Aralık ayında 700 bin hindi kesiliyor
Olayların içinden | Güngör Uras [email protected]
Türkiye’de yılbaşı gelirken, hindiye talep artar. 2012 yılında Türkiye’de toplam 4.7 milyon hindi (41.9 bin ton hindi eti) tüketildi. Aynı yıl kesilen tavuk sayısı 1 milyar 47 milyon adet. Bu tavuklardan elde edilen tavuk eti miktarı 1 milyon 723 bin ton. (Bilgi için: ABD’de yılda 275 milyon hindi kesiliyor. Bunların eti 3.2 milyon ton. 8 milyar tavuk kesiliyor. Bunların eti 18.5 milyon ton) Amerikalılar için hindi (turkey) önemli bir kanatlı hayvan. Çünkü Amerika kıtasına ayak basan İngiliz göçmenler yerleştikleri topraklarda vahşi olarak gezinen bu hayvan sayesinde açlıktan kurtulmuşlar. İşte bunun için de her yıl Şükran Günleri’nde sofraları hindi süslüyor. Diğer günlerde de sağlıklı olması nedeniyle Amerikalılar hindi etini tercih ediyor ama hindi talebi her şeye rağmen tavuk talebinin gerisinde.
Hindi etine alışamadık Biz ise hindi etini nedense benimseyemedik. Hindi talebi yılbaşlarında biraz canlanıyor. O kadar. 2012 yılında aylık olarak kesilen hindi sayısı ekimde 360 bin, kasımda 400 bin. Aralıkta 700 bin adet. Demek ki yılbaşı öncesi aylık talep ikiye katlanıyor. İşte o kadar. 75 milyonluk nüfusta 20 milyona yakın hanede, aralık ayı boyunca sofraya konulan hindi sayısı 700 bini geçmiyor. Amerikalılar neden hindiye turkey diyor. Biz ise aynı kanatlıyı hindi diye adlandırıyoruz.
Hindiye neden turkey diyorlar? Farklı anlatımlardan akla yakını şöyle: Amerika’nın keşfinden önceki yıllarda Anadolu’ya gelen İngiliz tüccarlar Anadolu’nun kuşu kekliğin tadını pek beğenmişler. Kekliği Britanya Adası’na taşımışlar. Orada keklik (Türkiye’den gelen kanatlı hayvan) turkey diye anılır olmuş. Amerika kıtasına ayak basan İngiliz göçmenler, orada rastladıkları yerel kanatlı hayvanı kekliğe benzeterek onu da turkey diye adlandırmışlar. Daha sonra gemicilerin Avrupa kıtasına taşıdıkları Amerika’daki kanatlı hayvan “Hint Adaları”ndan gelen kuş, “hindi” diye anılır olmuş.
Hindi eti “makbul” et Dana etinin 100 gramında 18 g protein varken, hindi etinin 100 gramında 25 g protein bulunur. Dana etinde yağ oranı yüzde 16 iken, hindide yüzde 2 oranındadır. Kolesterol, 100 g dana etinde 92 mg iken, koyun etinde 110 mg, hindide 55 mg’dır. Hindinin but eti ile dana eti aynı lezzettedir. ABD ve AB ülkelerinde kişi başı yıllık tüketim 8 kg iken bizde yıllık kişi başı tüketim yarım kg’nın biraz üzerinde. Hindi eti ucuz. Temizlenmiş hindi etinin kilosu marketlerde 11-12 TL arasında satılıyor. Türkiye’de eskiden beri köylerde hindi üretilir. Ama ilk entegre hindi tesisini Bolu’da, 1995 yılında, ziraat mühendisi Şerafettin Erbayram kurdu. İşletme müdürü Sacit Demirer’den aldığım bilgiye göre, Bolca Hindi şimdilerde yılda 13-15 bin ton dolayında karkas hindi eti üretiyor. Sadece hindi eti üreten diğer büyük bir entegre tesis Alp Hindi. Daha sonra, beyaz ve kırmızı et üretimine ek olarak entegre tesislerde hindi üreten 2 büyük kuruluş var. Bunlar Banvit ve Pınar.
http://ekonomi.milliyet.com.tr/ |