyor.

Brezilya 2009 yılında 504.9 bin ton pamuk ihraç ederek 684.5 milyon dolar gelir elde etmiştir.

4. Tekstilde Brezilya'nın potansiyelleri: Brezilya'nin tekstil alanında potansiyelini üç eksende değerlendirmek gerekiyor. Birincisi, açılmaya ve iyileştirmeye uygun çok geniş topraklara sahip. Doğal olarak bol yağış alan bir ülke olduğu gibi, yenilenebilir su kaynakları bakımından da zengin. Ülkeyi yönetenler, tarımda bilimsel ve teknolojik gelişmeleri destekliyor; kamu birimleri biyoteknoloji ve nanoteknoloji olanaklarını kullanmak için odaklanmış durumda. Araştırma kurumları yüksek verimli tür ve çeşitlerin geliştirilmesine öncülük ediyor.

Ülkede bulunan yeni kaynaklar potrolde yurtiçi ihtiyaçlarını karşıladığı gibi, ihracat olanaklarını da artırıyor. Bu durum ülkenin doğusunda Petro-kimya tesislerine ve yapay elyaf üretimine yatırımlar yapılmasını hızlandırıyor. İki önemli yatırım iki yıl içinde üretime başlayacak.

Tekstil ve hazır giyimde iç pazar ağırlıklı bir yapı egemen. Toplam tekstil ihracatı 2 milyar dolara yakın. Malzeme arzı cephesindeki gelişmeler, ülkenin ihracata yönelişini hızlandıracak. Türkiye'deki üreticiler Brezilya'yı ilgi menziline almalı. Ülkenin uzaklığı işbirliği için bir zihni engel yaratmamalı; orayı "ulaşılmaz" bir yer gibi görmemeli.

5. Çıkarabildiğimiz dersler: Konunun uzmanı olmayan bir dış gözlemcinin genellemeleri her zaman "gri alan" oluşturur. Her zaman belirttiğimiz gibi, bir kez daha yineleyelim: "Bize aklınızı emanet etmeyin. Bizi anlamaya çalışın". Bu konular genel eğilimler ile ayrıntı dinamiklerini birlikte analiz edilerek "net alana" dönüşür.

Dünya genelinde gelişmelerin yarattığı eğilimleri gözlemeden işyerlerimizi geleceğini etkin biçimde yönetmeninin olanağı yok. O nedenle Brezilya tekstil sektöründeki gelişmeler, iş yapan insanlarımızın ilgi menzilinde olmalı.

Diyoruz ki, Brezilya tekstil alanında potansiyeli olan, gelişme isteği yüksek bir ülke.

Diyoruz ki, Brezilya rakibimiz olabileceği gibi, çok uygun partnerimiz de olabilir.

Diyoruz ki, ciddi enformasyona ulaşır; sıkı bir koordinasyon gerçekleştirir; tutarlı bir bakış açısı ile yaklaşırsak, Brezilya'da büyük fırsatlar yakalayabiliriz…

Rüştü Bozkurt

http://www.kobiden.com/