TEVFİK GÜNGÖR / OLAYLARIN İÇİNDEN Yıllardır arıyoruz bir türlü bulamıyoruz
Bir varil ham petrol, 159 litre. Türkiye’de Diyarbakır’da Şahaban 2 kuyusundan 1 günde sadece 1 varil ham petrol elde edilebiliyor.
Türkiye’nin günlük petrol üretimi sadece 40 bin varil. Petrolde yüzde 92, doğalgazda ise 98 oranında dışa bağımlıyız. Geçen yıl petrol ve doğalgaz ithalatı için 54.1 milyar dolar ödedik. Ekonomideki büyümeye paralel olarak artan talep ve petrol fiyatlarındaki hızlı yükseliş yüzünden rakamın bu yıl 65 milyar dolara ulaşması bekleniyor. İlk petrol arama çalışmalarının başladığı 1934’ten 2011’e kadar olan dönemde ülke genelinde 4 bin 103 adet petrol ve doğalgaz kuyusu açıldı. 169 noktada rezerv tespit edildiğini söyledi.Bu sahalarda halen 1180 hampetrol kuyusu ve 283 doğalgaz kuyusu hizmet veriyor.
Türkiye’deki hampetrol ve doğalgaz kuyularının ortalama derinliği 1864 metre. Son 67 yılda kamu ve özel sektör şirketleri arama ve üretim için toplam 11 milyar dolar yatırım yaptı.
Türkiye’de en verimli petrol kuyusu Diyarbakır’da 2010’da keşfedilen ‘Karacan 5’ kuyusu. Bu kuyudan günde 698 varil ham petrol elde ediliyor. En az petrol de yine aynı sahadaki ‘Güneydoğu Şahaban-2’ kuyusundan çıkarılıyor. Buradaki günlük üretim ise 1 varil... Sınırın hemen ötesinde Kuzey Irak’ta Taq Taq bölgesinde sadece Genel Enerji’nin günlük petrol üretimi ise 120 bin varil.
Türkiye, Suriye’den petrol ithalatını durdurdu. Suriye’den yılda ortalama 300 bin ton hampetrol ithal eden Türkiye, bu işlem için Esad rejimine 200 milyon dolara yakın para ödüyordu. İşte tam bu süreçte Ankara, sessiz sedasız bir yaptırımı daha hayata geçirdi ve Suriye’den hampetrol alımını durdurdu. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) verilerine göre Suriye’den 2008’de 515 bin, 2009’da 160 bin, 2010 da ise 406 bin ton ham petrol ithal edildi. 2011 yılı verilerine göre ise ocak-eylül döneminde Türkiye Suriye’den yaklaşık 260 bin ton ham petrol ithal etti. Bir ton hampetrolün ortalama 7.3 varil olduğunu düşünürsek ve ham petrolün varil fiyatını da 100 dolar olarak alırsak ortada yaklaşık 200 milyon dolarlık bir ticaretin olduğu görülüyor. Yakın zamana kadar Karadeniz’deki aramalardan iyi baberler bekleyişi vardı. Fakat son zamanlarda Karadeniz aramalarından ümit kesilmiş görünüyor. Güney Kıbrıslıların İsrail ile birlikte denizde başlattıkları sondajlar bizi de harekete geçirdi. Fakat o heyecan da sona ermiş görünüyor. Bütün bunlardan sonra ümidi kesecek miyiz? Bu iş o kadar kolay pes edilecek bir iş değil. Arama işi zahmetli ve pahalı ama ödül büyük. Türkiye ekonomisinin kaderini değiştirecek bir ödül. O nedenle özellikle sınır bölgelerinde arama konusunda daha aktif olmaya mecburuz. http://www.dunya.com/
|