26 Ağustos’ta “Yavaş şehirde Orkinos Çiftliğinin işi ne?” diye bir yazı yazdım. Çevre ve Orman Bakanlığı, Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği’nden bir açıklama geldi.
Ancak yerim sınırlı, açıklama uzun, açıklamaya itiraz daha da uzun olduğu için bir iki güne yayarak orkinos meselesine gireceğiz.
Konu şu: Türkiye kıyılarında orkinos semirtme çiftlikleri kuruldu ve kurulmaya devam ediyor.
Kimdir bu orkinos kardeş? Ton balığı diye bildiğimiz balık. Avlanma bu hızla devam ederse çok kısa sürede dünyada orkinos diye bir balığın kalmayacağı söyleniyor.
Orkinos levrek veya çipura gibi yetiştiriliyor mu? Hayır zira göçmen bir balık. E peki ne yapılıyor? Açık denizlerde avlanıyor, sonra canlı canlı kıyılardaki çiftliklere getiriliyor ve hazır avlanmış başka balıklarla “yağlandırılıyor”. Yeterince şişmanlayınca da kesilip suşi yapılıyor, konservelere tıkılıyor. Doğal bir şişmanlama değil. Normal koşullarda yiyecekleri balığın üç dört katı bir tüketim söz konusu. Bir yandan ortam kirleniyor bir yandan başka balıklar sırf bunlar şişmanlasın diye aşırı miktarda avlanıyor ve öbür yandan da orkinosların canına okunuyor.
Son olarak Seferihisar yakınlarındaki Sığacık koyunda bir orkinos semirtme çiftliğinin kurulmasına izin verildi. Ama biliyorsunuz ki Seferihisar, kendini “cittaslow” ilan etti. Yavaş Şehir olmanın koşulları olarak bir çok hoşluğun yanı sıra üretimde çevreye zarar vermemesi gerek. (Kriterleri için bakınız www.cittaslowseferihisar.org )
O nedenle bu çiftliklere belediye olarak da halk olarak da itiraz ediyorlar. Ama kim takıyor? Sen, ben, yenge.
Buraya kadar anladıysanız o vakit bakanlık açıklamasının ve Greenpeace’dan Banu Dökmecibaşı’nın katkısıyla bakanlık açıklamasına verdiğimiz cevapların ilk bölümüne geçelim.
***
T.C.
ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI
Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirli
26.08.2010
Sayın Mutlu TÖNBEKİCİ
İzmir ili Çeşme İlçesi Gerence ve Ildır Körfezi’nde toplam 4 adet, Antalya’da ise 3 adet orkinos çiftliği bulunmaktadır. Bunlardan 5 adet orkinos çiftliği faaliyetine devam etmektedir.
Söz konusu çiftlikler, Denizlerde Balık Çiftliklerinin Kurulamayacağı Hassas Alan Niteliğindeki Kapalı Koy ve Körfez Alanlarının Belirlenmesine İlişkin Tebliğ ile belirlenen kriterlere uygun alanlarda ve yaklaşık 1.5, 2.5 km. açıkta ve 50-80 m. derinliklerde faaliyet göstermektedir.
İzmir İli Urla İlçesi Sığacık Körfezi’nde 700 ton/yıl kapasite ile kurulması planlanan orkinos çiftliği, ilgili kurumların ortak mutabakatı neticesinde yasal mevzuat açısından sakıncalı olmadığı belirlenen potansiyel yetiştiricilik alanı içerisinde kalmaktadır. Tesis gerek yasal mevzuat açısından gerek çevresel etkileri açısından ilgili bütün kurumların katılımıyla irdelenmiş olup, 18 Ağustos 2010 tarih ve 8192-49670 sayılı yazımız ile ÇED Olumlu Belgesi verilmiştir.
CEVAP: ÇED sürecindeki esaslardan biri HALKIN KATILIMIDIR. Sığacık için halkın katılımı şartı yerine getirilmemiştir. ÇED hazırlık sürecinde yapılan ilk halkı bilgilendirme toplantısına Seferihisar ve diğer çevre halkı Seferihisar Belediye Başkanı ile beraber protesto amacıyla gitmiş ve katılmayı REDDETMİŞ ve kayıtlara da öyle geçmesini istemişlerdir. Daha sonraki halkın katılımı toplantısının duyurusu ise Seferihisar belediyesine (herhalde bilerek) geç gönderilmiştir.
ÇED sürecinde ilgili bakanlıklar içerisinde olumlu görüş bildirilmesi şaşırtıcı değil çünkü zaten bu sektör , söz konusu kurumlardan her anlamda destek görmektedir. Üstelik uzun yıll ar boyunca Türkiye’yi ICCAT’de temsil eden resmi heyetin başkanının A KUA-DEM firmasının ortaklarından Nedim Anbar’ın (eski albay, yeni balıkçı ve AKP danışmanı) olması, yani Türk Bakanlığını temsil eden heyetin başında bir ORKİNOS ÇİFTLİĞİ SAHİBİNİN bulunmuş olması Bakanlığın bu sektöre verdiği desteğin en açık göstergesidir.
http://haber.gazetevatan.com/haberdetay.asp?tarih=11.11.2007&Newsid=325654&Categoryid=4&wid=156 |