Bodrum’dan Fas ve Tunus’a kültür balıkçılığı know-how’u

GÜNGÖR Uras, “çiftlik balığı ve ithal balık olmasa balıksız kalacağız” diye yazmış.

“Balıksız kalmak” esasında sadece bizim değil dünyanın sorunu.

Time Dergisi’nin geçen ay kapağı tam da bu konuya yani “balığın geleceğine” ayırmıştı.

“Denizlerde balık avlanmanın sonuna mı geldik” sorusunu ortaya atan dergiye göre, “kültür balıkçılığı” doğadaki balıkları korunmanın tek çaresi.

Bizim denizlerimizde olduğu gibi okyanuslarda da insanlık tarihinde ilk kez bazı balık çeşitleri yok olmanın eşiğinde.

90’lı yıllardan beri yılda avlanan balık miktarı 80 milyon ton.

50 milyon kültür balığı üretiliyor.

1960’larda kişi başı 10 kilo balık tüketilirken, bugün 17 kilo tüketiliyor.

Medya balığın sağlığa faydalarını yazdıkça tüketim artıyor.

Günün birinde, Marmara’nın da, Akdeniz’in de, okyanusların da pes edecekleri ortada.

2008 yılında “Pınar Deniz Ürünleri” tesislerini ziyaret ettikten sonra “Dünya da, bizde balık çiftliklerine mahk^umuz” diye yazdığımda itiraz edenler olmuştu.

En büyük gerekçe “kültür balıkçılığı”nın denizleri kirlettiğiydi.

Tabii bu gerçek ve madalyonun bir yüzü.

YILDA 280 MİLYON ADET BALIK

Ne ki son yıllarda çevreyi korumak için önemli adımlar atılmış durumda.

Ancak diğer yanda artık doğadaki balıkların bize yetmeyeceği gerçeği var.

Mesele iki yanı keskin bir bıçak gibi.

Geçenlerde Bodrum’da “kültür balıkçılığında” -hem yetiştirme, hem kuluçkahane anlamında- Avrupa’nın en büyüğü durumuna gelen Kılıç Deniz Ürünleri’nin Bodrum, Salih Adası açıklarındaki levrek ve çipura çiftliklerini gezme fırsatım oldu.

Kılıç, çiftliklerin karadan 1100 metre uzağa taşınması kararını ilk uygulayan şirket.

Üretimden sorumlu İhsan Bozan ile birlikte gezdiğim balık kafesleri teknolojinin son ürünleri.

Yüzen platformlarda yem 

depoları, otomatik yemleme sistemi,su altı kameraları derken “kültür balıkçılığı” gerçekten önemli bir sanayi haline gelmiş.

Bozan’ın verdiği bilgiye göre, Kılıç Deniz Ürünleri her yıl yüzde 20 büyüyor.

18 yılda 600 kat büyümüş.

2011 yılında 280 milyon adet balık üretmiş.

Üretilen balığın yüzde 70’ı dış pazarda, yüzde 30 ise iç pazarda alıcı buluyor.

PANAMA, FAS VE  TUNUS’TA ÜRETİM

Kılıç Holding’e bağlı Kılıç Deniz Ürünleri tam bir aile şirketi.

Kurucu baba Orhan Kılıç’ın büyük kızı Ayşen Kılıç Bozan idari işlerden, küçük kızı Ersin Kılıç Kızıltan ise pazarlamadan sorumlu.

Haftada 25 TIR ile ihraç edilen kültür levrek, çipuraların alıcıları İngiltere, Fransa, İtalya ve hatta ABD.

İhsan Bozan, ihracat yapılan ülkelere yakın olmak için bazı projelerin devrede olduğunu anlatıyor. Miami Üniversitesi ile birlikte geliştirilen bir projeye göre Kılıç, Panama’da bir levrek çiftliği kuracak.

Bozan, “Nakliye maliyeti hayli yüksek. Yunanistan ABD’ye balık gönderiyor ama arkasında hükümet desteği var” diyor.

Avrupa pazarı için Fas ve Tunus’ta çiftlik planlanıyor.

Bozan, Fas Tarım Bakanlığı’yla birlikte proje üzerinde çalıştıklarını belirterek, “Fas’ta Bodrum’un küçük bir modelini yapacağız. İlk etapta 3 bin 500 ton kapasiteyle başlayacağız” diyor.