Dünya yeni bir gıda krizine hazırlanıyor
ABD’de son 50 yılda görülen en şiddetli kuraklık mısır ve soya fasulyesi fiyatlarının tavan yapmasına neden olurken, tarihin en ciddi gıda krizinin yaklaştığı ifade edildi.
Mısır ve soya fasulyesinin fiyatları 2007-2008 krizinde 30’dan fazla ülkede son yılların en yüksek rakamlarına çıkmıştı. Bu emtiaların fiyatlarına o zamandan sonra yeni bir rekor görünmese de her iki ürünün de satış fiyatları son 5 haftada yüzde 50’nin üzerinde arttı. Rakamlara bakıldığında Rusya’nın 2010’da hububat ihracatını yasaklamasından sonra görülen yüksek rakamların geçildiği görüldü. Rusya’da 2010 yazında son yıllarda gördüğü en şiddetli kuraklıktan dolayı çıkan yangınlardan tarım alanları yanmış ve dünyanın en büyük buğday ihracatçısı olan ülke, bu emtianın ihracatını yasaklamıştı. ROGERS: Dünyadaki tarım sorunu ABD’deki kuraklıktan daha önemli Piyasaların emtia konusundaki uzman yatırımcılarından Doktor Kıyamet olarak bilinen Jim Rogers, ABD’de emtia fiyatlarını yukarı çeken kuraklığa rağmen tarım sektöründe çok daha ciddi sıkıntıların olduğunu söyledi.
Rogers, “Kuraklık elbette önemli bir sorun ancak her yıl her yerde havaların herkese uygun olmasını bekleyemezsiniz. Tarım sektöründe çok daha büyük sorunlar var” dedi.
Buğday fiyatları o tarihte rekor kırmıştı.
FİYATLAR İKİ KATINDAN FAZLASINA ÇIKT I Dünyanın mısır, soya fasulyesi ve buğday ihracatının yüzde 50’sinden fazlasının yapıldığı ABD’deki kuraklığın kendi sınırlarını aşması ve Çin ve Mısır’a kadar da ulaşması bekleniyor. Borsada tarım ürünlerine yönelik yatırımlara danışmanlık yapan bir üst düzey bir uzman, “30 yılı aşkın bir süredir bu işin içindeyim ama bu kuraklık ve arz ve talep sorunu bu zamana kadar gördüğüm en ciddi problemlerden biri. 2007-2008 krizinde bile gıda kanalında bu kadar ciddi bir sıkıntı görmemiştim” diye konuştu. Rabobank’ın küresel stratejistlerinden David Nelson, “Bugün ABD’deki hububat sorunu gerçek bir felaket. 2008’deki fiyat artışları bir ölçüde spekülatif söylemlerin etkisinde de kalmıştı” dedi. Birleşmiş Milletler (BM) Gıda ve Tarım Organizasyonu Genel Sekreteri José Graziano da Silva, Financial Times gazetesine yaptığı açıklamada, “Gıda fiyatlarında son zamanlarda görülen yükselişten tedirginim. Bu durumun gelirinin yüzde 75’inden fazlasını gıdaya harcayan fakir kesimine etkisi beni korkutuyor” dedi. AYAKLANMALAR ÇIKMIŞTI 2007-2008 yılındaki ekonomik kriz nedeniyle baş gösteren gıda fiyatları yükselişi, Bangladeş ve Haiti gibi Uzakdoğu ülkelerinde ayaklanmaların yaşanmasına neden olmuştu. O tarihte açlık sınırının altındaki insan sayısı tüm dünyada 1 milyarı geçmişti.
TARIM SEKTÖRÜNDEKİ BAŞLICA SORUNLAR Rogers tarım sektöründeki sıkıntıları şu şekilde sıraladı: -İngiliz çiftçiler arasında intihar oranının yüksek olması -Japonya’da çiftçilerin yaş ortalamasının 66, ABD’de 58 olması -Hindistan’da son yıllarda binlerce çiftçinin intihar etmesi Ekonomistler pirinç ve buğday arzının büyük ölçüde azaldığına dikkat çekiyor.
ABD’YE GÖRE DURUM 2008’DEN DAHA İYİ ABD Tarım Bakanlığı’nın başekonomisti Joseph Glauber ise şu anki durumun 2008’den daha iyi olduğuna dikkat çekti. Glauber, “Evet fiyatlar yüksek ama 2007-2008 döneminde buğdayda ciddi bir kıtlık söz konusuydu. Şu anda öyle bir durum yok” dedi.
Save the Children şirketinin CEO’su Justin Forsyth, gıda fiyatlarındaki yükselişi fakir kesim üzerinde büyük etkisi olacak. |