Anadolu'da kendi halinde yetişen deve dikeni; içinde barındırdığı silmarin maddesi sayesinde karaciğere çok faydalı. Bu bitki ayrıca over ve meme kanserinin durdurulmasında etkili
Deve dikeni; Akdeniz ülkeleri, Güney Rusya, Kuzey Afrika ve Marmara, Ege ve Akdeniz sahil şeridinde çok yaygın olarak yetişir. Anadolu'da kendi halinde yetişen bu bitkinin faydaları eski çağlardan bu yana bilinmektedir. Deve dikeni, ilaç olarak ilk defa 1'inci yüzyılda, bitki suyunun safrayı akıtmaya yaradığını belirten Romalı doğa bilimci Plinius tarafından tanımlanmıştır. Özellikle içindeki silmarin maddesi sayesinde karaciğere faydalı ve destekçidir. Deve dikenini; kanserden korunmada, ilaçların toksisitesinden arınmada, siroz, hepatoksisite, besin zehirlenmesi, hazımsızlık ve karaciğer enzimlerinin yüksek değerlerini düşürmede son derece faydalı olduğu saptanmıştır.
SARILIKTAN KORUR
Halk tıbbında deve dikeni bitkisi; emziren annelerde süt artırıcı, antidepresan olarak kullanılmaktadır. Mantar ve kimyasal madde zehirlenmelerinde tedavi edici özelliği bilinen bitki ayrıca sarılık hastalığından korur. Deve dikeninin etkin maddesi silmarin; karaciğerin yenilenmesini sağlar, antihepatotoksik (karaciğer zehirlenmelerinde tedavi edici) etkisinin yanı sıra safra artırıcı özelliği de bulunmaktadır. Ayrıca karaciğer enzimlerinde düzelme sağlayabilir.
Almanya'da 1960'lı yıllarda gerçekleşen bilimsel çalışmalar, deve dikeni tohumlarından bioflavonoidler (P vitamini) elde edilmesiyle başlamıştır. Silmarin olarak tanımlanan madde; silibinin, silidianin, slybin, silicristin gibi bileşiklerden oluşmaktadır. Yapılan araştırmalar; deve dikenindeki flavonoidlerin, antioksidan ve antikarsinojen etkilerini ortaya çıkarmıştır. Japonya'da bulunan kanser araştırma merkezi Clinical Cancer Research'te Dr. Zi ve arkadaşları tarafından 1988'de yapılan çalışma da deve dikeninde bulunan silmarin maddesinin meme kanserinde ilerlemeyi durdurduğu gösterilmiştir.
KADINLAR İÇİN ÇOK YARARLI BİR BİTKİ
1996'da European Journal of Cancer adlı merkezde yapılan çalışmada, deve dikeninin over ve meme kanseri hücrelerinin çoğalmasını durduğu saptanmıştır. Case Western Üniversitesi'nde yapılan bir çalışmada ise fare derisine silmarin uygulandıktan sonra; hayvan, yüksek doz UV'ye maruz bırakılmış ve yüzde 85 oranında koruma sağlanmıştır. Deve dikeninin içeriğinde bulunan slybin, over kanseri hücre dizilerinde; sisplatin ve doksarubisinin etkisini güçlendirmiştir. Bir başka araştırmada da silibinin ve sisplatinin böbrek toksisitesini azalttığını göstermiştir. Kanserden korunmada, sitostatik ilaçların toksisitesinden arınmada, siroz, hepatoksisite, besin zehirlenmesi, hazımsızlıkta etkilidir.
YAN ETKİLERİ NELER?
Deve dikeni; hafif bir laksatif (ishal) etki yaratabilir. Emziren ya da gebe kadınlara verilmemelidir. Bazı ilaçların metabolizma inhibisyonu söz konusudur. Örneğin ketokenozol, itrakenazol,triamsilon gibi.. Günde 200-400mg verilebilir. Bileşenlerde; flavoliguan, silimarin, silibinin, silidyanin, silikristinin, siliadrin, silibinom, tokoferol sterolleri, kolestrol, kapestrol, atigmesterol, taksifolin, kuarsetin, apigenin, linoleik asit, palmitik asit bulunmaktadır.
PROSTAT KANSERİNE KARŞI ENGİNAR
Karaciğer dokusunun yeniden yapılandırılması için önemli bir madde olan silmarin, deve dikeni dışında enginarın içinde de bulunan güçlü bir antioksidan. Enginarın prostat kanserini önlediği ve lösemi hücrelerinin büyümesini engellediği yapılan araştırmalarda gösterilmiştir. Enginar; flavonoid silmarin içeren, güçlü bir karaciğer koruyucudur. Prostat kanserinin önlenmesinde ve yönetiminde de önemli rol oynar. Ayrıca meme kanseri ve löseminin önlenmesinde çok büyük rol sahibidir. Araştırmalar enginar yaprağı özünün lösemi hücrelerinin büyümesini engellediğini göstermiştir. Enginardaki fitokimyasallar kanser ajanlarını da bloke eder.
2006 yılında yayınlanan bir makalede; beyninde tümör bulunanların günde 400 gr. silmarin tüketmesinin yaşam sürelerini uzattığı iddia edilmiştir. İtalya'da yapılan bir diğer araştırma ise enginarın, zeytinyağı ile tüketildiğinde mide kanseri tümörünü küçülttüğünü ortaya çıkartmıştır.
