Gıda yerine yakıt kriz getirdi
Fiyatları gittikçe artan tarım ürünleri gıda yerine yakıt ya da yem üretiminde kullanılıyor. ABD'ye etanol kotalarını askıya alma çağrısı yapıldı.
Küresel gıda fiyatları geçtiğimiz ay boyunca, ABD'deki büyük kuraklık ve artan petrol maliyetlerinin gölgesinde, yüzde 6 arttı.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü haziran ayına kıyasla mısır fiyatlarının yüzde 23, buğday fiyatlarının yüzde 19, şeker fiyatlarının ise yüzde 12 arttığını duyurdu.
Oxfam tarafından yapılan değerlendirmeye göre de; “mısır, soya ve buğday ihracatında dünya birincisi olan ABD’deki kuraklık, uluslararası piyasaları etkileyerek, ithalatçı fakir ülkeler için kötü sonuçlar doğurabilir.”
Bio-yakıt üretimine verilen önceliğin, gıda krizine yol açabileceği uyarılarında bulunuluyor. Ancak fiyatların artış sebebi sadece bio-yakıt değil; hayvan yemi ihtiyacının artması fiyat artışında etkili oluyor.
Gıda fiyatlarındaki artışın bir diğer sebebi ise büyük şirketlerin borsadaki spekülasyonları. Tarım ürünlerine vadeli yatırım yapan büyük sigorta şirketleri, bankalar ve fonlar fiyatlardaki yükseliş eğilimlerini güçlendirerek, fiyatların artmasına sebep oluyor.
Artan et talebi, tarım arazilerinin yemlik üretimi için kullanılmasına yol açıyor ve bu alanlarda gıdalık tahıl üretilmiyor.
Küresel çapta tahılın yakıt üretiminde kullanılması oranı yüzde 6’ken, yem üretiminde kullanılması oranı yüzde 34’ü buluyor.
FAO UYARDI
Birleşmiş Milletler’e bağlı bağlı Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) da, bir gıda krizi yaşanabileceği uyarısı yaparak, ABD’den biyoyakıt üretimini sınırlamasını istedi.
Son yıllarda Dünya Bankası da, gıda ve yem stoklarındaki dengesizlik sebebiyle biyoyakıta verdiği destekte daha temkinli olmaya başladı. Hatta Dünya Bankası'ndan bir tarım ekonomisti, AB ve ABD'nin biyoyakıt politikalarının, 2008'deki fiyat artışında en büyük faktör olduğunu savundu.
ABD’deki düzenlemeye göre, mısır mahsülünün yüzde 40’ı yakıt olarak kullanılan etanol üretimine ayrılabiliyor.
Son 50 yılın en kurak mevsimini geçiren ABD’de mısır üretiminin büyük zarar gördüğüne dikkat çeken FAO Genel Direktörü Jose Graziano da Silva, etanole ayrılan kotanın bir kısmı gıda üretimine kaydırılmazsa, küresel bir gıda krizi yaşanabileceği uyarısında bulundu.
Oxfam ve diğer yoksullukla mücadele örgütleri Avrupalı politika üreticilere, hem çevre, hem de gıda açısından potansiyel etkileri sebebiyle biyoyakıta verdikleri desteği gözden geçirme çağrısında bulunuyor. Örgütler, özellikle havacılık sektörünün 2030 yılında yüzde 30 oranında biyoyakıt kullanma taahhütlerine bağlı kalması halinde bu etkilerin artmasından endişe ediyor. |
