Deve kuşunun, yumurtası ve kabuğu, civcivi, tüyleri, derisi, yağı, kemikleri, gagası, tırnakları ve gözünün bir kısmından faydalanılıyor. Tozları çekici özelliği olan tüyleri, otomotiv sanayisinde kullanılıyor. Kemiklerinden tutkal yapılıyor. İnsan kemik dokusuna yakın olduğu için ameliyatlarda doku eksiğinde değerlendiriliyor. Yağları kozmetikte kullanılıyor.
YALOVA - Dünya Devekuşu Birliği Türkiye Temsilcisi Aslı Artvinli, Türkiye'de 2004 yılında 500'e ulaşan deve kuşu çiftliği sayısının 20'ye düştüğünü söyledi.
Artvinli, deve kuşunun Türkiye'de 1995'te üretilmeye başlandığını hatırlatarak, o dönemlerde bu iri kuşun bir hayli popüler olduğunu ifade etti.
Artan ilgiyle deve kuşu çiftliği sayısının hızla arttığını ve 2004'te 500'e kadar ulaştığını kaydeden Artvinli, şöyle konuştu:
''Şu anda deve kuşu çiftliği sayısı 20'ye kadar düştü. Bu düşüş, daha çok tanıtım eksikliği, devletin bir şekilde deve kuşunu tanımamış olmasından kaynaklandı. İşi bilen kişi sayısının azlığı da etkili oldu. İnsanlar deve kuşu ürünlerinden yararlanacağına çiftlik kurmaya yöneldi. Şu anda Türkiye'de anaç sayımız 150 civarında. 2004'de bin civarında anaç vardı. 2004'te deve kuşu 15-20 bin liradan alıcı bulurken, şu anda fiyatı bin 700 lirayı geçmiyor. Bu fiyat da anacın yetiştirilmesinde harcanan parayı karşılamıyor.''
TÜYÜNDEN GAGASINA KADAR
Bu hayvanın ''oldukça değerli bir ürün'' olduğunu vurgulayan Artvinli, deve kuşunun kullanılmayan bir yerinin olmadığına dikkati çekti.
Artvinli, iri kuşun yüzde 60'ının et olduğunu belirterek, şöyle devam etti:
''Yumurtası ve kabuğu, civcivi, tüyleri derisi, yağı, kemikleri, gagası, tırnakları ve gözünün bir kısmından faydalanılıyor. Tüylerinin tozları çekici bir özelliği var. Bu nedenle otomotiv sanayisinde kullanılıyor. Araçların üzerindeki tozlar son boyasından önce deve kuşu tüyleriyle alınıyor. Kemiklerinden tutkal yapılıyor. İnsan kemik dokusuna yakın olduğu için ameliyatlarda doku eksiğinde değerlendiriliyor. Yağları kozmetikte kullanılıyor. Esnekliği çok az olan kaliteli bir derisi var, timsah derisinden sonra en kaliteli deri.''
SAĞLIKLI ET
Türkiye'de deve kuşunun sadece yumurtasının tüketildiğine işaret eden Artvinli, etinin kolesterolü düşük, protein kalitesi bakımından zengin içeriğe sahip olduğunu belirtti.
Eti Türk damak tadına uygun olmamasına karşın, maliyetinin düşük olması nedeniyle tercih edilebileceğini belirten Artvinli, şunları kaydetti:
''Türkiye'de maliyet düşürülemediği için alınamıyor. Hedefimiz, deve kuşunun etinin tüketilmesini sağlamak. Bunun için ticari boyutta üretim gerekiyor. Ciddi bir et ihtiyacımız var. Türkiye'de büyük potansiyel var. Bunun için destek lazım. Destekten sonra tanıtım gerekiyor. Şu anda Türkiye'de eti hiç tüketilmiyor. Dünyada bir ton dana eti tüketiliyorsa 100 kilo deve kuşu eti yeniyor. Deve kuşu daha çabuk sürede kesilecek yaşa geliyor. Türkiye'de eti tüketilse diğer ürünleri yurt dışına pazarlanacak potansiyele sahip.''
